سیاست پزشکیان در برابر اسرائیل، روسیه، چین، امریکا و تحریم‌ها چیست؟
روزنو :
مهمترین پاسخ های مسعود پزشکیان در اولین نشست خبری او با خبرنگاران درباره سیاست خارجی دولت چهاردهم بود که با استقبال رسانه های خارجی نیز همراه شد. رئیس جمهور درباره برجسته ترین پرونده های روی میز جمهوری اسلامی چه نظری داشت؟
رسول سلیمی در خبرآنلاین می نویسد: مسعود پزشکیان رئیس دولت چهاردهم در نخستین نشست خبری خود که با حضور بیش از ۳۰۰ خبرنگار از رسانه‌های داخلی و خارجی در محل سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی به مهمترین سوالات در حوزه سیاست خارجی پاسخ داد که این پاسخ ها بیشترین بازتاب را در رسانه های خارجی داشتند. مسائلی که مهمترین پرونده های روی میز سیاستگذاران ایران را در حوزه جنگ غزه، انرژی هسته ای، FATF و تحریم ها تشکیل می داد. چه آنکه در این نشست، عباس عراقچی وزیر خارجه کشورمان نیز رئیس جمهور را همراهی می کرد و اظهارات رئیس جمهور درباره نحوه سیاست ورزی دولتش در برابر چین، روسیه، اسرائیل، مصر و امریکا اهمیت داشت. در ادامه مهمترین سرفصل نظرات مسعود پزشکیان در سیاست خارجی را مرور می کنیم.
مسئله FATF و ارتباط با رفع تحریم ها
رئیس‌جمهور در پاسخ به سوال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه در حوزه سیاست خارجی در سفر هفته گذشته به عراق ایده کشورهای اسلامی و برداشتن مرزهای بین ایران و همسایگان با استفاده از تجارب اتحادیه اروپا را مطرح کردید به نظر شما موانع این طرح چیست و برنامه شما برای اجرایی شدن این برنامه را تشریح کنید؟ گفت: من در گذشته هم به این مسئله اعتقاد قلبی داشتم. اسلام می‌گوید شما برادر هستید و برادرها با هم باید رفتار خوبی داشته باشند چرا باید با همدیگر مرز داشته باشیم. مسعود پزشکیان تاکید کرد: « «اکثر تولیدکنندگان در رابطه با اف‌ای‌تی‌اف با مشکلاتی مواجهه هستند و باید در این زمینه تسهیل‌گری کنیم.» رئیس‌جمهور در پاسخ به سوال خبرنگار روزنامه دنیای اقتصاد درباره راهکار رفع تحریم‌ها و ناترازی‌ها تصریح کرد: چاره‌ای نداریم غیر از اینکه بحث FATF را حل کنیم. وی افزود: ان‌شاءالله نامه‌ای را به مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره این موضوع خواهم نوشت تا بتوانیم درباره آن بحث کنیم که منجر به حل این موضوع شود. البته باید این موضوع حل شود.
همسایگان ایران اولویت دولت چهاردهم
پزشکیان در این نشست با اذعان به اینکه «تلاش می‌کنیم تا ارتباطات خود را با کشورهای همسایه بهبود ببخشیم» تاکید کرد: در رابطه با مسائل خارجی نیز تلاش می‌کنیم تا ارتباطات خود را در ابتدا و با اولویت کشورهای همسایه بهبود ببخشیم. سفر اخیر به نقاط مختلف عراق بیشتر بحث‌ها بر این محور بود که قرار شد برنامه راهبردی با آنها تهیه کنیم و پروژه‌های مشترک با یکدیگر داشته باشیم. وی ادامه داد: می‌توانیم اقدامات مشابهی را با کشورهایی مانند پاکستان، ترکمنستان، آذربایجان، ترکیه و سایر کشورهای همسایه انجام دهیم.
چین در مدار هماهنگی راهبردی با ایران
رئیس‌جمهور در ادامه با بیان اینکه دیپلماسی خارجی ما بر مبنای عزت، مصلحت و حکمت حتماً به پیش خواهد رفت، تصریح کرد: طبیعتاً لازمه رشد ایجاد بازار آزاد است که بتوانیم ارتباطات و سرمایه‌گذاری خارج را به داخل سوق داده و ایجاد کنیم. پزشکیان با تاکید به اینکه «مصمم هستیم برنامه ۲۵ ساله ایران و چین را اجرایی کنیم»، در پاسخ به سؤال خبرنگار سی سی تی وی چین در مورد اینکه روابط و مناسبات ۲ جانبه میان ایران و چین در آینده را چگونه می‌بیند، گفت: ما با کشور چین تاکنون ارتباط و تعاملات بسیار خوبی داشته‌ایم به‌گونه‌ای که بیشتر ارتباطات ما هم امروزه با چین، روسیه و کشورهای همسایه بوده است. وی ضمن قدردانی از چین بابت میانجی‌گری برای حل مشکلات میان ایران و عربستان سعودی، اظهار کرد: این یک قدم بزرگ برای هماهنگی در منطقه است. پزشکیان اذعان کرد: در رابطه با راه‌های ارتباطی که بین کشورهای منطقه شکل گرفته این نیز می‌تواند هدف کشور چین را هم در دسترسی به بازارهای ایران و هم بازارهای ما به چین را کاملاً تطبیق و هماهنگ کند.
هایپرسونیک داریم اما از آن مدل یمنی!
در بخشی از این نشست خبری، خبرنگار الجزیره گفت «دیروز ما شاهد بودیم گروه انصارالله یمن یک موشک هایپرسونیک علیه اسرائیل شلیک کردند و به هدف اصابت کرد؛ بعضی از کارشناسان سیاسی می‌گویند که ایران یا موشک‌های هایپرسونیک به گروه انصارالله یمن داده و یا حداقل تکنولوژی آن را انتقال داده بود» و در ادامه از رئیس جمهور سوال کرد «آیا در بحبوحه جنگ اسرائیل علیه غزه ایران موشک هایپرسونیک در یمن علیه اسرائیل آزمایش کرده است؟»
پزشکیان در پاسخ به این سوال گفت: «اکنون رفتن نیروی انسانی به یمن با یک هفته تاخیر شکل می‌گیرد؛ یعنی یک انسان اگر می‌خواهد از اینجا برود به یمن، انقدر گیر می‌دهند که یک هفته طول می‌کشد، موشک چطور به آنجا رفته و آن را ندیده‌اند؟ و اصلاً یک چنین چیزی نیست؛ تازه آن موشکی که این‌ها پرتاب کرده‌اند از این نوع مدل ما در ایران نداریم.»
وی افزود: «اینکه این‌ها توان پیدا کرده‌اند این کار را کنند، کار یک روز، یک هفته و یک سال و دو سال نیست؛ علم و مهارت چیزی است که در طی زمان به دست می‌آید و به دست آوردن یک چنین تکنولوژی در طول یک سال جنگ غیر ممکن است. وی تاکید کرد: ما هایپرسونیک داریم، ولی از آن نوع (یمنی) را نداریم؛ ماهواره به آسمان می‌فرستیم و قدرت موشک هم داریم، ولی اینکه ما به آنها موشک می‌دهیم اینطور نیست؛ آنها تکنولوژی آن را دارند و قبل از اینکه این جنگ اتفاق بیفتند یاد گرفتند و دارند تولید می‌کنند. اینکه ما با هم ارتباط داریم و با هم در یک نگاه هستیم درست است و ما نمی‌خواهیم اسرائیل مردم را نابود کند.»
اسرائیل و استمرار جنگ غیرانسانی غزه
رئیس جمهور در ادامه با اشاره به اینکه «اسرائیل در مقابل دیدگان دنیا ایستاده و هیچکس هم جلوی آن را نمی‌گیرد؛ آمریکا و اروپا نیز به آنها هم موشک، هم بمب، هم هواپیما میدهد و هم دفاع می‌کنند» گفت «اگر این‌ها نسبت به اسرائیل و امنیت‌اش نگران هستند چرا به غزه و فلسطین و انسان‌هایی که این‌ها ترور می‌کنند نگران نیستند؟»
پزشکیان متذکر شد: همان قوانین بین‌المللی که این‌ها می‌گویند برای سازمان ملل و دنیا است همان را مراعات کنند؛ کجا قوانین بین المللی اجازه داده در یک جمع زن بچه و پیر و جوان را بکشید؛ کجا اجازه داده بیمارستان را بمباران کنید؟ چرا این‌ها در مقابل این حرف‌ها بی‌تفاوت هستند؟ این‌ها انسان هستند؟
ارتباط با امریکا در شرایط احترام متقابل
رئیس دولت چهاردهم در پاسخ سوالی در مورد ناکامی دو رئیس جمهوری پیشین ایران در رفع تحریم‌ها و این که چقدر به رفع تحریم‌ها در دولتش امیدوار است، گفت: «ما با آمریکا و اروپا در همان چارچوب‌هایی که توافق کردیم پایبندیم. ما به دنبال سلاح اتمی نیستیم. آنها هستند که دارند ما را تهدید می‌کنند. آنها از ما می‌خواهند که موشک نداشته باشیم، خیلی خوب ولی اسرائیل را خلع سلاح کنید. ما قدرت دفاعی خودمان را از دست نخواهیم داد. ما اگر موشک نداشته باشیم مثل غزه هر وقت دلشان بخواهد بمب روی سر ما می‌ریزند و بعد هم می‌گویند خفه شوید»
او افزود: «آمریکا هم اگر حق و حقوق ما را رعایت کند، مثل همسایگانمان با آنها هم گفتگو می‌کنیم. ما را تحقیر نکنند چون ما زیر بار تحقیر نمی‌رویم.» رئیس جمهور ایران در مورد احتمال انجام گفتگو با همتای آمریکایی خود هم گفت: «روسای جمهوری آمریکا اول برادری خود را ثابت کنند و بعد دنبال ارثیه باشند. اینی که ما گفتیم و آنها هم گفتند را پاره نکنند و بگذارند ما زندگی بکنیم، بعدش ما با آنها هم گفتگو می‌کنیم. ما با آنها دعوا نداریم. آنها تمام درها را به روی ما بسته‌اند. ما با آنها دشمنی نداریم، آنها با ما مشکل دارند و تحریم کرده‌اند و دور ما پایگاه نظامی ساخته‌اند. ما اصلا با آنها هم برادریم و مشکلی نداریم.»
ارسال موشک به روسیه برای جنگ اوکراین
سوال دیگری که این روزها در رسانه های غربی مطرح است، ارسال موشک های دوربرد ایران به روسیه برای به کارگیری در جنگ اوکراین بود که پیشتر از سوی وزیر خارجه کشورمان تکذیب شده بود. رئیس جمهور در پاسخ به سوالی در مورد تبادلات نظامی ایران با روسیه نیز گفت: «ممکن است قبلا چیزی داده باشند چون منعی هم نداشته اما از آن وقتی که ما آمدیم چیزی به روسیه نداده‌ایم.» پزشکیان تاکید کرد «ارتباط ما با روسیه و چین خوب بوده و با قدرت ادامه می دهیم و اینگونه نیست اگر با دنیا صلح کنیم دوستان خود را فراموش کنیم. این دیدارها می تواند این مصوبات و نگاه هایی که شهید رئیسی داشتند را عملیاتی تر کند. مطمئنم اگر ما در بریکس و منطقه با هم تعامل کنیم تحریم های ناجوانمردانه اثرگذار نیست. ما دوست نداریم با آنها قطع ارتباط کنیم، اما دوست نداریم کسی به ما زور بگوید و ما زیر بار زور نمی رویم.»
