پاتیناژ روی یخ‌های آلاسکا!
روزنو :دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا و ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه، در نشست جنجالی جمعه در آلاسکا نتوانستند به توافقی برای پایان دادن به جنگ اوکراین دست یابند؛ هر چند گزارش‌هایی از پیشرفت‌های نامشخص در این دیدار دوستانه منتشر شد.
ترامپ که امید داشت بتواند آتش‌بس فوری را تضمین کند، پس از ساعت‌ها مذاکره در پایگاه نظامی امریکا اعلام کرد: «ما هنوز به هدف نرسیده‌ایم، اما پیشرفت‌هایی حاصل شده است.» به گزارش روز نو فضای دیدار، اما بی‌سابقه بود؛ ترامپ با پهن کردن فرش قرمز و استقبال گرم از پوتین که تحت تحریم‌های امریکا و حکم بازداشت بین‌المللی قرار دارد، او را مورد تحسین قرار داد. دو رهبر با خنده و صمیمیت قدم زدند و ترامپ، پوتین را به همراهی در لیموزین زرهی ریاست‌جمهوری بدون همراهان دعوت کرد.
نشست خبری مشترک در پایگاه مشترک المندورف-ریچاردسون، ترامپ و پوتین یکدیگر را مجددا تحسین کردند. ترامپ نیز در این کنفرانس خبری گفت: «همیشه رابطه فوق‌العاده‌ای با پوتین داشته‌ام.» پوتین نیز ترامپ را «همسایه‌ای عزیز» خواند و به زبان روسی گفت: «ارتباط کاری و قابل اعتمادی برقرار کرده‌ایم.» او حتی دعوت کرد ترامپ دفعه بعد به مسکو سفر کند که ترامپ با شوخی گفت: «ممکن است اتفاق بیفتد.» با این حال، پایان نشست در هاله‌ای از ابهام بود.
ترامپ به توافقات نامشخص اشاره کرد و پوتین از رسیدن به «درک» سخن گفت؛ اما هیچ کدام توضیح بیشتری نداده و به سوالات خبرنگاران نیز پاسخ ندادند. ترامپ، اما اشاره کرد که محتوای ملاقاتش با پوتین را با رهبران ناتو و زلنسکی، رییس‌جمهور اوکراین، در میان می‌گذارد.
قمار ترامپ
در همین راستا نشریه نیویورک‌تایمز با انتشار گزارشی این دیدار را ریسکی بزرگ برای ترامپ و پیروزی دیپلماتیک برای پوتین توصیف کرد که سال‌ها ازسوی غرب طرد شده و اکنون از انزوای دیپلماتیک خارج شده است، چراکه ترامپ نیز طی این دیدار از پوتین بابت آغاز جنگ انتقادی نکرد و بدون اشاره به تهدید‌های تحریمی که چند ساعت قبل به آن اشاره کرده بود، جلسه را ترک کرد. تصاویر منتشر شده از این دیدار، اما در نوع خود بی‌سابقه است؛
پوتین که از سال ۲۰۰۷ جز برای شرکت در نشست سازمان ملل به امریکا سفر نکرده و از ۲۰۲۲ تحت تحریم است، به پایگاهی نظامی در خط مقدم امریکا دعوت شد. هنگام ورود پوتین، بمب‌افکن B-۲ که کلید بازدارندگی هسته‌ای امریکا است، در آسمان پرواز می‌کرد و جنگنده‌هایی که برای رهگیری هواپیما‌های روسی مستقر شده‌اند، آن را همراهی می‌کردند.
سیگنال واشنگتن
ترامپ نیز با استقبال گرم، دست پوتین را فشرد و با نوازش بازوی او، رفتار صمیمانه‌ای نشان داد. پوتین با لبخندی گسترده پاسخ داد و مانند دوستان قدیمی با ترامپ گفت‌و‌گو کرد. دعوت ترامپ از پوتین برای همراهی در لیموزین زرهی بدون همراهان، حرکتی نادر بود که پوتین را خندان نشان داد. این نشست که قرار بود خصوصی و دونفره باشد، در آخرین لحظات دامنه‌اش گسترده شد و مارکو روبیو، وزیر خارجه امریکا و استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ نیز در آن حضور یافتند. پوتین با وزیر خارجه‌اش، سرگئی لاوروف، که پیراهنی با نماد «CCCP» (شوروی سابق) به تن داشت، حاضر شد.
دموکرات‌ها، اما این میزبانی را حاوی پیامی خطرناکی دانستند. سناتور کریس مورفی در این رابطه گفت: «این عکس یادگاری عملا حمله روسیه را مشروعیت می‌بخشد و به دنیا پیام می‌دهد که می‌توانند به کشتار غیرنظامیان ادامه دهند و با رییس‌جمهور امریکا عکس بگیرند!»، اما فارغ از آن جهان منتظر بود تا ببیند آیا ترامپ می‌تواند با پوتین به توافق برسد و آیا منافع اوکراین نمایندگی می‌شود یا قربانی.
ترامپ پیش از سفر گفت که امیدوار است دست‌کم پایان موقتی درگیری‌ها حاصل شود و هشدار داد در صورت امتناع روسیه از توقف جنگ، این گزاره عواقب شدیدی برای روسیه خواهد داشت، هر چند جزییات را اعلام نکرد. او قول داد که اوکراین را در تصمیمات مربوط به واگذاری اراضی دخیل کند.
غایب بزرگ
ولودیمیر زلنسکی، که به این نشست دعوت نشد، در ویدیویی پیش از آغاز جلسه گفت: «اوکراین آماده است تا برای پایان جنگ با حداکثر تلاش کار کند.» او تاکید کرد: «ما روی حمایت قوی امریکا حساب می‌کنیم.» زلنسکی، اما بعد از پایان نشست گفت که پوتین با سه هدف مشخص به این دیدار آمد و هر سه را به دست آورد: عکس یادگاری با ترامپ، خروج از انزوا و تعویق تحریم‌ها. ترامپ پیش از دیدار گفته بود این جلسه صرفا برای ارزیابی امکان صلح است و در صورت تصمیم مثبت، زلنسکی را برای مذاکره مستقیم با پوتین دعوت خواهد کرد، اما پس از نشست این وعده به فراموشی سپرده شد.
دو رهبر کمتر از زمان برنامه‌ریزی شده یعنی بیش از دو ساعت کنار هم بودند و کنفرانس خبری نیز لغو شد. آنها فقط بیانیه‌های کوتاهی در برابر دوربین ارایه دادند و به سوالات پاسخ ندادند. در این کنفرانس که پوتین در اقدامی نادر اجازه یافته بود زودتر از همتای امریکایی خود سخن بگوید، گفت که اگر ترامپ رییس‌جمهور بود، روسیه هرگز به اوکراین حمله نمی‌کرد.
پوتین همچنین تاکید کرد که هر راه‌حلی باید به «علل ریشه‌ای» جنگ بپردازد، عبارتی که به سابقه مطرح کردن شرایطی نظیر عقب‌نشینی ناتو و بی‌طرفی اوکراین اشاره دارد. ترامپ نیز در پاسخی مبهم مدعی شد: «جلسه‌ای بسیار سازنده داشتیم و بر سر بسیاری از نکات توافق شد.
فقط چند نکته باقی مانده که هنوز به هدف نرسیده‌ایم، اما شانس خوبی برای رسیدن به آن داریم.» او پس از دیدارش با پوتین و در گفت‌و‌گو با شبکه فاکس نیوز گفت: «پوتین می‌خواهد مساله را حل کند و حالا این زلنسکی است که باید همراهی کند.» ترامپ همچنین مدعی شد که انتظار دارد واگذاری اراضی بخشی از توافق صلح پایدارتر باشد که پس از آتش‌بس موقتی حاصل می‌شود، اما پذیرفت که کی‌یف باید موافقت کند. امکان دارد تضمین‌های امنیتی برای اوکراین ازسوی امریکا همراه با اروپا به عنوان بخشی از چنین توافق صلحی ارایه شود، اما نه به شکل عضویت در ناتو که یکی از نقاط کلیدی اختلاف میان مسکو و کی‌یف است.
به گزارش نیویورک تایمز ترامپ که سال‌ها به پوتین علاقه نشان داده، در بازگشتش به کاخ سفید برای دومین‌بار، امیدوار بود رابطه دوستانه‌شان به پیشرفت عملی در روند صلح منجر شود، اما پس از وعده پایان جنگ ظرف ۲۴ ساعت در کمپین، به این درک رسید که پوتین تمایلی به صلح ندارد، حداقل نه با شرایط مورد قبول اوکراین.
بازندگان بازی!
همزمان نشریه فایننشال تایمز با انتشار یادداشتی با اشاره به تحولات آلاسکا نوشت: ترامپ به صورتی جدی از تحریم‌های سخت‌گیرانه علیه روسیه عقب‌نشینی کرده و از به تعویق انداختن تحریم واردکنندگان نفت روسیه، از‌جمله چین، سخن گفت. با این همه، اما شواهد حاکی از آن است که ناکامی ترامپ در گرفتن امتیاز از پوتین، باعث ناامیدی بسیاری از کارشناسان شده است.
در همین راستا ویلیام تیلور، سفیر پیشین امریکا در کی‌یف، با اشاره به اجلاس‌های تاریخی مانند یالتا و مونیخ گفت: «خب، آلاسکا نه یالتا بود، نه مونیخ؛ اما بدتر این است که آتش‌بس حاصل نشد.» برخی تحلیلگران معتقدند آنچه بیش از همه مشهود است آن است که مراسمی این‌چنین پررزق و برق پایان سردی داشت. از همین رو آندریا کندال-تیلور، عضو مرکز امنیت امریکا و تحلیلگر سابق سازمان سیا در گفت‌وگویی با فایننشال تایمز این دیدار را پیروزی بزرگی برای پوتین دانست و گفت: «او در بازگرداندن اهرم‌های فشار بسیار ماهر است.»
همچنین اریک گرین، از اعضای سابق شورای امنیت ملی امریکا و مسوول سازمان‌دهی دیدار بایدن و پوتین در سال ۲۰۲۱، این نشست را نشانه‌ای از تغییر سیاست امریکا درقبال اوکراین در دوران ترامپ توصیف کرد. او همچنین تاکید کرد: «شاهد فرسایش موقعیت اوکراین هستیم؛
جایی که امریکا اهرم‌های فشار خود را از دست می‌دهد، انزوای پوتین پایان می‌یابد و سوالاتی بنیادی درباره نگاه ترامپ به امنیت اروپا و جایگاه اوکراین مطرح می‌شود.» همزمان، یک دستیار رییس‌جمهور اوکراین این نشست را «بسیار عجیب» توصیف کرد و برخی اعضای تیم زلنسکی آن را «هیچ بود و نبود» خواندند.
