آیا داروهای لاغری بر کاهش وزن افراد تاثیر دارد؟
محمد هاشمی دبیر اجرایی نهمین کنگره پیشگیری و درمان چاقی ایران که در روزهای ۲۸ لغایت ۳۰ آذر ماه در مرکز همایشهای دانشگاه شهید بهشتی برگزار میشود، با اشاره به تاثیر داروهای لاغری بر چاقی افراد، اظهارکرد: داروهای لاغری و داروهای مارکت چاقی به لحاظ سلامت و تاثیر به سه دسته تقسیم میشوند؛ دسته اول داروهایی که سلامت هستند، اما تاثیر زیادی ندارند، دسته دوم داروهایی که سلامت هستند و تاثیر دارند و دسته سوم داروهایی که سلامت نیستند، اما میتوانند تاثیر داشته باشند.
وی ادامه داد: دسته اول این داروها، داروهایی هستند که دارو به آنان اطلاق نمیشود اینها مکملهایی تحت عنوان داروهای گیاهی یا با منشا طبیعی، جلبک و ... هستند که بدون نسخه نیز در داروخانهها عرضه میشوند.
این متخصص بهداشت عمومی اضافه کرد: این مکملها تاثیرات بسیار اندکی دارند و نمیتوانند تکافوی نیاز فرد برای کاهش وزن را داشته باشند، اما در برخی مواقع میتوانند به کاهش وزن افراد کمک کنند. گرچه با توجه به قیمت بالایی که این گزینهها دارند شاید برای هر فردی مصرف آنان مقرون به صرفه نباشد.
هاشمی تاکید کرد که فراموش نکنیم این داروها به تنهایی قادر به تاثیر برای کاهش وزن فرد نیستند و فرد را از اصلاح شیوه زندگی و الگوی تغذیه معاف نمیکنند.
دبیر انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران توضیح داد: دسته دوم داروهایی هستند که مجوزهای مراکز آکادمیک را دارند، تاثیر هم دارند؛ این داروها که نسلهای جدید آن نیز اخیرا به صورت غیرقانونی وارد کشور شده است و در دسترس فرد قرار میگیرد معمولا از طریق مکانیسم کاهش اشتهای فرد است که باعث کاهش وزن میشود.
وی تصریح کرد: هر فردی بنا به تشخیص خود مجاز به مصرف این داروها نیست تشخیص اینکه فرد یک دارویی را مصرف کند منحصرا با پزشک است ضمن اینکه باید بدانیم کاهش اشتها به تنهایی عاملی برای کاهش وزن سالم و پایدار نیست چراکه در کاهش اشتها فرد ممکن است به دلیل نداشتن آگاهیهای نیاز بدن خود، مواد ضروری را در رژیم روزانه خود لحاظ نکرده باشد این کمبودها میتواند درجاتی از سوءتغذیه را به وجود آورد ضمن اینکه کمخوری بعد از قطع مصرف دارو باعث میشود وزن فرد افزایشی شود.
هاشمی ادامه داد: دسته سوم داروهایی هستند که مجوز مصرف ندارند این داروها معمولا توسط مراجع غیرقانونی عرضه میشوند فضای مجازی، شبکههای ماهوارهای و عطاریها عمده مراکزی هستند که این داروهای غیرمجاز را عرضه میکنند.
مدیر اجرایی پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم گفت: این داروها در ترکیب خود میتوانند مواد مخدر یا ترکیبات هورمونی داشته باشند که با لطمه زدن به سلامت فرد باعث کاهش وزن میشوند این تهدید سلامتی میتواند عوارض ماندگار و جبران ناپذیری داشته باشد.
وی افزود: دارو اساسا کالایی نیست که فرد به تشخیص خود تهیه کند دارو باید با درنظر گرفتن وضعیت بیمار توسط پزشک عرضه و حتما از داروخانه تهیه شود. اگر کالایی خارج از این شرایط بود غیرمجاز است و به دلیل همین دلایل تبلیغات دارو در دنیا غیرقانونی میشود.
دبیر اجرایی نهمین کنگره پیشگیری و درمان چاقی ایران ادامه داد: درباره داروهای جدیدی که مجوزهای اکادمیک را دارند، اما در بازار دارویی ایران وجود ندارند نیز باید بدانیم این داروها شرایط انتقال ویژهای دارند برای انتقال این داروها باید زنجیره سرد رعایت شود، چون داروها از مراکز رسمی عرضه نمیشوند هم به لحاظ رعایت زنجیره سرد و هم به لحاظ اصالت دارو مورد سوال هستند، لذا توصیه نمیشود افراد با هر تجویزی از این داروها استفاده کنند.
هاشمی گفت: گرچه برخی از داروها میتوانند تاثیراتی بر کاهش وزن داشته باشند حتی داروهای جدید تاثیرات قابل ملاحظهای دارند، اما فرد را از رعایت رژیم غذایی صحیحی معاف نمیکند و بعد از مصرف دارو فرد باید اصول تغذیه صحیحی را برای وزن از دست رفته به شکل سالم ادامه دهد.