۲۰ موسیقی پرمخاطب ۱۴۰۳ را بشناسید

تا به حال دقت کرده‌اید هنگام بالا کشیدن ریلز‌های اینستاگرام، چگونه چندین دنیای متنوع تنها در چند ثانیه از برابر چشمان‌تان می‌گذرد؟ از آموزش درست‌کردن یک دسر خانگی گرفته تا نمایش یک چالش خیابانی، از جشن تولد‌های سورپرایزی تا لحظه‌ای طنز از زندگی روزمره یک بلاگر؛ همه و همه در رگباری از صدا و تصویر رخ می‌دهد که ذهن مجال تحلیلش را ندارد. اما در میان این همه تصویر و صدا، یک عنصر مشترک ناگهان توجه‌تان را جلب می‌کند؛ آهنگی که بار‌ها و بار‌ها به گوش می‌خورد. تا جایی که حتی از شنیدن آن خسته شوید! آهنگی که شاید ارتباطی با محتوای ویدئو نداشته باشد، اما به‌لطف الگوریتم‌ها، ریتم و قابلیت همخوانی‌اش، به کرات پخش شده و ناخودآگاه در ذهن‌تان حک شده است. این موسیقی‌ها، که به‌نوعی تبدیل به صدای پس‌زمینه سال می‌شوند، همان‌هایی‌اند که الگوریتم‌ها دوست‌شان دارند، کاربران برای بیشتر دیده‌شدن به آن‌ها پناه می‌برند و ناخودآگاه تبدیل به بخشی از حافظه‌‌ جمعی سال می‌شوند. 

در گزارش پیش‌رو، سراغ آهنگ‌هایی رفته‌ایم که در سال ۱۴۰۳ بیش از دیگران شنیده شدند، میان ویدئو‌ها دست‌به‌دست چرخیدند، بار‌ها بازنشر شدند و گاه در گذر از قاب‌های اینستاگرامی، معنایی تازه یافتند. این قطعات صرفاً صدا نیستند؛ بلکه بازتابی از سلیقه جمعی، فضای حاکم بر شبکه‌های اجتماعی و نحوه‌‌ مصرف موسیقی در زمانه‌‌ ما هستند. برای اینکه از سلیقه مخاطبان این آهنگ‌ها بیشتر بدانیم، ترانه این آهنگ‌ها را بررسی کردیم. 

صدای سال 1403 
همان‌طور که تا به اینجای گزارش گفته شد، در سال ۱۴۰۳، بسیاری از آهنگ‌هایی که بیشتر شنیده شدند، محتوا را فدای فرم کرده بودند. این روند، نشانه‌ای‌ است از تغییر ذائقه مخاطب به‌سوی موسیقی‌هایی با ریتم‌های ساده، ملودی‌های تکرارشونده و تنظیم‌هایی با ریتم‌های نسبتاً تند؛ آثاری که بیش از آن‌که برای تأمل ساخته شده باشند، مناسب شنیدن‌های گذرا و مصرف سریع در شبکه‌های اجتماعی هستند. جدولی که در این گزارش آمده، بر پایه رصد و بررسی میدانی روند‌های موسیقی در سال گذشته تنظیم شده است. این جدول شامل فهرستی از آهنگ‌هایی ا‌ست که در بازه‌های زمانی مختلف، بیشترین تکرار و بازپخش را در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، یوتیوب، کانال‌های تلگرامی و برنامه‌های مختص به موسیقی داشتند. معیار اصلی در تنظیم این جدول، میزان حضور آهنگ‌ها در فضای عمومی، فراگیری در میان کاربران‌ و میزان استفاده از آن‌ها در ویدئو‌های وایرال بوده است؛ نه لزوماً کیفیت هنری یا داده‌های رسمی. این جدول کمک می‌کند تا درکی دقیق‌تر از نوع موسیقی‌هایی که ذهن شنوندگان ایرانی را در سال ۱۴۰۳ اشغال کرده‌اند به ‌دست ‌آوریم؛ موسیقی‌هایی که گاه تنها با یک بیت ساده یا ریتمی خاص، تبدیل به صدای پس‌زمینه زندگی روزمره شده‌اند و به همان سرعتی که آمدند، از ذهن‌ها فراموش شدند.