حبوبات صدرنشین گرانی در بین مواد غذایی/ اثرگذاری نوسان نرخ و خشکسالی بر بازار حبوبات

گرانی مواد غذایی و به تبع آن حذف تدریجی این مواد از سبد خانوار‌ها به یک رویه عادی در جامعه تبدیل شده است به طوری که هر یک از مواد غذایی به فاصله کمتر از مدت زمان کوتاه از سبد معیشت مردم حذف می‌شوند.

خشکسالی، سیل و سایر شرایط نامساعد آب و هوایی می‌توانند بر تولید حبوبات تاثیر منفی بگذارند و منجر به افزایش قیمت آنها شوند به طوری که برخی از فعالان اقتصادی معتقدند افزایش هزینه‌های تولید مانند قیمت کود، سم، بذر و دستمزد می‌تواند بر قیمت تمام شده حبوبات تاثیر بگذارد و منجر به افزایش قیمت آنها شود. البته با توجه به اینکه بخشی از حبوبات مورد نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شود، نوسانات نرخ ارز می‌تواند بر قیمت آنها تاثیرگذار باشد.

بنا بر گفته کارشناسان، ایران در سال‌های اخیر با مشکل کم‌آبی و خشکسالی مواجه بوده است. این موضوع باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی از جمله حبوبات شده و در نتیجه، عرضه کاهش و قیمت‌ها افزایش یافته و وابستگی بازار به واردات بیشتر شده است.

از سوی دیگر ممکن است کشاورزان به دلیل عدم سودآوری کافی یا مشکلات دیگر، سطح زیر کشت حبوبات را کاهش داده باشند که این امر منجر به کاهش تولید و افزایش قیمت‌ها می‌شود. ناگفته نماند شیوع آفات و بیماری‌ها در مزارع حبوبات می‌تواند باعث کاهش تولید و افزایش قیمت‌ها شود؛ به طوری که قیمت کود، سم، بذر و سایر نهاده‌های کشاورزی افزایش یافته است که این امر باعث افزایش هزینه‌های تولید حبوبات و در نتیجه، افزایش قیمت آنها شده است.  البته افزایش دستمزد کارگران کشاورزی نیز می‌تواند بر هزینه‌های تولید حبوبات تاثیر بگذارد و منجر به افزایش قیمت‌ها شود.

دلیل نوسان قیمت حبوبات در بازار

رصد بازار توسط خبرنگار اقتصاد ۲۴ نشان می‌دهد که قیمت حبوبات هم به تبعیت از سایر کالا‌ها بر موج گرانی سوار شده و این بار رکورد گرانی را در بین مواد غذایی زده است، به طوری که از بهمن سال گذشته تا امروز قیمت لوبیا چیتی سه برابر شده است.

در همین رابطه حسین کنگری، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی، در گفتگو با اقتصاد ۲۴ گرانی اخیر حبوبات در بازار را به دلیل افزایش و نوسان نرخ ارز دانست و گفت: وابستگی محصولات غذایی به ویژه حبوبات به واردات پوشیده نیست، به طوری که این موضوع با توجه به تغییر قیمت ارز، دچار تلاطم‌های شدید قیمتی می‌شود.

وی ادامه داد: سیاست‌های دولت در زمینه تولید، واردات و توزیع حبوبات می‌تواند بر قیمت آنها تاثیرگذار باشد؛ و ناگفته نماند افزایش تقاضا برای حبوبات می‌تواند منجر به افزایش قیمت آنها شود. همچنین تورم عمومی در کشور می‌تواند بر قیمت تمام کالا‌ها از جمله حبوبات تاثیر بگذارد. کما اینکه این اتفاق در بازارهای مواد غذایی کشور رویه جدیدی نیست.

اقشار ضعیف از خرید حبوبات جا مانده‌اند

این فعال صنفی با اشاره به اینکه وضعیت قیمت حبوبات در بازار به اندازه‌ای افزایش داشته که اقشار ضعیف از خرید آن جا مانده‌اند، گفت: اگر قیمت حبوبات در بازار‌های جهانی افزایش یابد، قیمت حبوبات وارداتی نیز در ایران افزایش خواهد یافت.

کنگری تصریح کرد: از سوی دیگر تحریم‌ها می‌توانند واردات حبوبات را با مشکل مواجه کنند و در نتیجه، عرضه کاهش و قیمت‌ها افزایش یابد؛ به طوری که تحریم‌ها می‌توانند باعث افزایش نرخ ارز شوند که این امر باعث افزایش قیمت کالا‌های وارداتی از جمله حبوبات می‌شود.

رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی، با اشاره به یک نمونه از افزایش قیمت حبوبات با بیان اینکه در ابتدای سال جاری قیمت لوبیا چیتی بین ۲۸۰ تا ۳۰۰ هزار تومان بود، گفت: به دلیل همین کمبود‌ها قیمت این محصول امروز در بازار به ۳۳۰ هزار تومان رسید که با بیش از ۱۵ درصد وضعیت تامین این محصول را برای مردم به ویژه اقشار ضعیف و کم درآمد سخت‌تر کرده است.