درمان سفتی شکم نوزاد؛ سریع و خانگی در ۵ دقیقه
دلایل مختلفی وجود دارد که باعث یبوست و سفتی شکم نوزاد می شود و البته استفاده از درمان های خانگی هم برای یبوست نوزادان بسیار مفید است، اما در برخی مواقع باید حتما به پزشک مراجعه کرد.
تغییرات محتوا و نوع مواد موجود در پوشک نوزاد به صورت مداوم در حال تغییر است اما اگر مدت زمانی است که شکم نوزاد شما کار نکرده یا بسیار سفت کار کرده ، این مورد می تواند نشانه ای از یبوست در او باشد.
یبوست در نوزادان چگونه است و علائم آن چیست؟
یبوست سختی یا تاخیر در خروج مدفوع حداقل به مدت دو هفته است ، اگرچه که علائم یبوست در نوزادان با بزرگسالان متفاوت است اما در این قسمت به علائم یبوست در نوزادان اشاره خواهیم کرد:
1. مدفوع نکردن به مدت چند روز
2. کودک در روز به مدت 10 دقیقه به خود فشار می آورد، صورتش قرمز می شود که این نشان دهنده تلاش برای دفع است.
3. مدفوع او بسیار سفت و ساچمه ای است.
4. شکم او کمی باد می کند و نمی توان زیاد به آن دست زد.
5. یبوست شدید نیز می تواند علائمی مثل بی اختیاری دفع داشته باشد که مقدار کمی از مایع به همراه مدفوع در پوشک یا لباس زیر او پدیدار می شود.
6. هنگام مدفوع کردن گریه می کند که این نشان دهنده دردناک بودن دفع می باشد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
- زمانی که متوجه خون در مدفوع یا سیاهی شدید که نشان دهنده خون لخته شده است.
- گاز معده مداوم هنگام عمل دفع.
- قرمز شدن و التهاب مقعد کودک.
- تب و استفراغ کودک ، غذا نخوردن او ، افزایش وزن ، ضعیف شدن و نا سالم به نظر رسیدن.
اگر کودک به یبوست مزمن مبتلا باشد، حتما علائمی در سختی دفع را نشان می دهد و از آنجایی که تعداد دفعات دفع مدفوع در نوزادان متفاوت است به همین دلیل تشخیص یبوست در آن ها کمی سخت می شود اما اگر به این تعداد دفعات در کودک خود توجه کرده باشید ، خود شما در تشخیص بسیار کمک خواهید کرد.
تعداد دفعات نرمال دفع در نوزادان چقدر است؟
- نوزادان بین 0 تا 6 ماهه ( شیر خواره ) :معمولا یک بار بعد از هر بار شیر خوردن ، حداقل دو بار در روز ، گاهی اوقات یک بار در پنج الی شش روز.
علائم یبوست در این نوزادان :مدفوع سفت ساچمه ای.
- نوزادان بین 6 تا 12 ماه :حداقل یک بار در روز یا یک بار در دو روز.
علائم یبوست در این نوزادان :دفع مدفوع کمتر از دوبار در هفته.
در مطلب یبوست نوزاد زیر یک سال در بخش قبلی نمناک اشاره داشتیم که یبوست نوزاد در ماه اول تولد نشان دهنده این است که به اندازه کافی شیر نخورده است و از طرفی ممکن است که نوزادان شیر زیاید بخورند اما دفع کمی داشته باشند که این موضوع می تواند نشان دهنده جذب بالای بدن آنان باشد.
چه چیزی باعث یبوست در کودکان می شود ؟ علت چیست؟
کودک می تواند به دلایل زیر دچار یبوست شود:
1. تغییر در فرمولاسیون شیر :اگر نوع شیر به کودک به یکباره تغییر کند ، احتمال ابتلا به یبوست در او وجود خواهد داشت زیرا هضم و گوارش او به هم می ریزد.
2. غذای ناکافی :اگر نوزاد به اندازه کافی شیر مصرف نکند ، ممکن است که مدفوع سفت و کمی داشته باشد.
3. کم آبی بدن :کمبود آبی در بدن توانایی دفع مدفوع را پایین می آورد.
4. کمبود فیبر :کمبود محتوای فیبر در غذا های جامد می تواند باعث سفت شدن مدفوع نوزاد شود.
5. عفونت گوارشی :یبوست می تواند نشان دهنده عفونت گوارشی باشد که باعث سفت شدن مدفوع و لخته شدن خون در نوزاد می شود.
6. بیماری مزمن جدی :یبوست همچنین می تواند نشان دهنده یک بیماری مزمن جدی در نوزاد باشد و بیماری هایی مثل کیست فیبروم ، دیابت و تیروئید پرکار از این دست می باشند.
یبوست در نوزادان چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک می تواند با انجام مراحل زیر یبوست نوزاد را تشخیص دهد:
1. فهم الگوی دفع نوزاد :درمانگر در این مرحله به اطلاعات ارائه شده توسط والدین اعتماد می کند و در مورد الگوهای رژیمی ، دفع مدفوع جامد و نشانه ها از والدین سوال می پرسد.
2. آزمایش فیزیکی :مقعد و شکم کودک را معاینه می کند تا هرگونه چیز غیر طبیعی را متوجه شود.
3. اشعه ایکس-ری شکمی.
یبوست در نوزادان چگونه درمان می شود؟
1. تغییر در رژیم غذایی :اگر کودک شما بیش از 6 ماه سن دارد ، ممکن است که پزشک غذا هایی با محتوای فیبر و آب کافی را در رژیم غذایی او بگنجاند.
2. استفاده از شیاف گلیسیرین :شیاف گلیسیرین یک کپسول است که در مقعد کودک قرار داده می شود که این کپسول در بدن کودک حل می شود و خروج مدفوع را آسان می کند.
درمان های خانگی برای یبوست نوزادان چیست؟
- بالا بردن تعداد دفعات شیردهی :اگر علت یبوست نوزاد نخوردن شیر کافی باشد، می توان با افزایش شیردهی به او یبوست را در او درمان کرد.
- امتحان یک فرمولاسیون جدید :اگر کودک شیر خشک می خورد ، می توانید برند شیر خشک او را تغییر دهید که امتحان کردن شیر خشک های متنوع، سازگاری کودک را به یک نوع شیر نشان می دهد.
- مصرف آب میوه :اگر نوزاد شما بیشتر از 6 ماه دارد ، می توانید 118 میلی لیتر به او آب میوه ( فقط آبمیوه ای که متخصص به شما توصیه کرده است) بدهید تا یبوستش را بهبود ببخشید. آب میوه هایی مثل گلابی و آلو بسیار موثر است.
- استفاده از جو :به جای سرلاک های برنجی از سرلاک های جو استفاده کنید که جو فیبر بالایی دارد و به دفع مدفوع راحت تر در نوزادان کمک می کند.
- استفاده از میوه و سبزیجات با فیبر بالا :اگر کودک بعد از یک بار کار کردن شکم دوباره به یبوست مبتلا شد یعنی این که فیبر به اندازه کافی به بدن او نمی رسد. میوه ها و سبزیجاتی با محتوای فیبر بالا یبوست را تا حد زیادی کاهش می دهد.
سبزیجات مناسب برای برطرف کردن یبوست :ریشه سبزیجاتی مثل چغندر ، هویج ، بروکلی ، گل کلم، بنشن، لوبیا و اسفناج.
میوه ها :تمشک ، توت فرنگی ، سیب با پوست، منگو ، عنبه ، پرتقال ، هلو، کیوی، گلابی و اووکادو.
میوه های خشک :خرما، انجیر، گلابی و کشمش.
درمان های ورزشی و ماساژ:
1. ماساژ دورانی شکم :کودک را دمر بخوابانید و دست خود را به مدت 30 ثانیه روی ناف او نگه دارید که این کار باعث گرم شدن عضلات کودک می شود و شکم او را در جهت عقربه های ساعت ماساژ دهید. سه تا از انگشتان خود را با فاصله از هم قرار دهید و به صورت و زبان بدن کودک توجه کنید و اگر دیدید که در برابر ماساژ دادن مقاومت می کند و احساس راحتی ندارد، از این کار دست بکشید.
2. تکان دادن پاهای کودک به شکل دوچرخه :کودک را روی کمر بخوابانید و پاهای او را به آرامی به سمت بالا ببرید و حالت دوچرخه زدن بچرخانید. 30 ثانیه این حرکت را انجام دهید و بعد از 5 ثانیه دوباره آن را تکرار کنید.
3. خزیدن :اگر کودک شما برای خزیدن روی زمین به اندازه کافی بزرگ شده است ، پس او را برای این کار تشویق کنید. خزیدن روی زمین یکی از بهترین فعالیت ها در نوزادان برای بهبود وضعیت شکمی می باشد.