دولت چهاردهم میراث‌دار تبعات طولانی‌ترین دوره تورمی می‌شود

رامتین موثق

دولت سیزدهم همواره مدعی بوده است که یک اقتصاد کاملا ویران از دولت دوازدهم دریافت کرده و آن را به یک اقتصاد پویا تبدیل کرده است و اکنون یک «اسب زین‌شده» تحویل دولت چهاردهم می‌دهد. حتی برخی از طرفداران دولت افسوس می‌خورند که چرا پزشکیان باید میوه‌ی تلاش‌های دولت سیزدهم را بچیند و به نام خود ثبت کند.

اما آمارها نشان از چیز دیگری دارد. یکی از ادعاها اینست که رئیسی خزانه خالی تحویل گرفت اما اکنون خزانه پر است. بهتر است به آمار بدهی‌های دولت نگاه کرد. دولت سیزدهم رکورددار برداشت از صندوق توسعه ملی است و بیشترین بدهی را با ۳۸۰۰ همت به این صندوق دارد. بدهی دولت به شرکت‌های دولتی ۲۵۰۰ همت است و این دولت به بانک‌ها ۱۱۰۰ همت بدهکار است. بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی ۷۰۰ همت است و بانک مرکزی ۴۰۰ همت از دولت طلبکار است.

اعای تکراری تمام دولت‌ها

یک اقتصاددان در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» درباره‌ی ادعای دولت سیزدهم مبنی بر دریافت یک اقتصاد ویران یادآور شد که هر دولتی وقتی سرکار می‌آید این جمله را تکرار می‌کند.

وحید شقاقی‌شهری یادآور شد: حتی سابقه داشته است روسای قوه قضاییه هم وقتی منصوب می‌شدند چنین جملاتی می‌گفتند و این جمله‌ای است که تقریبا سر زبان‌ها افتاده درحالی‌که باید در کشور برای برخی آمارها و شاخص‌ها به یک اجماع برسیم که محور قضاوت شود.

او با عنوان اینکه که هر دولتی شرایط خاص خود را دارد و سخت است که دولت‌ها را با هم مقایسه کنیم، درباره‌ی مقایسه دولت دوازدهم و سیزدهم بیان کرد: وقتی دولت دوازدهم با دولت سیزدهم مقایسه می‌شود، دیده می‌شود که کاملا شرایط داخلی و بین‌المللی متفاوت بوده است. وقتی دولت دوازدهم بر سرکار بود با پدیده‌ای به نام ترامپ مواجه بودیم که نه تنها ایران، بلکه بسیاری از کشورهای دنیا چالش‌های خاصی با او داشتند‌ و برای مثال ترامپ از بسیاری از معاهدات بین‌المللی مانند پیمان پاریس خارج شد.

این استاد دانشگاه به خروچ ترامپ از برجام در سال 97 اشاره کرد و گفت: حتی دولت دوازدهم را نمیتوان با دولت یازدهم مقایسه کرد. برای مثال می‌گویند وزیر دولت یازدهم در کنترل تورم موفق یود و وزیر دولت دوازدهم در چنین کاری موفق نبود، در دولت یازدهم یک شرایط بین‌المللی حاکم بود که در دولت دوازدهم کاملا بالعکس شد و در این دولت و در سال ۹۶ بود که معاهده کاتسا منعقد شد که یکی از پیچیده‌ترین تحریم‌هایی بود که آمریکا اعمال میکرد و به مادر تحریم‌ها معروف شد که انتظارات تورمی را افزایش داد.

    شقاقی شهری در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: دولت سیزدهم بهترین شرایط محیطی را داشت. حاکمیت به این دولت مجوز تنش‌زدایی در منطقه را داد و حتی اجازه داده شد با آمریکا مذاکره شود که فرصت‌سوزی و کوتاهی شد و بهترین فرصت برای حل تحریم‌ها از دست رفت

فرصت‌سوزی در دولت سیزدهم

شقاقی شهری با عنوان اینکه شرایط محیطی در دولت سیزدهم تغییر کرد، افزود: در طول عمر دولت سیزدهم، جنگ اوکراین و روسیه اتفاق افتاد و جهان غرب سرگرم این جنگ بود. به تبع این جنگ قیمت انرژی افزایش یافت و باعث افزایش تورم در اقتصاد آمریکا شد و آمریکایی‌ها مجبور شدند تخفیفات نفتی به ایران و ونزوئلا دهند و صادرات نفت افزوده شد.

او تصریح کرد: اما برخی از طرفداران دولت ادعا میکنند که صادرات نفت افزایش یافته است اما باید یادآور شد که شرایط محیطی و جنگ اوکراین و روسیه و افزایش قیمت انرژی باعث شد که دولتی سیزدهم بتواند نفت بیشتری فروشد.

این کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر اینکه دولت سیزدهم بهترین شرایط محیطی را داشت، اظهار کرد: حاکمیت به دولت سیزدهم اجازه داده بود که در منطقه تنش‌زدایی کند و لذا با مجوزی که دولت سیزدهم دریافت کرد این تنش‌زدایی به خصوص با عربستان انجام شد در حالی که در دولت دوازدهم یک عده تندرو سفارت عربستان را تسخیر کردند و دیدیم چه هزینه سنگینی بر ملت ایران تحمیل شد.

شقاقی شهری خاطرنشان کرد که حتی به دولت رئیسی برای مذاکرات با آمریکا مجوز داده شده بود که فرصت‌سوزی و کوتاهی شد و بهترین فرصت برای حل تحریم‌ها از دست رفت.

او تاکید کرد: کسانی که دولت دوازدهم را نقد و با دولت سیزدهم می‌کنند باید منصفانه بنگرند زیرا شرایط محیطی دولت دوازدهم و سیزدهم بسیار متفاوت بود.

شرایط دولت چهاردهم سخت‌تر می‌شود

این اقتصاددان درباره‌ شرایط آغاز کار دولت چهاردهم بیان کرد: دولت چهاردهم با شرایط پیچیده و سختی سرکار خواهد آمد و این دولت باید آنچه که تحویل گرفته و شرایط محیطی را خوب تصویر کند و در غیر اینصورت باز متهم خواهد شد.

شقاقی شهری به مشکلات بین‌المللی دولت چهاردهم اشاره کرد و گفت: از قطعنامه ۲۲۳۱ معروف به برجام یکسال باقی مانده و مهر یا آبان سال بعد دوره ده ساله این قطعنامه پایان می‌یابد و غربی‌ها تمام تلاش خود را در این یکسال باقیمانده خواهند کرد که یا امتیاز بیشتری از ایران بگیرند یا مکانیسم ماشه را فعال کنند.

او با یادآوری اینکه آبان امسال انتخابات آمریکا پیش‌رو است که احتمال پیروزی ترامپ بیشتر شده، تصریح کرد که دولت چهاردهم شرایط محیطی بسیار سختی خواهد داشت و به آقای پزشکیان و نزدیکان و مشاورانش این توصیه را دارم که از این یکسال باقیمانده برجام استفاده کند و این یکسال آینده بسیار سخت خواهد بود.

    یک اقتصاددان: دولت سیزدهم افزایش فروش نفت و دستاوردهای آن را به نام خود ثبت کرده در صورتی این اتفاق ربطی به تلاش‌ها یا سیاست‌های دولت سیزدهم نداشته و شرایط بین‌المللی به صورتی بود که آمریکا مجبور شد به ایران و ونزوئلا تخفیف دهد

بیشترین طول تورم در دولت سیزدهم

این استاد دانشگاه درباره‌ ادعای تحویل یک شرایط اقتصادی خوب به دولت چهاردهم، اظهار کرد: متغیرها و شاخص‌هایی که نصیب دولت چهاردهم شده بسیار بد است برای مثال تورم در طول سه سال گذشته بالای ۴۰ درصد بوده.

شقاقی شهری ادامه داد: بیشترین طول دوره تورم در این مدت اخیر اتفاق افتاد و ۷ سال پی‌در‌پی تورم بالا بود و به خصوص در ۳ سال دولت سیزدهم میانگین تورم بالای ۴۰ درصد بوده. ثانیا در این ۳ سال اخیر هیچگونه اصلاحات ساختاری برای بهبود شرایط اقتصادی رخ نداد و آن دستاوردهای ادعایی دولت، ماحصل بهبود فروش نفت بود.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی با اشاره به سخنان پورمحمدی به جلیلی در مناظرات انتخاباتی، تصریح کرد که دولت سیزدهم افزایش فروش نفت را به نام خود ثبت کرده در صورتی این اتفاق ربطی به دولت سیزدهم نداشته و شرایط بین‌المللی به صورتی بود که آمریکا مجبور شد به ایران و ونزوئلا تخفیف دهد.

توصیه‌ها به دولت چهاردهم

شقاقی شهری درباره توصیه‌های خود به دولت چهاردهم، گفت: مهمترین توصیه من به دولت چهاردهم اینست که تصویر روشن و شفافی از آخرین وضعیت متغیرهای اقتصاد کلان، در دو صورت محرمانه برای رهبری و مقامات ارشد، و عمومی تهیه شود که به صورت کامل شفاف باشد.

او با تاکید بر اینکه دولت چهاردهم به مردم به صورت شفاف بگوید که چه تحویل گرفته زیرا برخی رسانه‌ها مدعی هستند که دولت سیزدهم کشور گل و بلبلی را تحویل دولت چهاردهم داده است، اضافه کرد: دومین کاری که دولت چهاردهم باید سریعا انجام دهد اینست که شرایط بین‌المللی را خوب به مردم تبیین کند و بگوید چه اتفاقاتی در دولت سیزدهم رخ داد اما دستاوردهایش ربطی به دولت سیزدهم نداشت و ماحصل تلاش‌هایش نبود.

این اقتصاددان در توصیه آخر خود به دولت اظهار کرد: دولت چهاردهم شایسته گزینی را آغاز کرده اما تاکیدها بر جوان‌گرایی است اما فارغ از جوانگرایی مهم اینست که قواعد و نظامنامه شفاف و روشنی برای شایسته گزینی انتخاب شود.

شقاقی شهری با اشاره به اینکه یکی از مشکلاتی که دولت سیزدهم داشت، فضای بسته‌ی انتصاب مدیران بود و هرجا را که نگاه می‌کردیم، مدیران از گروه و دسته خاصی بودند و حتی افراد میانه‌رو در این قالب انتخاب مدیران قرار نمی‌گرفتند و این علیرغم وعده‌های رئیسی برای باز کردن فضای انتخاب مدیران بود، در پایان خاطرنشان کرد: وقتی چنین قواعدی طراحی شود، دیگر مسائلی مانند دامادبازی دیده نمیشود و جلوی افرادی که زنبیل گذاشتند که پست‌ها را در قالب اقتصاد رفاقتی غارت کنند، گرفته می‌شود.