زاویه جدید از فقر اجاره کوچه و خیابان در محله‌های پایین شهر
حمیدرضا اشراقی جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:«در سال‌های اخیر فضائی در جامعه ما مبنی بر تاکید بر منافع شخصی به جای منافع جمعی شکل گرفته است.
روزنو :
یگانه شوق الشعراء: پدیده اجاره کوچه و خیابان‌ها به نام جای پارک پدیده تقریبا جدیدی است که به تازگی در کلانشهر‌ها خصوصا تهران گسترش پیدا کرده است. به گونه‌ای که در محلات پر رفت و آمد و شلوغ و عمدتا در مناطق پایین شهر افراد اقدام به اخذ پول از شهروندان می‌کنند تا در مقابل به آنها اجازه دهند خودرو خود را پارک کنند.
بیشتر شهروندان به دلیل ترس از امنیت ماشین خود و یا زمان نداشتن پول مورد نظر را به این افراد پرداخت می‌کنند تا به اصطلاح کارشان راه بیفتد. در صورت مخالفت و عدم پرداخت پول علاوه بر اینکه این افراد اجازه نمی‌دهند وسیله نقلیه مردم در آن مکان‌ها پارک شود بلکه برخی از آنها اقدام به فحاشی و سر و صدا می‌کنند. همچنین به نظر می‌رسد بسیاری از این سودجویان ترسی از قانون ندارند و می‌دانند که صدای مردم به گوش کسی نمی‌رسد و آنها می‌توانند به فعالیت غیر قانونی و غیر اخلاقی خود ادامه دهند. همه می‌دانیم که امروز جامعه ایرانی با مشکلات معیشتی بسیار زیادی دست و پنجه نرم می‌کند و بسیاری از افراد برای تامین نان شب خانواده خود ناتوان هستند. اما این نوع از اقدامات و فعالیت‌ها با هدف کسب درآمد و سودجویی حقوق عمومی شهروندان را از آنها سلب می‌کند و نهاد‌های مربوطه باید به این موارد به صورت جدی رسیدگی کنند. قرار نیست در شرایط بد اقتصادی شهروندان به جان یکدیگر بیفتند و فقر خود را با سوء استفاده از دیگران جبران کنند. قطعا شرایط کنونی جامعه به دلیل سیاستگذاری‌های نامناسب است اما در این شرایط حداقل‌ترین کار آن است که نهاد‌های مربوطه و دارای مسئولیت به چنین مسائلی ورود کنند و قوانین نیز به گونه‌ای طراحی شود که بازدارنده باشد و حقوق عمومی مردم حفظ شود. از سوی دیگر یکی از سوالاتی که در این خصوص مطرح می‌شود این است که ریشه چنین پدیده‌هایی در فقر مردم است یا
منفعت طلبی و سودجویی آنها؟
>وظیفه شهرداری تهران
مهدی عباسی عضو شورای شهر تهران در این باره به آفتاب یزد گفت:« یکی از وظایف شهرداری تهران این است که در نواحی‌ای که شهروندان با چنین پدیده‌هایی مواجه می‌شوند، این موضوع را حل کنند و جلوی اقداماتی که برخی از افراد سودجو انجام می‌دهند را بگیرند. از سوی دیگر اگر در جایی هم به همکاری دستگاه قضائی و عوامل انتظامی نیاز است شهرداری این همکاری را انجام دهد تا انشاءالله حقی از شهروندان تضعیف نشود. مردم نیز اگر به صورت مستمر در محلی با این پدیده مواجه می‌شوند می‌توانند از طریق سامانه 137 و 110 گزارش این نوع اقدامات را اعلام کنند.»
>فردگرایی و پیگیری منافع شخصی
حمیدرضا اشراقی جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:«در سال‌های اخیر فضائی در جامعه ما مبنی بر تاکید بر منافع شخصی به جای منافع جمعی شکل گرفته است. یعنی این فردگرایی در بسیاری از موضوعات اقتصادی، اجتماعی و رفاه اجتماعی دارد جای خود را به تاکید بر موضوعات جمعی می‌دهد و باعث شده است که در موضوعات مختلف ما با چنین پدیده‌هایی مواجه شویم. در زندگی روزمره در شهر‌های بزرگ مانند تهران افراد مکرر با چنین پدیده‌هایی مواجه می‌شوند. برای مثال بعضا دست فروشانی را می‌بینیم که در مقابل مغازه ها، فضای عمومی پیاده رو را از صاحب مغازه اجاره می‌کنند و باعث محدود شدن آمد و شد مردم و شهروندان در فضای عمومی خیابان‌ها می‌شوند. به نظر می‌آید که در زندگی کنونی ما به ویژه در کلانشهر‌ها که مردم با مشکلات اقتصادی، معضلات و آسیب‌های اجتماعی بیشتری مواجه هستند، کمتر تعهد به دیگران، نوع دوستی و دیگر خواهی در بین مردم به صورت عمیق و سراسری دیده می‌شود. بیشتر این مورد جای خود را به بحث فردگرایی و پیگیری منافع شخصی داده است.مردم منفعت خودشان را به دیگران برتر می‌دانند و صرفا به دنبال آن هستند که به نوعی مشکلات خودشان را حل کنند. به نظر می‌آید این مسائل ریشه در فرهنگ زندگی اجتماعی در کلان شهرها دارد و هم بحث رفاه اجتماعی مطرح است و مردم چون شاید این نگاه را دارند که از رفاه عمومی پایداری برخوردار نیستند سعی می‌کنند حتی در دوران کوتاه منفعت‌های شخصی را به دست بیاورند و برایشان اهمیت ندارد که این کار به بهاء محدود کردن آسایش دیگران انجام شود.»
>ریشه در فقر
امیرمحمود حریرچی نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:« همه می‌دانیم که ریشه بسیاری از مسائل در جامعه ما فقر است و ما نمی‌توانیم منکر به این موضوع شویم زیرا این اقدامات برای افراد راهی برای کسب درآمد است. اما این یک راهی است که می‌تواند حقوق عمومی شهروندان را از بین ببرد و متاسفانه این پدیده در حال تبدیل شدن به یک رسم در جامعه ما است. اما این راهکار درستی برای کسب درآمد نیست زیرا به این وسیله حقوق عمومی دیگران از بین می‌رود. شرایط جامعه ما به گونه‌ای شده است که افراد با تشخیص نیاز دیگران اقدام به سوء استفاده از آنها بدین وسیله می‌کنند و این فعالیت‌ها را نوعی راهکار برای کسب درآمد بیشتر می‌دانند. در شرایط کنونی جامعه ما اقشار مختلف صرفا به دنبال راهکاری‌هایی هستند تا به هر طریق ممکن از فقر خود و خانواده خود کم کنند. برای مثال در خصوص موردی که اشاره شد این افراد می‌دانند شهروندانی که به مرکز شهر مراجعه می‌کنند باید به یکسری کارها با عجله رسیدگی کنند و به علت کمبود جای پارک از این موقعیت افراد سوء استفاده کرده و اقدم به سودجویی می‌کنند. به نحوی مردم در حال سوء استفاده از نیازهای یکدیگر هستند و به نوعی برای خودشان قانون وضع می‌کنند و به نام قانون و مقررات از شهروندان پول دریافت می‌کنند. لذا این پدیده در فقر ریشه دارد ولی راهکاری که برای آن در نظر گرفته می‌شود به شکل‌های مختلف است. برای مثال مدتی گدایی اینترنتی رواج پیدا کرده بود و افراد در این بستر اقدام به گدایی می‌کردند. تا زمانی که در جامعه فقر وجود داشته باشند فقرا به دنبال راهی می‌گردند تا بدین وسیله برای خود کسب درآمد داشته باشند و این افراد حتی بخش عمومی را حق خود می‌دانند. برای مثال در خصوص مسکن بسیاری از افراد پشت بام خانه خود را اجاره می‌دهند در صورتی که آیا قانونا کسی حق چنین کاری دارد؟»
>عدم وجود فرصت‌های برابر
وی ادامه داد:«چون فرصت‌های برابر برای اینکه آدم‌ها بتوانند از طریق تلاش‌های خود به درآمد برسانند وجود ندارد افراد دست به چنین فعالیت‌هایی می‌زنند و از دیگری پول مطالبه می‌کنند. اصلی‌ترین راه مقابله با چنین پدیده‌هایی برخوردهای قهری است که از پلیس انتظامی و دستگاه قضائی کمک گرفته می‌شود و این افراد جریمه می‌شوند که دیگر چنین کارهایی انجام ندهند. اما این برخورد ریشه‌ای نیست بلکه باید به صورت عمیق در جامعه ما فقر ریشه کن شود نه اینکه شرایط به گونه‌ای باشد که افراد به هرکاری برای کسب درآمد دست بزنند. از سوی دیگر باید در جامعه فرصت‌های برابر وجود داشته باشد که افراد با تلاش و مهارت آموزی به درآمد مورد نیاز خود برسند و دست به چنین اقداماتی نزنند. تا زمانی که فقر در جامعه ما تا این حد گسترده است آدم‌ها برای امرار معاش به کارهای مختلف دست می‌زنند تا منبع درآمدی داشته باشند. اگر از گسترش فقر در جامعه ما جلوگیری نشود باید منتظر اشکال دیگر چنین پدیده‌هایی باشیم. متاسفانه ضایع کردن حقوق دیگران یکی از مواردی است که افراد برای کسب درآمد به آن روی می‌آورند. با ایجاد فرصت‌های برابر و بهبود شرایط اقتصادی می‌توانیم با این نوع از پدیده‌ها و گسترش آنها جلوگیری کنیم آسیب‌های فقر به شکل‌های مختلف در حال بروز در جامعه ما است و یکی از آنها همین پدیده‌هایی که به آن اشاره شد.»
منبع:آفتاب یزد
