
آشنایی با بیماری آبله مرغان
علائم اولیه آبله مرغان
معمولاً این بیماری در کودکان سالم خفیف است و در موارد شدید، ضایعات میتواند تمام بدن را پوشش دهد و ممکن است در گلو، چشمها و غشاهای مخاط مجرای ادرار، مخرج و واژن ایجاد شود. بثورات تاولی و خارش دار ناشی از عفونت آبله مرغان ۱۰ تا ۲۱ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر میشوند و معمولا حدود ۵ تا ۱۰ روز طول میکشند. علائم و نشانههای دیگر که ممکن است یک یا دو روز قبل از بثورات ظاهر شوند، عبارتند از:
· تب (اغلب با تب خفیف ۳۷.۸ تا ۳۸.۹ درجهی سانتیگراد شروع میشود)
· کاهش اشتها
· سردرد
· خستگی و احساس ناخوشی عمومی
علائم آبله مرغان در بزرگسالی
اگرچه علائم آبلهمرغان در بزرگسالی بسیار شبیه علائم آن در کودکان است، اما انتظار میرود شدت علائم در بزرگسالان بیشتر باشد. علائم آبلهمرغان در بزرگسالان عبارتند از:
· تب، بدن درد و سردرد که شاید یکی دو روز پیش از بروز دانههای پوستی آغاز شوند.
· دانههای قرمز پوستی که کمکم به تاولهای خارشدار بدل میشوند. این دانهها به طور معمول ابتدا روی بدن، سر و صورت دیده میشوند و سپس در دست و پا ظاهر میشوند.
در صورت آسیب دیدن این دانهها به دنبال خاراندن شدید، رد آنها روی پوست باقی میماند. اگر با خارش به تاولها آسیب نزنیم، خودبهخود خشک میشوند و روی آنها دَلَمههایی پدیدار میگردد و در نهایت ترمیم صورت میپذیرد.
آبله مرغان و بارداری
وزن کم هنگام تولد و ناهنجاریهای اندام در میان نوزادان متولد شده از زنانی که در اوایل بارداری خود به آبله مرغان مبتلا شدهاند، شایعتر است. هنگامی که مادری در هفته قبل از تولد یا چند روز پس از زایمان به آبله مرغان مبتلا میشود، کودک او در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به یک عفونت جدی و تهدید کننده زندگی است. اگر در دوران بارداری در معرض آبله مرغان هستید، فوراً به پزشک معالج خود مراجعه کنید.
مراقبت و پیشگیری از آبله مرغان
ضدعفونی کردن وسایل و لوازم که بیمار آبله مرغان استفاده کرده برای پشگیری از انتقال به سایرین.
جداسازی بیمار مبتلا به آبله مرغان در طول دوره واگیری (تا ۷ روز پس از بروز بثورات) در صورت امکان.
کوتاه کردن ناخنهای فرد مبتلا به آبله مرغان برای جلوگیری از خارش تاولها.
برای جلوگیری از اضافه شدن عفونت به تاولها حمام گرفتن روزانه با آب سرد.
جوشها تا زمانی که کاملاً خشک شوند میتوانند عفونی باشند ولی استراحت در خانه و مدرسه نرفتن کودکانی که آبله مرغان دارند بیش از پنج روز لازم نیست.
تشخیص و درمان آبله مرغان
آبله مرغان معمولاً با ارزیابی علائم بالینی، زمانی که وجود تاولهای آبله مرغان تایید میشود، تشخیص داده میشود. این بیماری ممکن است تا زمانی که تمام تاولها خشک شده و به پوسته تبدیل شوند قابل سرایت باشد، که معمولاً پس از یک تا دو هفته طول میکشد. داروهایی مانند پاراستامول ممکن است برای تسکین تب استفاده شود و لوسیون کالامین میتواند خارش را کاهش دهد. معمولاً کودکان در عرض ۱۰-۷ روز بهبود پیدا میکند، در بزرگسالان این مدت بیشتر است، پس از بهبودی، فرد برای تمام عمر در مقابل آبله مرغان ایمنی دارد.
راههای انتقال آبله مرغان
آبله مرغان افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار میدهد، اما بیشتر کودکان را درگیر میکند. این ویروس بهراحتی از افراد مبتلا به آبله مرغان به افرادی که تابهحال به این بیماری مبتلا نشدهاند یا اینکه واکسینه نشدهاند سرایت میکند. اگر یک نفر به آن مبتلا شود، حدود ۹۰ درصد از افرادی که به او نزدیکاند و در برابر این ویروس مصون نیستند نیز به این بیماری مبتلا میشوند. این ویروس راههای انتقال زیادی دارد و قدرت مسری بودن آن تا حدی است که حتی با یک تماس کوچک هم منتقل میشود. ویروس واریسلا زوستر همچنین باعث بروز بیماری به اسم زونا میشود.
1. انتقال آبله مرغان از هوا
یکی از اصلیترین روشهای سرایت آبله مرغان از طریق هوا است. انتقال آبله مرغان از طریق هوا زمانی رخ میدهد که ویروس به ذرات ریز در هوا تبدیل میشود. زمانی که فرد در فضای کوچک با تهویه ضعیف قرار بگیرد، احتمال این که از طریق استنشاق این ذرات به آبله مرغان دچار شود بالا میرود. این ویروس مسری میتواند چندین ساعت در هوا زنده بماند. با قرار گرفتن در اتاقی مشترک با فرد مبتلا به آبله مرغان یا قرار گرفتن در اتاقی که اخیراً فرد مبتلا به آبله مرغان در آن بوده است، ممکن است این بیماری اتفاق بیفتد.
2. انتقال آبله مرغان از مایع درون تاولها
زمانی که یک فرد دیگر مایع درون تاولهای آبله مرغان را لمس کند یا به هر طریقی با این مایع تماس پیدا کند، به این بیماری مبتلا میشود.
3. انتقال آبله مرغان از طریق تماس
آبله مرغان در درجه اول از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده بهخصوص از طریق تماس با قطرات تنفسی هنگام سرفه یا عطسه انتقال پیدا میکند. این بیماری همچنین میتواند به طور غیرمستقیم از طریق اشیای آلوده پخش شود. ویروس میتواند برای مدت کوتاهی روی سطوحی مانند اسباببازیها و دستگیرههای در زنده بماند. اگر کسی این سطوح را لمس کند و دست آلوده را به بینی و دهان و بهطورکلی صورت خود بزند، ممکن است آلوده شود.
جلوگیری از انتقال آبله مرغان
آبله مرغان معمولاً یک بیماری جدی در نظر گرفته نمیشود و بسیاری از افراد در دورهای از زندگی بهخصوص در دوران کودکی به آن مبتلا میشوند. اما با این وجود، این بیماری میتواند عواقب جدیتری را در برخی از افراد (از جمله نوزادان، زنان باردار و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند) ایجاد کند. پس این افراد باید بیش از سایرین مراقب باشند و روشهای جلوگیری و نکات مراقبتی را بهدرستی رعایت کنند.
برخی از اصلیترین راههای جلوگیری از انتقال آبله مرغان شامل این مواردند:
· واکسیناسیون بهترین روش پیشگیری از آبله مرغان است که خطر عفونت و عوارض مرتبط با آن را به طرز چشمگیری کاهش میدهد. ایمنسازی جامعه باعث کاهش تعداد مبتلایان به آبله مرغان خواهد شد.
· رعایت بهداشت مانند شستن مرتب دستها و پوشاندن دهان هنگام سرفه، به جلوگیری از انتشار آبله مرغان کمک میکند. این اقدامات ساده خطرات انتقال را کاهش میدهند.
· قرنطینه کردن افراد آلوده به آبله مرغان و کسانی که در تماس نزدیک با او هستند برای جلوگیری از شیوع بسیار مهم است. دور نگهداشتن این افراد از مدرسه یا محل کار به پیشگیری از انتقال این ویروس کمک میکند.
· در صورتیکه مدت کوتاهی پس از قرارگرفتن در معرض آبله مرغان، به فرد ایمونوگلوبولین (IG) داده شود، میتواند محافظت موقتی را ارائه دهد. این روش بهویژه برای افرادی که به میزان زیاد در معرض خطر هستند مناسب است. ایمونوگلوبولین حاوی آنتیبادیهایی است که میتوانند شدت بیماری را کاهش دهند.
درمان آبله مرغان
در اکثر موارد، درمان آبله مرغان پیچیدگی خاصی ندارد. استراحت کردن، نوشیدن مایعات زیاد و استفاده از داروهایی که تب را پایین میآورند، به درمان آبله مرغان کمک میکند. در مواردی که آبله مرغان شدید باشد دکتر داروهای ضدویروسی تجویز میکند. برای کنترل تب هم معمولاً از استامینوفن استفاده میشود.
اگرچه درمان آبله مرغان در بزرگسالی بسیار شبیه درمان آن در کودکی است، اما شاید اهیمت بیشتری داشته باشد که بزرگسالان مبتلا به آبله مرغان با پزشک متخصص داخلی یا بیماریهای عفونی مشورت کنند. شاید با توجه به احتمال بیشتر عوارض جدی آبله مرغان در بزرگسالی، درمان دارویی با داروهای ضدویروس نقش پررنگتری در مداوای بزرگسالان مبتلا به آبله مرغان داشته باشد. در کل بیماری آبله مرغان دیگر جای نگرانی ندارد و در اکثر موارد با واکسیناسیون پیشگیری میشود. در بدن کسانی که به آبله مرغان مبتلا میشوند، بعد از پایان بیماری، ویروس باقی میماند و طی سالها یا حتی دههها بعد ممکن است خود را به صورت بیماری زونا نشان بدهد.