احیای برجام؛ از دو روز تا دو هفته دیگر

 در همین حال، قرار است تا رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران در یک جلسه محرمانه با اعضای کنگره پیرامون آخرین مراحل مذاکرات احیای برجام، توضیحاتی را ارائه دهد. این نشست قرار است روز 23شهریورماه، با حضور اعضای کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا برگزار شود. علاوه بر رابرت مالی، برت مک‌گورک هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه در کاخ سفید به‌عنوان نمایندگان دولت در این جلسه شرکت خواهند کرد. از دیگر سو نیز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز آماده می‌شود تا همکاری دوباره با ایران و حل‌وفصل مسائل پادمانی را تا پیش از آغاز جلسه آتی شورای حکام آغاز کند.
در همین حال، مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات وین با تأکید بر اینکه واشنگتن نباید تاریخ را تکرار کند خاطرنشان کرد که اگر آمریکا صادق باشد طی دو الی سه روز به توافق می‌رسیم. به گزارش ایسنا، محمد مرندی، مشاور رسانه‌ای تیم مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات وین در گفت‌وگو با تلویزیون العربی با اشاره به پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپا برای احیای برجام گفت که آمریکا باید به ایران اطمینان دهد که بار دیگر تاریخ را تکرار نکند زیرا این کشور پیش‌ازاین توافق را نقض و پاره کرده بود. او گفت که سیاست‌های ترامپ نباید تداوم داشته باشد و ما اجازه نخواهیم داد که اتفاقات گذشته بار دیگر رخ بدهد. مرندی تأکید کرد: «همه می‌دانند که تهران به توافق پایبند بود اما واشنگتن آن را نقض کرد.» مشاور رسانه‌ای تیم مذاکره‌کننده ایران گفت که اگر آمریکا صادق باشد طی دو الی سه روز می‌توانیم به توافق برسیم.بر اساس این گزارش، وزارت امور خارجه ایران بامداد روز جمعه از ارسال نظرات جمهوری اسلامی ایران در مورد پاسخ آمریکا درباره متن پیش‌نویس توافق احتمالی رفع تحریم‌ها خبر داد. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با بیان این مطلب تصریح کرد: «پس از دریافت پاسخ آمریکا، تیم کارشناسی جمهوری اسلامی ایران آن را به‌دقت موردبررسی قرار داده و پاسخ‌های ایران پس از ارزیابی در سطوح مختلف، تدوین و پنج‌شنبه‌شب به هماهنگ‌کننده تحویل داده شد.» در همین زمینه، نشریه پولتیکو گزارش داد که یک مقام ارشد دولت آمریکا با بیان اینکه واشنگتن در حال بررسی پاسخ تهران است، مدعی شده که نتیجه دل‌گرم کننده نیست. به نوشته این نشریه آمریکایی، کنگره می‌تواند نقش مهمی در بازنگری هر نقشه راهی برای بازگرداندن توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایفا کند، توافقی که تحریم‌های آمریکا و سایر تحریم‌ها علیه ایران را در ازای محدود کردن برنامه هسته‌ای این کشور لغو کرد. قانون‌گذاران آمریکا ممکن است از طریق قطعنامه عدم تائید برای توقف احیای توافق هسته‌ای تلاش کنند اما این اقدام نیز ممکن است با یک فیلیباستر یا وتوی ریاست جمهوری مواجه شود. پولتیکو اضافه کرد: «بسیاری از اعضای حزب جمهوری‌خواه آمریکا به‌شدت با هرگونه توافق با ایران مخالف‌اند و با توجه به برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره در پاییز سال جاری ممکن است دموکرات‌ها بخواهند از بحث طولانی درباره ایران اجتناب کنند.»
از سوی دیگر، یک رسانه صهیونیستی گزارش داد که ارزیابی وزارت امور خارجه اسرائیل این است که ایران و آمریکا طی هفته‌های آینده به توافقی برای احیای برجام دست خواهند یافت. به گزارش روزنامه تایمز آو اسرائیل، کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی روز جمعه گزارش داد که وزارت امور خارجه اسرائیل ارزیابی کرده است که علی‌رغم موضع واشنگتن مبنی بر غیر سازنده بودن نظرات اخیر جمهوری اسلامی در خصوص متن پیش‌نویس توافق احیای برجام، ایران و آمریکا تنها چند هفته تا حصول توافق نهایی فاصله دارند.
دپارتمان تحقیقات سیاسی وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی پس از آخرین ارزیابی‌های خود در گزارشی غیرعلنی پیش‌بینی کرده است که ایران و آمریکا به توافق احیای برنامه جامع اقدام مشترک، دست خواهند یافت. کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی همچنین گزارش داد که دولت آمریکا کماکان معتقد است، توافق تنها راه مواجهه با برنامه هسته‌ای درحال‌توسعه ایران است. در ادامه گزارش کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی آمده است: «ایران و ایالات‌متحده به‌علاوه نسبت به مواضع یکدیگر واقع‌بینانه‌تر از قبل هستند و هر دو کشور تلاش می‌کنند تا پیش از حصول توافق نهایی حمایت سیاسی از این توافق را تقویت کنند.»در همین حال، آدریِن واتسون سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز در گفت‌وگو با تایمز آو اسرائیل دراین‌باره اظهار کرد: «دولت ایالات‌متحده همچنان در حال بررسی پاسخ ایران و هماهنگی با متحدانمان در اروپاست.» او ادامه داد: «برخی شکاف‌ها در هفته‌های اخیر رفع شده اما تعدادی از آن‌ها کماکان به قوت خود باقی است. رئیس‌جمهور بایدن تنها توافقی را امضا خواهد کرد که تشخیص دهد در راستای منافع ملی ایالات‌متحده است.»
روزنامه تایمز آو اسرائیل همچنین نوشت: «یک مقام ارشد اروپایی که به‌طور مستقیم در مذاکرات برجامی شرکت دارد در گفت‌وگو با پایگاه خبری والا مدعی شد که ایران به دنبال بازگشایی مذاکره بر سر تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت‌های هسته‌ای این کشور بوده است. این در حالی است که آمریکا و دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل، هر دو با ازسرگیری مذاکرات درباره این موضوع مخالف هستند.»
این در شرایطی است که کارین ژان پی‌یر، سخنگوی کاخ سفید روز جمعه با اشاره به تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره آثار ادعایی اورانیوم یافت شده در سایت‌های اعلام نشده در ایران به خبرنگاران گفت: «نباید اجرای مجدد برجام را به تحقیقات مربوط به تعهدات قانونی ایران ذیل معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای مشروط کرد.» بااین‌حال، وزیر امور خارجه ایران نیز هفته گذشته گفت که ناظر اتمی سازمان ملل باید تحقیقات با انگیزه سیاسی خود را در مورد فعالیت هسته‌ای تهران کنار بگذارد.
پایگاه خبری العربی الجدید چندی پیش به نقل از منابع نزدیک به مذاکرات ادعا کرده بود: «رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران وعده داده است زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تائید کند که اختلافاتش با تهران رفع شده است، واشنگتن در جلسه شورای حکام در جهت پایان یافتن مسئله پادمانی تلاش کند.» این در شرایطی است که سخنگوی کاخ سفید نیز به‌تازگی اعلام کرد که نباید اجرای مجدد توافق هسته‌ای ایران را به‌راستی آزمایی اینکه آیا تهران به تعهدات خود بر اساس معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای پایبند بوده است یا خیر، مشروط کرد. به گزارش رویترز، کارین ژان پی‌یر، سخنگوی کاخ سفید با اشاره به تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد آثار ادعایی اورانیوم یافت شده، به خبرنگاران گفت: «نباید اجرای مجدد برجام را به تحقیقات مربوط به تعهدات قانونی ایران ذیل معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای مشروط کرد.»
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز هفته گذشته در گفت‌وگویی با شبکه سی ان ان عنوان کرد: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بررسی‌هایش را رها نمی‌کند و در آینده نیز این کار را انجام خواهد داد.» او ادامه داد: «ما وظیفه‌ای قانونی داریم که آن شفاف‌سازی بسیاری از مسائلی است که ایران باید در خصوص آن‌ها شفاف‌سازی کند. ما برای مدتی طولانی مشغول این کار بوده‌ایم.» گروسی در این گفت‌وگو ادعا کرد: «تاکنون ایران توضیحات فنی معتبری نداده‌ تا از طریق آن بتوانیم منشأ بسیاری از ذرات اورانیوم را توجیه کنیم.»
در همین حال، سخنگوی وزارت امور خارجه چین نیز پاسخ ایران به متن پیش‌نویس توافق احیای برجام را مطابق با موضع همیشگی ایران در جریان مذاکرات توصیف کرد. به گزارش ایسنا، ژائو لی‌جیان سخنگوی وزارت امور خارجه چین در کنفرانس خبری هفتگی خود به سوالی درباره ‌پاسخ ایران به اظهارنظر آمریکا در خصوص متن پیش‌نویس توافق احیای برجام که در اختیار هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین قرار گرفته است، پاسخ داد.
بنابر گزارش وب سایت رسمی وزارت امور خارجه چین، او گفت: «ما پاسخ ایران را به‌دقت دنبال می‌کنیم. به نظر می‌رسد که پاسخ ایران مطابق با موضع منطقی و قاطعانه این کشور در خصوص مسائل مربوطه است.» لی‌جیان ادامه داد: «ما امیدواریم که تمام طرف‌ها، به‌ویژه ایالات‌متحده به‌گونه‌ای مؤثر به نگرانی‌های مشروع ایران پاسخ دهند تا توافق نهایی هرچه زودتر حاصل شود.» این دیپلمات چینی خاطرنشان کرد: «پکن به تلاش‌ها برای تأثیرگذاری مثبت بر مذاکرات به‌منظور دستیابی به این هدف ادامه خواهد داد.»
از سوی دیگر، کمیسیون اروپا نیز خبر داد که پاسخ ایران به پیشنهاد‌های آمریکا در خصوص توافق احیای برجام را دریافت کرده و درحال بررسی آن است. به گزارش رویترز، کمیسیون اروپا با اعلام اینکه پاسخ ایران به پیشنهاد‌های آمریکا در خصوص توافق احیای برجام را دریافت کرده، عنوان کرد که انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه، چین و آمریکا در حال بررسی پاسخ ایران هستند و با یکدیگر در خصوص مسیر پیش رو به گفت‌وگو خواهند پرداخت. به نوشته رویترز، جوزف لورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای اعلام کرده است: «همانند همیشه در خصوص مسیر پیش روی‌مان با مشارکت‌کنندگان در توافق و آمریکا گفت‌وگو خواهد شد.»همچنین نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین نیز در صفحه توییتری خود تصریح کرد که پاسخ ایران به پیشنهاد‌های آمریکا در خصوص توافق احیای برجام، بلندپروازانه نبوده است. به گزارش ایسنا،‌ میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین روز جمعه در توییتی نوشت: «ایران پاسخ خود را به آخرین پیشنهادهای آمریکا در خصوص پیش‌نویس احیای برجام ارائه کرد. به نظر می‌رسد که پیشنهاد‌های ایران بلندپروازانه نباشد و در صورت وجود اراده سیاسی لازم برای به پایان رساندن مذاکرات وین،‌ می‌تواند مورد قبول واقع شود.»از سوی دیگر در ادامه دخالت‌های رژیم صهیونیستی در جریان مذاکرات هسته‌ای، روز گذشته کاردار ایران در انگلیس گفت: «رژیم نامشروع اسراییل تحمل صلح و امنیت را نه در منطقه و نه در هیچ نقطه دیگری از جهان ندارد.» به گزارش ایسنا، سید مهدی حسینی متین در توییتی در ‌پاسخ به سفیر اسراییل در لندن گفت: «مطالبات مخرب نماینده رژیم صهیونیستی از انگلیس بار دیگر نشان می‌دهد که این رژیم نامشروع تحمل صلح و امنیت را چه در منطقه و چه در هیچ نقطه دیگری از جهان ندارد؛ حتی حق تصمیم‌گیری مستقل بریتانیا در مورد توافق هسته‌ای.» او ادامه داد: «این رژیم تروریستی که بر اساس اشغالگری و نقض قانون اساسی تأسیس شده است، چندین دهه سابقه اتهامات جعلی علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را دارد.»