
انتخاب پاپ جدید به پنج شنبه کشیده شد/ دود سیاه از دودکش آمد
ساعت ۹ شب به وقت محلی، دودی سیاه رنگ از دودکش معروف نمازخانه سیستین در واتیکان برخاست. این رویداد، که نگاه میلیونها کاتولیک در سراسر جهان را به خود دوخته بود، نشانهای آشکار از آن بود که نخستین روز تلاش ۱۳۳ کاردینال برای انتخاب جانشین پاپ فرانسیس، رهبر 1.4 میلیارد کاتولیک جهان، بدون نتیجه پایان یافته است.
این دود، حدود چهار ساعت پس از آن مشاهده شد که کاردینالهای واجد شرایط رأی، با جلال و شکوه خاصی وارد نمازخانه سیستین شدند، سوگند رازداری یاد کردند و رسماً آئین چندصدساله و تاریخی انتخاب پاپ جدید را آغاز نمودند.
در طول این ساعات پرالتهاب، جمعیت انبوهی که در میدان سن پیتر واتیکان گرد هم آمده بودند، چندین بار با کف زدنهای پرشور خود، گویی سعی داشتند کاردینالهای حاضر در کانکلیو را به پیشرفت در رایزنیها و انتخاب پاپ جدید ترغیب و تشویق کنند. فضای میدان مملو از دعا، امید و البته کمی نگرانی بود.
با این حال، با نزدیک شدن به زمان صرف شام و وزیدن نسیم خنک پس از غروب آفتاب، رفتهرفته از تعداد جمعیت کاسته شد. برخی از حاضران که شاید از اعلام نتیجه در همان شب ناامید شده بودند، بهتدریج شروع به ترک میدان کردند.
کاردینالها از نظر آئیننامه داخلی، ملزم به برگزاری رأیگیری در همان روز چهارشنبه (روز نخست کانکلیو) نبودند، اما انتظار عمومی و پیشبینی بسیاری از ناظران واتیکان بر این بود که آنها دستکم یک دور رأیگیری را انجام دهند؛ انتظاری که محقق شد، هرچند همانطور که دود سیاه نشان داد، به انتخاب پاپ جدیدی منجر نشد.
از آنجا که در نخستین دور رأیگیری، هیچ یک از نامزدهای احتمالی موفق به کسب اکثریت لازم دو سوم آرا (معادل ۸۹ رأی) نشدند، کاردینالها برای استراحت شبانه، به اقامتگاههای خود در واتیکان، موسوم به "خانه سانتا مارتا"، بازگشتند؛ مکانی که در طول برگزاری کانکلیو (مجمع انتخاب پاپ) در قرنطینه کامل و به دور از دنیای خارج به سر خواهند برد.قرار است کاردینالها صبح روز پنجشنبه برای ادامه روند رأیگیری و رایزنیها مجدداً در نمازخانه سیستین گرد هم آیند.
فرآیند انتخاب پاپ
مجمع کاردینالها، که در این دوره متشکل از ۱۳۳ کاردینال با حق رأی است، در انزوای کامل در داخل واتیکان گرد هم میآیند. هدف از این انزوا، فراهم آوردن فضایی معنوی و به دور از هرگونه فشار یا عامل خارجی است تا کاردینالها بتوانند با دعا، تأمل و بررسی دقیق، پاپ بعدی را انتخاب کنند. برای انتخاب پاپ جدید، کسب اکثریت دو سوم آرا الزامی است. از فردا (پنجشنبه)، رأیگیریها به طور منظم در نوبتهای صبح و بعد از ظهر ادامه خواهد یافت تا زمانی که یکی از کاردینالها بتواند آرای لازم را به دست آورد.
راز دودهای سیاه و سفید
پس از هر دور رأیگیری، برگههای رأی در کوره مخصوصی که در نمازخانه سیستین تعبیه شده، سوزانده میشوند. اگر دود برخاسته از دودکش سیاه باشد، به این معناست که هنوز توافقی حاصل نشده و پاپی انتخاب نشده است. اما مشاهده دود سفید، این پیام را به جهان مخابره میکند که پاپ جدید انتخاب شده است.
کاردینالهای مطرح برای جانشینی
اگرچه هیچ فهرست رسمی از نامزدهای مقام پاپی وجود ندارد، اما همواره نام برخی از کاردینالها به عنوان "پاپابیل" (Papabile) – اصطلاحی ایتالیایی به معنای "شایسته برای پاپ شدن" یا کسی که دارای ویژگیهای لازم برای تصدی این مقام است – در محافل کلیسایی و رسانهای مطرح میشود.
از جمله چهرههایی که نامشان بیش از دیگران شنیده میشود، میتوان به افراد زیر اشاره کرد:
پیترو پارولین (Pietro Parolin): کاردینال ایتالیایی و وزیر خارجه فعلی واتیکان که مسئولیت نظارت بر این کانکلیو را نیز بر عهده دارد.
لوئیس آنتونیو تاگله (Luis Antonio Tagle): کاردینال فیلیپینی که به دلیل دیدگاههای نزدیک به پاپ فرانسیس، به "فرانسیس آسیایی" شهرت یافته است.
فریدولین آمبونگو بسونیو (Fridolin Ambongo Besungu): کاردینال محافظهکار اهل جمهوری دموکراتیک کنگو که صدایی رسا در میان کاردینالهای آفریقایی محسوب میشود.
پیِرباتیستا پیتزابالا (Pierbattista Pizzaballa): پاتریارک لاتین اورشلیم، که در صورت انتخاب، میتواند نخستین پاپ ایتالیایی پس از چندین دهه باشد و حضورش نمادی از توجه به جامعه مسیحیان در خاورمیانه تلقی خواهد شد.