بانک‌ها چه نیازی به تبلیغات سر سام آور دارند؟ هزینه ۵ هزار میلیارد تومانی؟!
روزنو :بانک‌های سامان، تجارت و صادرات با ۵۱۹، ۴۱۳ و ۳۴۴ میلیارد تومان، به ترتیب در جایگاه چهارم تا ششم پرخرج‌ترین بانک‌ها در بخش تبلیغات و آگهی در سال ۱۴۰۳ قرار گرفته‌اند. بخش جالب‌توجه این مقایسه آنجاست که بانک آینده، که پرحاشیه‌ترین بانک ماه‌های اخیر در کشور بوده و زمزمه‌های انحلال آن در برخی محافل به گوش می‌رسید.
صورت‌های مالی بانک‌ها تا پایان سال مالی ۱۴۰۳ حاکی از آن است که مجموع بودجه‌ای که ۲۰ بانک عمدتاً خصوصی و شبه‌دولتی کشور برای تبلیغات هزینه کرده‌اند، رقمی معادل ۴ هزار میلیارد و ۷۷۵ میلیون تومان بوده است؛ که در مقایسه با سال ۱۴۰۲ حدود ۴۸ درصد بیشتر شده است.
به گزارش روز نو بر اساس آمار‌های منتشرشده، بانک شهر که طی دو سال اخیر رکورد ریخت‌وپاش در هزینه‌های تبلیغاتی نظام بانکی را شکسته، در سال ۱۴۰۳ بالغ بر هزار و ۲۹۳ میلیارد تومان برای تبلیغات و بازاریابی هزینه کرده است؛ یعنی بیش از ۲۷ درصد کل هزینه تبلیغات ۲۰ بانک کشور فقط برای بانک شهر بوده است.
پس از بانک شهر، بانک‌های گردشگری و ملت بیشترین هزینه را صرف تبلیغات کرده‌اند.
در رده دوم پرهزینه‌ترین بانک‌ها برای تبلیغات، بانک گردشگری با تبلیغات ۶۸۹ میلیارد تومانی قرار گرفته است و بانک ملت با ۵۷۹ میلیارد تومان هزینه، سومین بانک پرخرج میان ۲۰ بانک کشور در سال ۱۴۰۳ بوده است.
بانک‌های سامان، تجارت و صادرات با ۵۱۹، ۴۱۳ و ۳۴۴ میلیارد تومان، به ترتیب در جایگاه چهارم تا ششم پرخرج‌ترین بانک‌ها در بخش تبلیغات و آگهی در سال ۱۴۰۳ قرار گرفته‌اند.
بخش جالب‌توجه این مقایسه آنجاست که بانک آینده، که پرحاشیه‌ترین بانک ماه‌های اخیر در کشور بوده و زمزمه‌های انحلال آن در برخی محافل به گوش می‌رسید، ۱۲۵ میلیارد تومان برای تبلیغات در سال گذشته خرج کرده است و در جایگاه نهمین بانک پرخرج در زمینه تبلیغات در سال ۱۴۰۳ قرار گرفته است. در مقابل، بانک صنعت و معدن، کم‌خرج‌ترین بانک در زمینه تبلیغات و آگهی طی شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳ فقط ۱.۴ میلیارد تومان صرف تبلیغات کرده است.
پس از آن، بانک‌های سرمایه و اقتصاد نوین کم‌ترین هزینه را در سال گذشته برای تبلیغات داشته‌اند که به ترتیب رقمی معادل ۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان و ۱۲ میلیارد تومان بوده است. البته برخی بانک‌ها تنها صورت‌های مالی شش‌ماهه نخست سال گذشته را منتشر کرده‌اند، از جمله بانک مسکن، بانک مهر و بانک کشاورزی. گفتنی است هزینه تبلیغات بانک مسکن در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ حدود ۱۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان بوده که باعث می‌شود در رده چهارم کم‌خرج‌ترین بانک‌ها در تبلیغات و آگهی قرار گیرد. پس از آن، بانک مهر در شش‌ماه ابتدایی سال قبل تنها ۱۸ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان خرج تبلیغات کرده و پنجمین بانک با هزینه کم در تبلیغات و آگهی است.
یک بانک با ۱۳۰۰ میلیارد تومان تبلیغات
نزدیک به ۳۰ درصد مجموع تبلیغات ۲۰ بانک کشور فقط مختص بانک شهر است و این بانک رکورد تبلیغات را در سال ۱۴۰۳ شکسته است. البته در رابطه با تبلیغات هزار و ۳۰۰ میلیارد تومانی بانک شهر و حواشی حاکم بر آن لازم به ذکر است که بانک شهر در صورت مالی خود توضیحی درخصوص ریز هزینه‌های این رقم عجیب‌وغریب نداده، اما به نظر می‌رسد بخش زیادی از آن صرف هزینه‌های تیم پرسپولیس شده باشد.
این بانک، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین سهام‌داران تیم پرسپولیس، طی یک سال اخیر ۴۶۸ میلیارد تومان تسهیلات به این تیم ورزشی پرداخت کرده است که به نوبه خود قابل‌تأمل است.
همچنین گفته می‌شود بانک شهر اسپانسر برنامه‌هایی همچون مجموعه نمایش خانگی «جوکر» نیز هست.
رقابت شدید بر سر جذب سپرده
یکی از مهم‌ترین وجوه مقررات‌زدایی مالی، آزادی رقابت در تعیین نرخ بهره سپرده است. تجربیات بحران‌های بانکی در سراسر جهان نشان داده است که در اغلب موارد، نرخ‌های بالای بهره سپرده، نه‌تنها نشان‌دهنده کارآمدی نیست، بلکه حاکی از جریان بازی پانزی در نظام بانکی است. روند به این صورت است که بانک‌ها پس از اعطای وام به مشتریان ریسکی و نکول متعاقب آن، مجبور به جذب سپرده و بازپرداخت بدهی‌های قبلی از این محل می‌شوند.
این روند در نظام بانکی ایران در اواخر دهه ۷۰ و دهه ۸۰ ظهور و بروز زیادی داشت. در یک دهه اخیر نیز برخی از بانک‌های ناتراز جنگ سپرده‌ای را برای تأمین منابع خود شروع کرده‌اند که نمونه قابل‌تأمل آن، بانک آینده بوده است.
این بانک و بعضاً برخی بانک‌های خصوصی طی سال‌های مختلف، به دلیل جذب سپرده‌های گران‌قیمت، در رقابت عنان‌گسیخته برای حفظ و جذب سپرده‌ها، یک جنگ قیمتی در جذب سپرده شروع کردند؛ که نتیجه آن، ایجاد رقابت برای حفظ سپرده‌ها در سایر بانک‌ها نیز بوده است.
به عبارتی، برخی بانک‌ها نیز که قصدی برای جذب سپرده‌های گران‌قیمت نداشتند، مجبور شده‌اند برای حفظ سپرده‌های قبلی و جلوگیری از کوچ آنها به سمت دیگر بانک‌ها، یا سود بالایی بدهند یا اینکه از طریق افزایش هزینه‌های تبلیغاتی خود، اقدام به جذب سپرده -به‌ویژه در زمان ثبت‌نام خودرو‌ها (حساب وکالتی)، جذب سپرده در طرح‌هایی همچون گواهی‌های سپرده خاص و امثال آن- کنند.
