وزارت راه و صمت؛ موانع اصلی کاهش هزینههای اتوبوس
اول هفته جاری بود که یک مقام صنفی از افزایش 25 درصدی قیمت بلیت اتوبوس بینشهری خبر داد و اعلام کرد: این افزایش نرخ به دلیل افزایش هزینهها بود که به صورت قانونی و رسمی اعمال شده است. احمدرضا عامری، مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی مسافربری، درباره افزایش قیمت بلیت اتوبوسهای بینشهری توضیح داد: به دلیل تورم موجود در کشور و افزایش هزینههای جاری ناوگان حملونقل از جمله لاستیک، لوازم یدکی و ... معادل ۲۵ درصد به قیمت بلیتها اضافه شده است. به گفته او، اصلاح نرخها در حال حاضر اعمال شده و قانونی و رسمی است.
این اولین باری نیست که قیمت مصوب کالاها و خدمات در ماههای اخیر افزایش مییابد اما افزایش قیمت اتوبوس بینشهری در بهمنماه مقداری عجیب به نظر میرسد زیرا معمولا در ایام عید نیز این نرخ مشمول افزایش قیمت میشود. این افزایش قیمت از آنجا حائز اهمیت میشود که عمده استفادهکنندگان از اتوبوس برای سفر اقشار ضعیف جامعه هستند و طبعا قدرت خریدی چندانی ندارند که بخواهند هزینه زیادی برای بلیت اتوبوس بدهند.
از این جهت، «توسعه ایرانی» در گفتوگو با رئیس هیئتمدیره کانون سراسری انجمنهای صنفی شرکتهای حملونقل مسافری کشور، به جوانب این افزایش نرخ و تاثیر آن بر تقاضای مصرفکنندگان پرداخته است.
افزایش 25 درصدی دردی را دوا نمیکند
رئیس هیئتمدیره کانون سراسری انجمنهای صنفی شرکتهای حملونقل مسافری کشور، در گفتوگو با «توسعه ایرانی»، درباره افزایش 25 درصدی نرخ بلیت اتوبوس بینشهری اظهار کرد: بالا رفتن ۲۵ درصدی نرخ بلیت دردی را دوا نمیکند چون یک مسکن موقت برای برطرف کردن گوشهای از هزینههای مرتبط با ناوگان مسافری است.
رضا خادمیزاده تصریح کرد که 25 درصد از این 25 درصد افزایش در قیمت بلیت ناوگان بینشهری تحت عنوان کمیسیون، عوارض شهرداری، بیمه بدنه، بیمه شخص ثالث و ... از اتوبوس اتوماتیکوار کم میشود.
او با اظهار امیدواری برای رسیدن به سمت و سوی تعیین نرخ واقعی، اعلام کرد: با توجه به این موضوعات، در رایزنیهایی که دوستان در تشکلهای صنفی بخش حملونقل مسافری کردهاند، به این نتیجه رسیدهاند که فعلا با توجه به مسائل و مشکلات موجوده از جمله تلاطمهای نرخ ارز و تورم، نرخ بلیت ۲۵ درصد افزایش یابد.
پارامتر مشخصی برای نرخگذاری نیست
این مقام صنفی درباره نرخ بلیت بینشهری عنوان کرد: بزرگترین مشکل در نرخگذاری بلیت بخش حملونقل جادهای مسافری اینست که یک پارامتر مشخص مانند بخش کالا نداریم.
خادمیزاده با اشاره به اینکه تعیین نرخ در بخش حمل کالا به وسیله معیار تن در کیلومتر معین میشود که یک فرمول علمی است و با محاسبات مختلف حساب میشود، افزود: قرار بود همین موضوع برای محاسبه نرخ بخش مسافری هم باشد یعنی پایه محسابه بنا بر نفر بر کیلومتر باشد که متاسفانه این کار انجام نشد.
او تاکید کرد: به همین خاطرست که سالهای سال نرخ فقط به صورت سنتی، رایزنی و چانهزنی تعیین میشود. بنابراین فاصله زیادی با نرخ واقعی داریم یعنی نرخی که یک فرمول دقیق محاسباتی داشته باشد و بر اساس پارامترهای مختلف و همان نفر بر کیلومتری که اجرا نشده، تعیین شود.
رئیس هیئتمدیره کانون سراسری انجمنهای صنفی شرکتهای حملونقل مسافری کشور به بالا رفتن قیمت دلار و وضعیت بد اقتصادی ناشی از تورم اشاره کرد و گفت: ما هم از این تورم مستثنی نیستیم؛ ضمن اینکه عدم نظارت نهادهای نظارتی بر بسیاری از مواد مانند لاستیک، روغن و لوازم یدکی و تعمیرگاه.ها و ... باعث شده که هزینههای ناوگان بخش مسافری بسیار تا بسیار بالا برود به صورتی که تورم این بخش بیشتر از تورم حاکم بر جامعه باشد و به صورت افسارگسیخته درآید زیرا نظارتی هم بر آن وجود ندارد.
رضا خادمیزاده: با افزایش نرخ بلیت اتوبوس بسیار تا بسیار مخالفیم زیرا افزایش نرخ باعث کاهش تقاضا میشود. استفاده از اتوبوس در جامعه مال طبقات متوسط به پایین، یعنی دانشجویان، کارگران، سربازان و ...، است. اما متاسفانه مسئولین در راس آنها، وزارت صمت و وزارت راه و سازمان راهداری، هرگز به پیشنهادات تشکلهای صنفی گوش ندادند
افزایش موقت نرخ نوروزی برای جبران یکسر خالی
خادمیزاده در پاسخ به اینکه «آیا احتمالا با افزایش قیمت بلیت در ایام نوروزی مواجه خواهیم بود یا نه؟»، مطرح کرد که باید مقداری از ادبیات سنتی فاصله گرفت زیرا اصلا در ایام نوروز نرخی افزایش نمییابد. او درباره روند افزایش نرخ در نوروز توضیح داد: در پیک سفرهای نوروزی حرکت یک سر خالی داریم یعنی اینکه در تاریخ 25 تا 29 اسفند مسافر از تهران به سمت شهرستانها داریم اما دیگر از شهرستانها کسی به سمت تهران نمیآید؛ یعنی اتوبوسهایی که از تهران به سمت شهرستانها میروند به تبع، برگشتشان خالی است. این مقام صنفی ادامه داد: شب عید از یک سمت سفرها انجام میشود و از طرفی ۱۰ تا ۱۳ فروردین هم این روند برعکس میشود، بنابراین در این مدت حرکت یک سر خالی داریم و از زمانی هم که بحث افزایش قیمت بلیت نوروی از دهه ۶۰ آغاز شد، بحث بر سر جبران مسافرت یکسر خالی بوده وگرنه افزایش نرخی تحت عنوان افزایش نرخ دائمی نداریم و معمولا نرخی هم که بین ۲۰ تا ۲۵ اسفندماه افزایش پیدا میکند، دوباره در تاریخ ۱۵ تا ۱۷ فروردین به قیمت سابق برمیگردد.
به گفته او، این افزایش یک افزایش موقتی برای جبران سفر یکسر خالی بودن است نه اینکه افزایش دائمی در نرخ بلیت داشته باشیم.
با افزایش نرخ به دلیل کاهش تقاضا مخالفیم
خادمیزاده در ادامه درباره تاثیر این افزایش نرخ بر تقاضای بلیت اتوبوس بینشهری بیان کرد که قطعا و تبعا و یقینا این افزایش نرخ تقاضا را کاهش میدهد. او با اعلام اینکه با افزایش نرخ بسیار تا بسیار مخالفیم زیرا افزایش نرخ باعث کاهش تقاضا میشود، اذعان کرد: استفاده از اتوبوس در جامعه مال طبقات متوسط به پایین، یعنی دانشجویان، کارگران، سربازان و ...، است. قطعا و یقینا بالا رفتن نرخ باعث کاهش تقاضا میشود و ما اصلا راضی نیستیم اما متاسفانه مسئولین در راس آنها، وزارت صمت و وزارت راه و سازمان راهداری، هرگز به پیشنهادات تشکلهای صنفی گوش ندادند و توجه نکردند که بتوانیم هزینهها را کاهش دهیم.
رئیس هیئتمدیره کانون سراسری انجمنهای صنفی شرکتهای حملونقل مسافری کشور تصریح کرد: ما حاضریم که اگر هزینههای ما را کاهش دهند، اصلا نرخ را پایین بیاوریم اما امروز با قیمت دلار ۸۰ تومانی قیمت یک جفت لاستیک اتوبوس بیش از ۹۰ میلیون تومان است. آیا این قیمت توجیه اقتصادی دارد؟ همچنین یک دستگاه اتوبوسی که در کشور ما تولید نمیشود بین ۲۵ تا ۳۰ میلیارد تومان قیمت میخورد، بنابراین این قیمت هم توجیه نیست.
خادمیزاده با عنوان اینکه اگر مسئولین وزارتخانه راه و شهرسازی و همچنین وزارت صمت گوش میدادند راهحل داشتیم، اظهار کرد: قیمت یک جفت لاستیک در کشورهای حوزه خلیجفارس و ترکیه مشخص است اما مسئولین اجازه نمیدهند که همین لاستیک را وارد کنیم و برای آن ارز تخصیص نمیدهند اما همین ارز را تحت عنوان نیما یا رقابتی در اختیار یک عده دلال میگذارند تا لاستیکها را وارد میکنند و بعد هم هیچگونه نظارتی بر این دلالها و واردکنندگان لاستیک ندارند و آنها هم ارز نیمایی و رقابتی را میگیرند و لاستیک را به هر قیمتی که میخواهند به راننده و مالک میفروشند.
3 سال است که در قانون بودجه دولت واردات اتوبوس نو و دست دوم لحاظ شده است اما به دلایل مختلفی، با سنگاندازیها و کارشکنیهای مسئولین خصوصا در وزارت صمت، باعث شده تاکنون نتوانیم حتی یک دستگاه اتوبوس وارد کنیم و موقعی هم که اتوبوس وارد نشود، دلالان خیابان طوس و خاوران هر نرخی که دلشان میخواهد بر اتوبوسها میگذارند
به اعتقاد او، اگر این روند را در اختیار صنف بگذارند و اجازه دهند صنف قطعات مورد نیاز خود را وارد کند، قطعا هزینههای آنها کاهش پیدا میکند و این کاهش هزینهها باعث میشود که نرخ پایین بیاید.
از دست رفتن سرمایه با واردات اتوبوس چینی
این مقام صنفی همچنین عدم نوسازی ناوگان را یکی دیگر از علل افزایش هزینهها دانست و گفت: توقف نوسازی ناوگان همچنان ادامه دارد و این در صورتی است که تمام قوانین و دستورالعملها برای اینکار موجود است و متقاضیان بسیار تا بسیاری هم در کشور وجود دارد اما متاسفانه نمیدانم چرا وزارت صمت و وزارت اقتصاد و دارایی به سمت و سویی میروند که نگذارند علنا که نرخ ما افزایش پیدا کند تا بتوانیم نوسازی ناوگان را انجام دهیم و اتوبوسها را وارد کنیم.
خادمیزاده ادامه داد: امروزه متاسفانه بدتر از همهچیز اینست که همین آقایان به دنبال اتوبوسهای چینی رفتهاند که این نابودی سرمایههای ما در حملونقل جادهای است. اتوبوس چینی با بهترین برند هم نمیتواند حتی مسافتهای ۱۰۰ کیلومتری ما در بلندمدت انجام دهد. متاسفانه نمیدانیم چرا اجازه نمیدهند که ما اتوبوسهایی با برند اروپایی، حتی کارکرده، وارد کنیم که قطعا و یقینا هم از لحاظ استاندارد، هم از لحاظ دوام و هم از لحاظ کارکرد، بسیار بسیار بهتر از اتوبوس چینی هستند.
رئیس هیئتمدیره کانون سراسری انجمنهای صنفی شرکتهای حملونقل مسافری کشور در گفتوگو با «توسعه ایرانی»: : ما متمایلیم که هزینهها پایین بیاید تا ما هم نرخ بلیت را پایین بیاوریم که متقاضیان ما بیشتر شود اما مسئولین دولتی در وزارتخانه راه و شهرسازی و صمت به هیچ عنوان همکاری نمیکنند
او یادآور شد: سابقا تجربه وارد کردن ماشینهای چینی را در بخش کالا داشتیم که دیدیم چه خساراتی وارد کردند و این کامیونها هیچ سرمایهای به سرمایهگذار برنگرداندند و سرمایه آنها از بین رفت؛ همچنین جادههای ما با کشتههای بسیار و حمل و نقل ما با افت مواجه شد اما کامیونهای اروپایی هم به رونق اقتصادی حملونقل جادهای و کالا کمک کردند و هم به رانندگان و سرمایهگذاران این اطمینان را دادند که تا چندسال میتوانند از این ناوگان استفاده کنند و سود لازم را ببرند.این مقام صنفی تاکید کرد: مسئولین به دنبال وارد کردن اتوبوس چینی هستند و من به شما میگویم در چندسال آینده با یک شکست بزرگ و نابودی سرمایهگذاران در بخش حملونقل جادهای و مسافر مواجه خواهیم شد.
وزارتخانهها مانع کاهش هزینه میشوند
خادمیزاده درباره تاثیر عدم نوسازی ناوگان بر افزایش هزینهها توضیح داد: 3 سال است که در قانون بودجه دولت واردات اتوبوس نو و دست دوم لحاظ شده است اما به دلایل مختلفی، با سنگاندازیها و کارشکنیهای مسئولین خصوصا در وزارت صمت، باعث شده تاکنون نتوانیم حتی یک دستگاه اتوبوس وارد کنیم و موقعی هم که اتوبوس وارد نشود، دلالان خیابان طوس و خاوران هر نرخی که دلشان میخواهد بر اتوبوسها میگذارند.
امروزه متاسفانه بدتر از همهچیز اینست که همین آقایان به دنبال اتوبوسهای چینی رفتهاند که این نابودی سرمایههای ما در حملونقل جادهای است. اتوبوس چینی با بهترین برند هم نمیتواند حتی مسافتهای ۱۰۰ کیلومتری ما در بلندمدت انجام دهد اما با این حال مسئولین به دنبال وارد کردن اتوبوس چینی هستند و با این روند در چندسال آینده با یک شکست بزرگ و نابودی سرمایهگذاران در بخش حملونقل جادهای و مسافر مواجه خواهیم شد
او تصریح کرد که ناوگان جدیدی به ناوگان ما اضافه نمیشود و همین ناوگان که هرروز هم فرسودهتر میشود، قیمتش توسط دلالان خیابان خاوران و طوس هرروز بالاتر میرود.رئیس هیئتمدیره کانون سراسری انجمنهای صنفی شرکتهای حملونقل مسافری کشور با عنوان اینکه همه اینها مزید بر علت میشود که نرخ بالا رود و به شدت مخالف بالا رفتن نرخ هستیم، در پایان خاطرنشان کرد: ما متمایلیم که هزینهها پایین بیاید تا ما هم نرخ بلیت را پایین بیاوریم که متقاضیان ما بیشتر شود اما مسئولین دولتی در وزارتخانه راه و شهرسازی و صمت به هیچ عنوان همکاری نمیکنند.