مهلت ۵۰ روزه ترامپ به پوتین

دیروز دوشنبه «مارک روته»، دبیرکل ناتو، برای دیداری دو روزه عازم واشنگتن شد و در کاخ سفید با ترامپ دیدار کرد. در این دیدار که «جی دی ونس» و «مارکو روبیو» نیز حضور داشتند، ترامپ و روته در حضور خبرنگاران به پرسش‌های آنها پاسخ دادند. ترامپ در این دیدار ضمن اشاره به اینکه «خواهان پایان دادن به این جنگ هستیم» افزود که «از پوتین بسیار ناامید شده‌ام».

به گزارش روز نو ترامپ در این دیدار افزود که ظرف ۵۰ روز تعرفه‌های شدیدی بر روسیه وضع و تجهیزات پیچیده تری روانه اوکراین خواهد کرد. آنها در این دیدار در مورد طیف گسترده‌ای از مسائل سخن گفتند، اما یکی از مسائل محوری مورد بحث در این دیدار اوکراین و ارسال تجهیزات امریکایی به این کشور بود. دبیر کل ناتو هم افزود: ارسال سلاح به اوکراین را سرعت خواهیم بخشید و تصمیم آمریکا برای تسلیح اوکراین را بی‌نهایت مهم نامید.

در همین رابطه نیویورک تایمز در گزارشی به قلم «دیوید‌ای. سنگر» و «مگی هابرمن» نوشت، تقریبا ۶ماه پس از مراسم تحلیف ترامپ، زمانی که او متعهد شد که موفقیت خود را با «جنگ‌هایی که به آنها پایان می‌دهیم» و «جنگ‌هایی که هرگز وارد آنها نمی‌شویم» بسنجد، رویکردی را در قبال روسیه اتخاذ می‌کند که در ظاهر بسیار شبیه رویکرد سلف اوست: مسلح کردن اوکراینی‌ها برای مقابله با تهاجم. به نظر می‌رسد دلیلی وجود ندارد که ترامپ به عدم ارسال سلاح به اوکراین پایبند بماند. یک نشانه این است که ترامپ دوشنبه و سه‌شنبه (۲۳ و ۲۴ تیرماه) در کاخ سفید با مارک روته، دبیرکل ناتو، دیدار و به‌طور رسمی برنامه‌های جدیدی را برای ارسال سلاح‌های آمریکایی به کی یف از طریق متحدان اروپایی اعلام می‌کند. همچنین او به استقبال تحریم‌های جدید علیه روسیه می‌رود. رهبران اروپایی هم برای اعمال فشار بیشتر بر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه تلاش می‌کنند.

«سنگر- هابرمن» در گزارشی در نیویورک‌تایمز نوشتند، رئیس‌جمهور با تاخیر و اکراه به رویکرد مقابله و منزوی کردن پوتین روی آورده است. ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی قول حل سریع جنگ را داد و گفت که تنها او توانایی مقابله با رهبر روسیه را دارد. اما پس از روی کار آمدن، خودش نخستین کسی بود که اوکراینی‌ها را به خاطر حمله روسیه به کشورشان سرزنش کرد. سپس در یک نمایش زشت در دفتر بیضی‌شکل، با رئیس‌جمهور ولودیمیر زلنسکی درگیر شد، سپس پوتین را به خاطر قدرتش ستود و اطمینان داد که اوکراین هرگز به ناتو نخواهد پیوست. به نظر می‌رسد بخش زیادی از این روند - حداقل فعلا - معکوس شده است. ترامپ هفته گذشته گفت که «به‌شدت» در حال بررسی حمایت از لایحه دو حزبی سنا است که تحریم‌های جدیدی را وضع می‌کند که به او اجازه می‌دهد تعرفه‌های ۵۰۰درصدی را بر هر کشوری که نفت یا گاز روسیه را خریداری می‌کند، اعمال کند.

ترامپ همچنین توقف کوتاه‌مدت تحویل سلاح به اوکراین توسط ایالات متحده را لغو کرد. طرحی که در اجلاس ناتو در ماه ژوئن برای مسلح کردن اوکراینی‌ها با فروش سلاح‌های آمریکایی به اروپایی‌ها (که اروپایی‌ها به نوبه خود آن سلاح‌ها را به نیرو‌های محاصره شده اوکراین منتقل می‌کنند) مطرح شد، در حال شکل‌گیری است. رئیس‌جمهور روز یکشنبه در گفت‌و‌گو با خبرنگاران گفت که قصد دارد موشک‌های پاتریوت بیشتری را به اوکراین ارائه دهد و تاکید کرد که هزینه این سلاح‌ها پرداخت خواهد شد و این کشور «به‌شدت به آن نیاز» دارد. ترامپ گفت: «چون پوتین واقعا خیلی‌ها را شگفت‌زده کرد. او خوب صحبت می‌کند و شب همه را بمباران می‌کند، اما کمی مشکل وجود دارد. من این را دوست ندارم.»

رئیس‌جمهور (که به‌طور خصوصی به چندین نفر از نزدیکانش شکایت کرده که به این باور رسیده که پوتین او را به چالش کشیده است) چند روز پیش اعلام کرد که «پوتین کلی مزخرفات به ما می‌گوید.» این نکته‌ای بود که مشاوران سیاست خارجی جو بایدن اعلام کردند که بار‌ها به تیم جدید ترامپ گفته بودند. سناتور «جین شاهین» از نیوهمپشایر، دموکرات ارشد کمیته روابط خارجی سنا روز شنبه در مصاحبه‌ای گفت: «این یک تغییر خوشایند در لفظ است. به نظر می‌رسد ترامپ، حداقل در اظهارات اخیرش، متوجه شده و این را فهمیده که ولادیمیر پوتین دارد او را بازی می‌دهد.» او افزود: «اینکه آیا این وضعیت خیلی دوام می‌آورد یا نه، مشخص نیست.»

«آنا کلی»، یکی از سخنگویان کاخ سفید، از پاسخ به این ایده که موضع ترامپ اکنون بیشتر به موضع بایدن شباهت دارد یا از پرداختن به ناامیدی‌های ترامپ در ناتوانی‌اش برای تحت تاثیر قرار دادن پوتین خودداری کرد. او در بیانیه‌ای، بایدن را به خاطر ناتوانی در توقف تهاجم روسیه سرزنش کرد. کلی گفت: «برخلاف بایدن، رئیس‌جمهور ترامپ بر توقف کشتار متمرکز است و به لطف رهبری او، روسیه و اوکراین برای نخستین‌بار پس از سال‌ها مذاکرات مستقیمی دارند.» به نوشته «سنگر- هابرمن»، گزارشگران نیویورک تایمز، رویکرد بایدن به اوکراین از این باور ناشی می‌شد که این تهاجم هم غیرقانونی و هم از نظر اخلاقی توهین‌آمیز است و در قرن بیست‌ویکم، ملت‌ها مرز‌های یکدیگر را نقض نمی‌کنند. بایدن بار‌ها اعلام کرد که اگر غرب می‌خواهد از پیشروی روسیه به عمق اروپا جلوگیری کند، جلوگیری از تصرف اوکراین توسط روسیه بسیار مهم است. از نظر بایدن، توقف تجاوزی که منجر به بزرگ‌ترین جنگ اروپا از زمان شکست آلمان نازی شده است، برای حفظ نظم پس از جنگ جهانی دوم ضروری است.

ترامپ هرگز از آن اتحاد‌ها یا نظمی که این اتحاد‌ها در ۸۰سال گذشته ایجاد کرده‌اند، استفاده زیادی نکرده است. ترامپ همچنین در دهه گذشته هرگز پوتین را با همان شدتی که بایدن محکوم کرد، محکوم نکرده است. وقتی «بیل اورایلی»، مجری تلویزیون در مصاحبه با ترامپ در سال ۲۰۱۷ در فاکس نیوز، صریحا پوتین را «قاتل» خواند، رئیس‌جمهور تازه منتخب با نسبی‌گرایی اخلاقی پاسخ داد: «قاتل‌های زیادی وجود دارند. فکر می‌کنید کشور ما این‌قدر بی‌گناه است؟» ترامپ هرگز حمله ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین را غیرقانونی نخواند. وقتی در همان سال جنگ آغاز شد، او پوتین را به خاطر تصرف «هوشمندانه» زمین، هرچند خشونت‌آمیز ستایش کرد.

ترامپ به مذاکرات پراکنده و معدود بر سر آتش‌بس و توافق صلح احتمالی به عنوان یک معامله‌گر املاک و مستغلات نزدیک شده است. توافقی که او در نظر گرفته اذعان می‌کند که پوتین هر زمینی را که اکنون در جنوب و شرق (و شاید مناطق بیشتر) کنترل می‌کند، در اختیار خواهد داشت. در وزارتخانه‌های دادگستری و امور خارجه، ترامپ دفاتر جمع‌آوری شواهد برای پیگرد‌های احتمالی جنایات جنگی علیه مقامات روسی را تا حد زیادی برچیده است. اما اکنون، به نظر می‌رسد که رئیس‌جمهور از روی حس رنجش شخصی و شاید کشف این مساله عمل می‌کند که رابطه‌اش با رهبر روسیه آن چیزی نیست که زمانی تصور می‌کرد.

ترامپ سرسختی پوتین را تحسین کرده است که البته بخشی از الگوی ستایش رئیس‌جمهور ایالات متحده از رهبران اقتدارگرا است. اما به نظر می‌رسد که او معتقد است که این احساس متقابل است. در گذشته، ترامپ در مورد ادامه حمایت از اوکراین با کمک‌های نظامی ابراز تردید می‌کرد، اما اکنون دچار یک تغییر نظر آشکار شده است. ترامپ از زمان روی کار آمدنش ۶بار با پوتین گفت‌و‌گو کرده است؛ هرچند به گفته خودش نتایج چندان ملموسی نداشته است. او فرستاده ویژه خود، استیو ویتکاف را برای دیدار با پوتین به کرملین فرستاد؛ اما او در این گفت‌و‌گو‌ها که معمولا بدون حضور هیچ مقام آمریکایی دیگری، به جز یک مترجم، انجام می‌شد، چیز زیادی برای ارائه نداشت. اگرچه ترامپ گفته بود که بدون دیدار مستقیم بین او و پوتین هیچ پیشرفتی در اوکراین حاصل نخواهد شد، اما هیچ دیداری برنامه‌ریزی نشده است.

پس از مکالمه تلفنی بین ترامپ و پوتین در اوایل این ماه، ظرف چند ساعت، حمله موشکی و پهپادی گسترده روسیه به کی یف و دیگر شهر‌های بزرگ اوکراین رخ داد؛ حمله‌ای که رگباری از گسترده‌ترین حملات به اوکراین از زمان آغاز جنگ بود. این امر ترامپ را در موقعیتی قرار داد که از آن متنفر است: خجالت‌زده شدن و بدتر از آن، شبیه یک ببر کاغذی به نظر رسیدن. وقتی او ادعا کرد که پس از این ماجرا متوجه شده است که پنتاگون انتقال برخی از سلاح‌های دفاعی به اوکراین را متوقف کرده است، به خبرنگاران گفت که دستور از سرگیری ارسال محموله‌ها را داده است. این موضوع باعث شد واشنگتن با این گمانه‌زنی‌ها مواجه شود که رئیس‌جمهور ممکن است بالاخره با استراتژی‌ای که متحدان ناتو هرگز از آن دست نکشیده‌اند، هماهنگ شده باشد: منزوی کردن روسیه و مسلح کردن اوکراین.