میانجی‌گری اروپا بین ایران و آمریکا
روزنو :در دوره گذشته ریاست‌جمهوری ترامپ، او پیش از خروج از برجام اعلام کرد که توافق وین برای آمریکا سودی ندارد و خواستار گفت‌وگو با ایران شد. ایران نیز تأکید کرد که برجام قابل مذاکره نیست و به اذعان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشورمان به تعهدات خود پایبند بوده است.
ترامپ، چهل‌وهفتمین رئیس‌جمهور آمریکا، در کاخ سفید مستقر شد و بلافاصله ۹ فرمان اجرایی در بدو ورود به محل کار خود صادر کرد.
به‌رغم اینکه بسیاری انتظار داشتند یکی از این فرامین به ایران و افزایش فشارهای اقتصادی بر تهران مربوط شود، این اتفاق رخ نداد. با این حال، رئیس‌جمهور آمریکا چندان هم بی‌خیال ایران نیست، بلکه درباره کشورمان موضع‌گیری کرده است. ترامپ در نخستین روز حضورش در کاخ سفید گفت: «اگر رئیس‌جمهور بودم، عملیات «طوفان الاقصی» به وقوع نمی‌پیوست و ایران پولی برای حزب‌ا... و حماس نداشت و نمی‌توانست به آنها کمک کند.» به نظر می‌رسد ترامپ با اضافه نکردن تحریم جدید در ابتدای کار، دنبال آن است که از سیاست فشار حداکثری فاصله بگیرد. این تصمیم، همسو با دیدگاه تحلیلگران حوزه ایران و آمریکا است که بر لزوم استفاده از دیپلماسی برای کاهش تنش تأکید دارند. احتمالاً رئیس‌جمهور آمریکا سعی دارد از موضع‌گیری تند علیه ایران خودداری کند تا راه گفت‌وگو برای حل مسائل هسته‌ای مسدود نشود. ظاهراً تیم او در حال کار بر روی طرح‌هایی مرتبط با ایران و پرونده هسته‌ای است. به نظر در هفته‌ها و ماه‌های آینده، مواضع رسمی آمریکا نسبت به ایران شفاف‌تر خواهد شد و این مواضع، احتمالاً بر کاهش تنش و یافتن راه‌حل برای چالش‌ها متمرکز خواهند بود. موردی که البته به نظر می‌رسد باید برای مشخص شدن آن از سیاست صبر و انتظار استفاده کرد و طرفین نباید از موضع‌گیری‌های سخت در مورد یکدیگر استفاده کنند.
* حضور دوباره ترامپ
در دوره گذشته ریاست‌جمهوری ترامپ، او پیش از خروج از برجام اعلام کرد که توافق وین برای آمریکا سودی ندارد و خواستار گفت‌وگو با ایران شد. ایران نیز تأکید کرد که برجام قابل مذاکره نیست و به اذعان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشورمان به تعهدات خود پایبند بوده است. در نهایت، ترامپ خروج از برجام را اعلام کرد و شرایط فعلی در پرونده هسته‌ای شکل گرفت. شرایطی که حتی باعث بحرانی شدن روابط بین ایران و اروپا شد. اکنون، اگر دولت آمریکا قصد حل‌وفصل مسائل با ایران را دارد، باید از گفت‌وگوهای ایران و اروپا حمایت کند. مسیر دیپلماسی بین ایران و آمریکا از طریق میانجی‌گری اروپا می‌گذرد، همان‌طور که پیش از برجام، سه کشور اروپایی مذاکرات طولانی مدتی با ایران داشتند و سرانجام با حضور آمریکا، توافق برجام حاصل شد. در غیر این صورت نمی‌توان امیدی به حل چالش‌های هسته‌ای و تحریم داشت چرا که ظاهرا ایران و آمریکا قصد ندارند در حال حاضر در ارتباط با پرونده هسته‌ای با یکدیگر گفت‌وگوی مستقیم داشته باشند.
*دور جدید مذاکرات
به‌رغم ادعای برخی رسانه‌ها مبنی بر پایان گفت‌وگوهای ایران و غرب به دلیل لغو سفر وزیر امور خارجه ایران به آمریکا، منابع مختلف خبر از آغاز دور جدیدی از گفت‌وگوهای ایران و اروپا می‌دهند. این مذاکرات، با توجه به تغییر ساختار قدرت اجرایی در آمریکا، نشان می‌دهد که حل‌وفصل مسائل هسته‌ای ایران، هم در اروپا و هم در آمریکا با اهرم دیپلماسی و گفت‌وگو مورد پذیرش قرار گرفته است. کاظم غریب‌آبادی، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، در حاشیه هفتادوپنجمین سالگرد تصویب کنوانسیون‌های ۱۹۴۹ ژنو، درباره زمان برگزاری دور جدید مذاکرات گفت: «ما توافق کردیم که گفتوگوها ادامه یابد و تاریخ بعدی از طریق مشورت تعیین شود.» غریب‌آبادی همچنین به سخنان ترامپ درباره توقف فروش نفت ایران به دلیل ادعای حمایت از گروه‌های به اصطلاح تروریستی واکنش نشان داد و تأکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران، مانند گذشته، برای آغاز و از سرگیری مذاکرات رفع تحریم آمادگی دارد.» او افزود: «اگر طرف‌های دیگر نیز آمادگی داشته باشند، مذاکرات شکل خواهد گرفت و به نتیجه خواهد رسید. در غیر این صورت، ایران متناسب با سیاست طرف مقابل، رویکرد خود را تنظیم خواهد کرد.» غریب‌آبادی تصریح کرد: «تحریم‌ها بدون شک بر زندگی مردم تأثیر می‌گذارند، اما هدف تحریم‌کنندگان، ایجاد تغییرات دیگر در کشورهای تحت تحریم است که تاکنون موفق نشده‌اند. عاقلانه‌ترین راه، آغاز مذاکرات رفع تحریم و بازگرداندن آن به مسیر درست است.» در نهایت به نظر می‌رسد اروپا و آمریکا از حل مسائل هسته‌ای از طریق گفت‌وگو حمایت می‌کنند اما نکته مهم این است که ترامپ فردی نتیجه گراست و باید این گفتوگوها در یک بازه زمانی مناسب به نتیجه برسد همان طور که ایران در گفتوگوها به دنبال رفع تحریم‌هاست و اگر تحریمی در نتیجه مذاکرات حل نشود، ایران نیز از گفتوگوها استقبال نخواهد کرد.
منبع : آرمان ملی
