دولت هنوز در خصوص فیلرشکن تصمیمی نگرفته و فیلترشکن فروش‌ها همچنان مشغول کارند!
روزنو :«۸۰ درصد ایرانی‌ها از فیلترشکن استفاده می‌کنند.» این آمار را وزیر ارتباطات اعلام کرده است. آن طور که سید ستار هاشمی وزیر ارتباطات در مصاحبه با صداوسیما گفت: در ایران بسیاری از وب سایت ها، شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌ها فیلتر هستند و به همین دلیل، استفاده از برنامه‌های فیلترشکن توسط شهروندان ایرانی برای دسترسی به این برنامه ها، اتفاق عادی به شمار می‌رود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره فیلترینگ و تاثیرات آن گفت: به صورت گسترده استفاده از فیلترشکن‌ها در کشور اتفاق افتاده است و این آلودگی شبکه را به همراه داشته است.
به گزارش روز نو بدانید که بخشی از آسیب‌هایی که در داخل کشور می‌بینیم، از سامانه‌های آلوده داخل کشور است و این اتفاق بدی است. از طرف دیگر بعضاً به ما خرده می‌گیرند می‌گویند یک بسته‌ای گرفته‌ایم که این بسته زود تمام شد. اگر شما گوشی آلوده‌ای دراختیار داشته باشید، به واسطه اینکه از آن گوشی آلوده استفاده می‌شود برای حمله به مقاصد مختلف و این ترافیک را بدون اطلاع شما استفاده می‌شود که موضوع مهمی است.»
انتشار سخنان اخیر وزیر ارتباطات درباره استفاده بیش از ۸۰ درصد مردم از فیلترشکن‌ها، بار دیگر بحث ناکارآمدی سیاست فیلترینگ در ایران را به‌طور جدی مطرح کرده است. این آمار در واقع بیانگر شکاف عمیقی میان سیاست رسمی و نیاز واقعی جامعه است. در شرایطی که دسترسی به بسیاری از وب‌سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها مسدود است، مردم برای انجام امور روزمره، تحصیل، ارتباطات شغلی و حتی سرگرمی ناچار به استفاده از ابزار‌های دور زدن فیلتر شده‌اند. چنین وضعیتی به‌خوبی نشان می‌دهد که سیاست‌های محدودکننده نه‌تنها نتوانسته‌اند هدف خود را محقق کنند، بلکه عملاً جامعه را به سمت قانون‌گریزی گسترده سوق داده‌اند و اعتماد عمومی به تصمیم‌گیری‌های حاکمیتی را تضعیف کرده‌اند.
خطر عادی شدن استفاده از فیلترشکن
از منظر اجتماعی، عادی شدن استفاده از فیلترشکن به نوعی نشانه فروپاشی هنجاری است؛ یعنی قانونی که بخش عمده‌ای از مردم آن را رعایت نمی‌کنند، دیگر مشروعیت اجتماعی ندارد. این امر به‌ویژه در میان نسل جوان، که زندگی روزمره‌اش در فضای آنلاین جریان دارد، احساس بی‌اعتمادی و فاصله از نهاد‌های رسمی را تقویت می‌کند. در چنین فضایی، نه تنها کنترل مؤثر بر اطلاعات دشوارتر می‌شود، بلکه شکاف فرهنگی میان جامعه و ساختار حکمرانی نیز افزایش می‌یابد. از سوی دیگر، پیامد‌های اقتصادی فیلترینگ نیز چشمگیر است. هزاران کسب‌وکار خرد که بر بستر شبکه‌های اجتماعی شکل گرفته بودند، با محدودیت‌ها دچار رکود و زیان شده‌اند. اقتصاد دیجیتال ایران که می‌توانست به یکی از موتور‌های رشد اشتغال و درآمد بدل شود، اکنون با موانع سنگینی روبه‌روست. در کنار این آسیب‌ها، بازار زیرزمینی و غیرشفاف فروش فیلترشکن‌ها به‌شدت گسترش یافته و به منبع درآمد نامشخص و غیرقابل نظارت تبدیل شده است. این وضعیت علاوه بر خروج سرمایه از چرخه رسمی اقتصاد، زمینه نفوذ بدافزار‌ها و تهدید‌های امنیتی را نیز فراهم کرده است؛ همان‌گونه که وزیر ارتباطات به درستی اشاره کرد، بسیاری از این برنامه‌ها باعث آلودگی گسترده گوشی‌های مردم و شبکه‌های داخلی می‌شوند.
اما در پس همه این هشدارها، یک واقعیت روشن نهفته است: ادامه مسیر فعلی دیگر پاسخ‌گو نیست. فیلترینگ گسترده نتوانسته از ارزش‌های فرهنگی یا امنیتی محافظت کند، بلکه تنها موجب نارضایتی عمومی و تضعیف سرمایه اجتماعی شده است. سخنان وزیر ارتباطات مبنی بر لزوم بازنگری در شیوه‌های حکمرانی دیجیتال را می‌توان نشانه‌ای از درک این واقعیت دانست. جامعه امروز به ارتباط آزاد، شفاف و امن نیاز دارد؛ ارتباطی که در آن شهروندان احساس کنند در چارچوب قانون، اما بدون تبعیض و محدودیت غیرمنطقی می‌توانند از جهان اطلاعات بهره‌مند شوند.
