خبر مهم از حذف یارانه نقدی و زمان اجرای کالابرگ

معاون اول رییس‌جمهور اواسط خردادماه گفته بود: به دلیل این‌که هنوز کالابرگ آماده نشده است، ناچاریم یارانه نقدی پرداخت کنیم و این را ادامه بدهیم.

کالابرگ در راه است؛ این را به تازگی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرده است. براساس گفته مهدی طغیانی، زیرساخت کالابرگ الکترونیک در حال آماده‌سازی است و براساس وعده داده شده، در شهریور ۱۴۰۱ آماده می‌شود.

طغیانی در مصاحبه با یک برنامه رادیویی با ذکر این نکته که کالابرگ الکترونیک، مصوب بودجه سالانه مجلس است، گفته که دولت در اجرا، به دلیلِ اتفاقات اردیبهشت ماه و نیز اجرای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، تفاوت‌هایی صورت داد، چون اوضاع آن گونه که تصور می‌شد، پیش نرفت.

وی عنوان کرده، براساس وعده داده شده، زیرساخت کالابرگ الکترونیک در شهریور ۱۴۰۱ آماده می‌شود و کالای اساسی و ضروری با توجه به قول دولت، به صورت کالابرگ ارائه می‌شود.

طغیانی متذکر شده؛ مشمولان یارانه در قانون مشخص شده است و همین دامنه‌ای که مشمول یارانه هدفمندی شدند، کالا برگ نیز دریافت می‌کنند.

البته محمد سبحان حسنی، معاون سیاسی استانداری ایلام کرده بود: پرداخت کالایی یارانه در شهر ایلام به طور آزمایشی اجرایی خواهد شد. پس از آن نیز اعلام شد که طرح کالابرگ در سه شهر گرمسار، آبیک و ایلام اجرا می‌شود.

سید کریم حسینی، نماینده مردم اهواز در مجلس نیز گفته است؛ قرار است که نرم‌افزاری را اجرایی کنند که پرداخت ۶ الی ۸ قلم کالا در قالب این نرم‌افزار به شکل الکترونیکی انجام شود، یعنی مشمولان این طرح وارد نرم‌افزار می‌شوند و فروشگاه‌هایی که برای فروش تعیین شدند هم این نرم افزار را دارند. اتفاقی که پس از اجرای این طرح اتفاق خواهد افتاد، این است که مردم این اقلام موجود در نرم‌افزار را به قیمت شهریور ۱۴۰۰ خریداری کرده و مبلغ را پرداخت می‌کنند و مابه‌التفاوت این مبلغ را دولت به فروشنده پرداخت می‌کند.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس اضافه کرده؛ این نرم‌افزار می‌تواند از تزریق پول به جریان اقتصادی کشور جلوگیری کند و راه‌حلی است که دولت وعده داده که کار به این شکل اجرایی شود.

حسینی در پاسخ به این سوال که زمان اجرای این طرح نرم‌افزاری چه زمانی خواهد بود؟ عنوان کرده؛ من شنیده بودم که این طرح قرار بود از تیر ماه اجرایی شود که نشد و تیر هم به صورت نقدی پرداخت شد، اما با صحبت‌هایی که شده به‌نظر می‌رسد که در روز‌های نزدیک اجرا و پیاده‌سازی آن انجام شود و برای ماه مرداد به بهره‌برداری برسد.

وی تصریح کرده؛ اجرای این طرح تاثیر مثبت خود را خواهد داشت و قیمت‌ها واقعی می‌شوند، اما نگرانی که وجود دارد برای کالا‌هایی است که خارج از این نرم افزار هستند که ما به دولت تذکر لازم را دادیم باید سازوکار نظارتی در مورد سایر اقلام هم وجود داشته باشد که جلوی این مساله گرفته شود و سایر اقلام قیمت‌هایشان بدون تغییر بماند.

محمد مخبر، معاون اول رییس‌جمهور اواسط خردادماه گفته بود: به دلیل این‌که هنوز کالابرگ آماده نشده است، ناچاریم یارانه نقدی پرداخت کنیم و این را ادامه بدهیم.

علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت نیز عنوان کرده بود: تا زمانی که زیرساخت فراهم نشود، پرداخت یارانه‌های کمک معیشتی ماهانه، به شیوه کنونی که نقدی و واریز به حساب سرپرستان خانوار است، تداوم خواهد داشت.

سید احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز دیروز در مراسم اختتامیه نخستین مدرسه تابستانه سیاست‌گذاری اقتصادی در جمع خبرنگاران درباره سرانجام کالابرگ الکترونیکی گفته، دولت هنوز تصمیم نهایی درباره کالابرگ الکترونیکی اتخاذ نکرده است و پس از آماده شدن مقدمات، رییس جمهور در یکی از جلسات رسمی تصمیم نهایی را ابلاغ خواهد کرد.

این در شرایطی است که نمایندگان مجلس پانزدهم اسفندماه ۱۴۰۰ و در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱، ضمن موافقت با حذف کالا‌های اساسی از سبد ارز ترجیحی، تصویب کردند که دولت باید کالا‌ها و خدماتی که ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی آن‌ها را حدف می‌کند، از طریق کالابرگ الکترونیک و با نرخ پایان شهریور ۱۴۰۰ در سقف سهمیه تعیین شده، به مردم عرضه کند.

از سوی دیگر، شامگاه دوشنبه نوزدهم اردیبهشت‌ماه، ابراهیم ربیسی، رییس دولت سیزدهم طی گفت‌وگوی زنده تلویزیونی، از حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی خبر داد و گفت که تاثیرات تورمی این تصمیم، با ارائه کالابرگ الکترونیک که بعدا توزیع خواهد شد، جبران می‌شود.

پرداخت یارانه ادامه دارد؟
در این میان، دو هفته آینده چهارمین مرحله یارانه نقدی باید به حساب سرپرستان خانوار واریز شود و سوالی که وجود دارد، این است که بالاخره دولت چه موضعی در قبال طرح کالابرگ خواهد داشت؛ این‌که آیا دولت به قانون بودجه عمل می‌کند و کالابرگ را جایگزین یارانه نقدی می‌کند یا اینکه ممکن است به طرقی مجلس را متقاعد کند تا همچنان به پرداخت یارانه نقدی ادامه دهد.

جزئیات جدید از یارانه نقدی مرداد و کالابرگ الکترونیکی

۲۰ مرداد ماه باید چهارمین مرحله یارانه نقدی جدید پرداخت شود. سوالی که وجود دارد این است که یارانه مرداد نقد است یا در قالب کالابرگ پرداخت می‌شود؟

از ابتدا قرار بود یارانه جدید در قالب کالابرگ پرداخت شود. اما چون زیرساخت‌های توزیع کوپن الکترونیک فراهم نبود قرار شد تا آماده شدن زیرساخت‌ها این پرداخت، نقدی باشد.

سه ماه از زمان واریز یارانه نقدی گذشته و هنوز خبری از فراهم شدن زیرساخت‌های توزیع کوپن نیست. برای همین انتظار می‌رود یارانه مرداد ماه هم مانند ماه‌های گذشته به صورت نقدی به حساب سرپرستان خانوار واریز شود.

پیش از این هم اعلام شده بود که تا زمانی که همه زیرساخت‌ها فراهم نشود، واریز یارانه‌ها به صورت نقدی است. اما تاکنون هیچ کدام از مقامات دولت، درباره زمان قطع نقدی یارانه و پرداخت کالابرگ آمار و گزارش رسمی نداده‌اند.

همین روند مجلس باعث انتقاد برخی از نمایندگان مجلس شد و اعلام کردند که احتمالا هدف دولت ادامه پرداخت نقدی این مبلغ است و طرح پرداخت کوپن برای همیشه از دستور کار خارج شده است.

اما دولت به این گمانه‌زنی واکنش خاصی نشان نداده و فعلا واریز یارانه‌ها را ادامه می‌دهد.

حسین عباسی، استاد اقتصاد هم چندی قبل گفت بعید است که دولت بخواهد و بتواند یارانه نقدی را حذف کند. چون زمانی که پرداخت نقدی به مردم انجام می‌شود، حذف و جایگزینی آن واکنش‌های منفی به همراه دارد.

بسیاری از مردم هم خواستار واریز نقدی یارانه‌ها هستند و می‌گویند این مبلغ را صرف اجاره خانه و هزینه‌های دیگر زندگی خود می‌کنند. برخی دیگر معتقدند دولت باید به واریز نقدی ادامه دهد و نحوه هزینه‌کرد این پول را به خود مردم بدهد. اگر افرادی می‌خواهند با آن کالای اساسی و مواد خوراکی بخرند. اگرنه هر کدام آن را در جایی که خودشان تشخیص می‌دهند هزینه کنند.

احتمال حذف یارانه نقدی و اجرای کالابرگ الکترونیکی از مرداد

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: قرار است که نرم‌افزاری را اجرایی کنند که پرداخت ۶ الی ۸ قلم کالا در قالب این نرم‌افزار به شکل الکترونیکی انجام شود، یعنی مشمولان این طرح وارد نرم‌افزار می‌شوند و فروشگاه‌هایی که برای فروش تعیین شدند هم این نرم افزار را دارند. اتفاقی که پس از اجرای این طرح اتفاق خواهد افتاد، این است که مردم این اقلام موجود در نرم افزار را به قیمت شهریور ۱۴۰۰ خریداری کرده و مبلغ را پرداخت می‌کنند و مابه‌التفاوت این مبلغ را دولت به فروشنده پرداخت می‌کند.

سید کریم حسینی نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی درخصوص اثرات منفی ادامه پرداخت نقدی یارانه‌ها و تصمیم درخصوص پایان این روند، گفت: خب در اینکه این پرداخت‌ها اثر تورمی دارد قطعاً اثر تورمی خود را در کشور گذاشته است و اگر این روش ادامه پیدا کند، راه صحیح و راه‌حل مشکل تورم و گرانی نیست به همین خاطر دولت وعده‌ای که داده الکترونیکی کردن پرداخت‌ها است.

وی ادامه داد: قرار است که نرم‌افزاری را اجرایی کنند که پرداخت ۶ الی ۸ قلم کالا در قالب این نرم‌افزار به شکل الکترونیکی انجام شود، یعنی مشمولان این طرح وارد نرم‌افزار می‌شوند و فروشگاه‌هایی که برای فروش تعیین شدند هم این نرم افزار را دارند. اتفاقی که پس از اجرای این طرح اتفاق خواهد افتاد، این است که مردم این اقلام موجود در نرم افزار را به قیمت شهریور ۱۴۰۰ خریداری کرده و مبلغ را پرداخت می‌کنند و مابه‌التفاوت این مبلغ را دولت به فروشنده پرداخت می‌کند.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس اضافه کرد: این نرم افزار می‌تواند از تزریق پول به جریان اقتصادی کشور جلوگیری کند و راه حلی است که دولت وعده داده که کار به این شکل اجرایی شود.

حسینی در پاسخ به این سوال که زمان اجرای این طرح نرم‌افزاری چه زمانی خواهد بود؟، گفت: من شنیده بودم که این طرح قرار بود از تیر ماه اجرایی شود که نشد و تیر هم به صورت نقدی پرداخت شد اما با صحبت‌هایی که شده ‌به‌نظر می‌رسد که در روزهای نزدیک اجرا و پیاده‌سازی آن انجام شود و برای ماه مرداد به بهره‌برداری برسد.

وی عنوان کرد: اجرای این طرح تاثیر مثبت خود را خواهد داشت و قیمت‌ها واقعی می‌شوند اما نگرانی که وجود دارد برای کالاهایی است که خارج از این نرم افزار هستند که ما به دولت تذکر لازم را دادیم باید سازوکار نظارتی در مورد سایر اقلام هم وجود داشته باشد که جلوی این مساله گرفته شود و سایر اقلام قیمت‌هایشان بدون تغییر بماند.

یارانه مرداد ماه کدام خانوارها کم می‌شود؟
عباس آرگون گفت: پیشنهاد ارائه کالاکارت یک طرح شکست خورده است، چراکه با این روش قدرت انتخاب از مردم سلب می‌شود، درصورتی‌که با پرداخت یارانه نقدی افراد با توجه به نیاز خود اقدام به خرید کنند.

، مرحله ۱۳۸ یارانه نقدی مرداد ماه در صورتی به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود که اگر این سرپستان جزو دهک‌های اول تا سوم هستند، مبلغ ۴۰۰ هزار تومان به‌ازای هر نفر و در صورتیکه جزو دهک‌های چهارم تا نهم قرار دارند، مبلغ ۳۰۰ هزار تومان به‌ازای هر نفر به حساب آنان واریز خواهد شد.

چنانچه سرپرستان خانوار وام کرونا دریافت کرده باشند، ۳۵ هزار تومان از مجموع دریافتی آنها کم می‌شود. مثلا اگر خانواده‌ای دو نفره هستید و در دهک اول تا سوم قرار دارید. در این ماه به جای یارانه ۸۰۰ هزار تومانی، ۷۶۵ هزار تومان به حساب تان واریز می‌شود. همین خانواده در دهک چهارم تا نهم، ۵۶۵ هزار تومان دریافت می‌کنند.

عباس آرگون عضو کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تهران در خصوص پرداخت یارانه نقدی به ازای حذف ارز ترجیحی به مردم به ایرنا گفت: دولت در نیمه ماه یارانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومانی بر اساس دهک‌ها به مردم پرداخت می‌کند که این بهترین روش جایگزین برای حذف ارز است. در این روش یارانه دهک‌های ۸ و ۹ قطع و مبلغ آن به نیازمندان واقعی می‌رسد.

این فعال اقتصادی تاکید کرد: در این حالت با پرداخت یارانه مستقیم به‌جای پرداخت یارانه ارز ۴۲۰۰ تومانی، علاوه بر کاهش فاصله طبقاتی، به دلیل پرداخت مستقیم به مردم، فقر مطلق از اقتصاد ریشه‌کن خواهد شد و تمامی افراد جامعه یک حداقل درآمدی برای مخارج و هزینه‌های زندگی خواهند داشت.

آرگون خاطرنشان کرد: پیشنهاد ارائه کالاکارت یک طرح شکست خورده است، چراکه با این روش قدرت انتخاب از مردم سلب می‌شود، درصورتی‌که با پرداخت یارانه نقدی افراد با توجه به نیاز خود اقدام به خرید کنند.

عبدالرضا مصری درباره ضرورت استفاده از کالابرگ الکترونیکی، گفت: مجلس و دولت معتقدند که تزریق پول، تورم ایجاد می‌کند بنابراین سازوکار ارائه کالا با کالابرگ یعنی رساندن کالا به قیمت مناسب به دست مصرف‌کننده، بهترین رویه است اما در این زمینه دولت به دنبال سیستمی است که برای مردم مشکلی ایجاد نشود. خوشبختانه برای نان این موضوع در چند استان به صورت آزمایشی در حال اجرا است که به نظر می‌رسد پس از اجرای مرحله آزمایشی، فضا برای به موضوع کالابرگ آماده‌تر خواهد شد.

وی افزود: متأسفانه در ماه‌های اخیر با مشکل جدیدی در دنیا یعنی تورم جهانی روبه‌رو شده‌ایم و معادلات خریداران و فروشندگان به هم ریخته است. پیش از این به ویژه برای نهاده‌های کشاورزی بازار سنتی وجود داشت و حجم تقاضای خریدار و حجم عرضه فروشنده مشخص بود اما در حال حاضر فروشندگان در عرضه کالا حداقل برای منطقه ما دچار مشکل شدند.

نایب رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: با توجه به تمام موضوعات مذکور، شرایط اقتصادی سخت است و مردم بیشتر از همه این سختی را تحمل می‌کنند دولت باید تمهیداتی برای این موضوع داشته باشد. کار هم برای دولت و هم برای ملت از لحاظ اقتصادی سخت شده که امیدواریم شرایطی ایجاد شود از این مرحله عبور کنیم.

مصری با تاکید بر اینکه ما ۱۰۰ درصد با کالابرگ موافق هستیم، تصریح کرد: با تزریق پول موافق نیستم اما باید به این نکته نیز توجه کرد که دولت فعلاً هیچ راهی نداشته چرا که سیستم اجرای این موضوع آزمایش نشده بود. هرچند زیرساخت‌ها در تئوری خوب بود اما آزمایش نشده بود تا زمانی هم سیستم آزمایش نشود، نمی‌توان آن را دفعتی اجرایی کرد، امیدواریم مراحل آزمایش سریع‌تر سپری شود.