آقاي رئيسي! کابينه فعلي فرصت‌هاي برجام را مي سوزاند
همچنين، همزمان با گزارش اين روزنامه آمريکايي، جان کربي، هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردي شوراي امنيت ملي آمريکا در گفت‌وگو با اين شبکه با ادعاي اين که ايران در مدت اخير به توافق هسته‌اي پايبند نبوده است، بر تعهد دولت آمريکا نسبت به احياي توافق تاکيد کرد.
روزنو :
«آرمان امروز» در گفت‌وگو با کارشناسان سياسي و اقتصادي نوع مواجهه دولت با فضاي احتمالي بعد از احياي برجام را بررسي مي‌کند
با وجود تاخير بحث‌برانگيز آمريکا در پاسخ به پيش‌نويس تهيه شده از سوي اروپايي‌ها و خواسته‌هاي ايران، به نظر مي‌رسد به زودي کاخ سفيد موضع نهايي خود را تعيين خواهد کرد. حتي ديرو- چهارشنبه- روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشي مدعي شد، مقامات آمريکايي مي‌گويند، انتظار مي‌رود تا چهارشنبه به نظرات ايران درباره پيش‌نويس توافق در مذاکرات وين پاسخ بدهند.
همچنين، همزمان با گزارش اين روزنامه آمريکايي، جان کربي، هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردي شوراي امنيت ملي آمريکا در گفت‌وگو با اين شبکه با ادعاي اين که ايران در مدت اخير به توافق هسته‌اي پايبند نبوده است، بر تعهد دولت آمريکا نسبت به احياي توافق تاکيد کرد. مجموع اين واکنش‌ها به نوعي نشان مي‌دهد که تا حدودي احياي برجام در آينده نزديک در مسير قطعي شدن قرار گرفته است.
با اين وجود، اکنون مساله‌اي که در ميان عموم مردم و البته ناظران سياسي و اقتصادي مطرح بوده اين است که آيا دولت ايران آمادگي مديريت وضعيت پس از احياي توافق را دارد يا خير؟ همچنين، مساله اين است که آيا ترکيب کابينه فعلي، توانايي بهره‌برداري از فرصت‌هاي پيش‌رو پس از احياي توافق را دارد؟ اين‌ها پرسش‌هاي جدي‌اي هستند که «آرمان امروز» در گفت‌وگو با سه کارشناس حوزه مسائل سياسي و اقتصادي مورد بحث و بررسي قرار داده است.
دولت رئيسي، براي بهره‌وري از فرصت‌هاي برجام مراقب ذهن‌هاي ناپاک و رانت‌خواران باشد
سيد محمد غرضي، فعال سياسي و وزير دولت‌هاي ميرحسين موسوي و اکبر هاشمي رفسنجاني، در بخش ابتدايي از گفته‌هاي خود در ارتباط با ميزان آمادگي دولت براي بهره‌گيري دولت از فرصت‌هاي پيش‌رو در صورت احياي احتمالي برجام، به «آرمان امروز» گفت: «دولت رئيسي هم دشمن داخلي دارد و هم دشمن خارجي. دشمنان داخلي دولت رئيسي در دوسته قابل تقسيم‌بندي هستند. يک دسته مخالفان برجام يا همان ضدبرجامي‌ها هستند که از اول انقلاب تا کنون رانت خارجي را به شفافيت اقتصادي ترجيح داده‌اند. دسته دوم هم مخالف افکار و جناح سياسي دولت آقاي رئيسي هستند.»
وي افزود: «در دسته دشمنان خارجي، به مراتب وضعيت مشخص‌تر است. اساسا آمريکايي‌ها و اروپايي‌ها با وجود تمامي گفت‌وگوهاي چند وقت گذشته، از اساس با جريان انقلاب اسلامي موافق نبوده و نيستند. آن‌ها در هر لحظه و مکاني که توانسته‌اند اقداماتي را عليه ايران انجام داده‌اند. با اين وجود بايد توجه داشت، در داخل آمريکا نيز برجام هم گروه موافقان را دارد و هم مخالفان. حال اينکه اگر ملت ايران چنين تصور کند با حل مشکل برجام، مشکل سياسي کشور حل خواهد شد، مقداري دور از ذهن است. لذا بايد اميدوار بود که براي دولت آقاي رئيسي، انقلاب و ملت ايران روزهاي بهتري در پيش باشد اما آن‌چه بيش از هر موضوع ديگري مي‌تواند در مسير مانع‌تراشي بهره‌وري از فرصت‌هاي احياي توافق موثر باشد، ذهن‌هاي ناپاکي هستند که اجاز نمي‌دهند که کشور در روال سياسي عادي خود پيش برود.»
وزير نفت دولت مير حسين موسوي در بخشي ديگر از گفته‌هاي خود افزود: «براي نمونه درآمدهاي دولت در دهه هشتاد (دولت احمدي‌نژاد) رکورد تاريخي بيش از 600 ميليارد دلار را ثبت کرد اما در عمل شاهد بوديم که جريان داخلي و خارجي اجازه ندادند از اين درآمد منفعت بزرگي به ملت و کشور برسد.»
سيد محمد غرضي در بخشي ديگر از اظهارات خود در ارتباط با آمادگي کابينه دولت براي مديريت امور در وضعيت بعد از احياي احتمالي برجام گفت: «دولت در وضعيت فعلي با بدهکاري‌هاي بسياري بزرگي مواجه است. با فرض اين که 250 ميليارد دلار پول وارد کشور شود، اين رقم نسبت به مشکلات عديده کشور بسيار ناچيز است. از يک سو، دولت در مديريت امور اقتصادي، مبارزه با تورم و مديريت منابع با مشکلات جدي مواجه است و از سوي ديگر، رانت‌خواران نيز ديگر گروهي هستند که در مسير برنامه‌ريزي درست دولت مي‌توانند موانعي ايجاد کنند. تنها در صورتي که قيمت دلار در بانک مرکزي و بازار يکي شود، مي‌توان نسبت به بهره‌گيري مناسب از فرصت‌هاي بعد از برجام اميدوار بود؛ چرا که در اين صورت تکليف سرمايه‌گذاران و مردم روشن خواهد شد و بازار در ابعاد مختلف مي‌تواند ثبات بگيرد.»
وزير پست و تلگراف و تلفن در دولت اکبر هاشمي رفسنجاني در ادامه تصريح کرد: «اميدوارم که دولت آقاي رئيسي ظرفيت و توان آن را داشته باشد که از بازگشت پول‌ها به کشور در مسير درست بهره بگيرد. موفقيت دولت متضمن همراهي مردم است؛ البته مردم تنها زماني دولت را همراهي خواهند کرد که از عملکرد آن رضايت داشته باشند. دولت بايد دست در جيب فقرا نکند و تورم، بازار ارز و قوانين تبعيض‌آميز به نحو احسن مديريت شود.»
دولت براي بهره‌گيري از فرصت‌هاي بعد از احياي برجام بايد تغييراتي در مديريت اقتصادي داشته باشد
مهدي پازوکي، اقتصاددان و استاد دانشگاه نيز در ارتباط با ميزان آمادگي و توان دولت براي بهره‌گيري از وضعيت پس از احياي احتمالي توافق برجام، با تاکيد بر اينکه ترکيب کابينه فعلي حداقل در بخش اقتصادي به هيچ عنوان آماده مواجهه با وضعيت توافق نيستند، تاکيد کرد: «اگر مشکلات اقتصادي کشور را عدد 100 در نظر بگيريم، تنها 20 درصد آن برجام و 80 درصد آن به مديريت و درايت حکومت ارتباط دارد. بنابراين، قطعا دولت بايد در مديريت اقتصادي تغييراتي را به وجود بياورد. واقعيت امر اين است که مديران از دولت‌هاي قبلي به شدت ضعيف‌تر هستند.»
وي افزود: «به هيچ عنوان مساله اين نيست که يک مدير اصلاح‌طلب يا اصول‌گرا باشد. در ميان خود اصول‌گرايان مديران با دانش و توانمندي وجود دارند؛ براي نمونه دکتر دانش جعفري. او انساني با تدبير است که حتي در دولت محمود احمدي‌نژاد حاضر به پذيرش دستورات غير علمي او نبود. اساسا برجام به تنهايي کافي نيست و ما نيازمند برجام‌هاي ديگري هستيم که مهم‌ترين آن‌ها تغيير در الگوهاي مديريتي کشور است. اکنون بيش از يک سال از عمر دولت سيزدهم مي‌گذرد اما هنوز برنامه هفتم تدوين نشده است؛ اين در شرايطي است که کشور نيازمند تبيين استراتژي مشخص است. اگر انتظار داريم که خارجي‌ها به ايران بيايند و سرمايه‌گذاري کنند، زماني صورت خواهد گرفت که سياست اقتصادي دولت ايران مشخص باشد. اکنون دولت هيچ‌گونه استراتژي و برنامه اقتصادي مشخصي ندارد. علي‌رغم اين که به طور دائم از دولت روحاني انتقاد مي‌شود، هنوز برنامه ششم مبناي کار دولت است. حتي براي سال 1402 نيز برنامه جديدي در نظر گرفته نشده است.»
پازوکي در ادامه خطاب به دولت سيد ايراهيمي رئيسي گفت: «توصيه‌ام به آقاي رئيسي اين است که در وضعيت بعد از احياي احتمالي برجام، يک تيم از بهترين اقتصاددان ايراني که قلب‌شان براي توسعه کشور مي‌تپد، به پاستور دعوت شوند و از آن‌ها براي سياست‌گذاري‌هاي کلان اقتصادي مشاور اخذ شود. در واقع، اين تيم مي‌تواند در دولت براي تهيه يک استراتژي اقتصادي کارآمد کمک برساند.»
در بخشي ديگر از گفته‌هاي خود اين استاد دانشگاه با تاکيد بر اينکه با ترکيب فعلي کابينه، حتي در صورت احياي برجام، دولت تنها مي‌تواند وضعيت فعلي را حفظ کند، ادامه داد: «اقتصاد دستور نمي‌پذيرد. اقتصاد نيازمند علم، تدبير و مديريت صحيح است. بنابراين اگر تغييري در کابينه صورت نگيرد، حداکثر انتظار را مي‌توان به حفظ وضع موجود معطوف کرد. يکي از اشتباهات دولت اين است که تمامي افراد حاضر در کمپين انتخاباتي‌شان پست گرفته‌اند. بدون ترديد افرادي که دانش مرتبط با حوزه مديريت خود را دارند، مشکلي نيست که در به کار ادامه دهند اما عمده اين افراد، اشخاصي فاقد تخصص و تجربه و دانش هستند. اکثريت مديران فعلي کشور نسبت به مديران سابق بسيار ضعيف‌تر هستند. براي نمونه مگر مي‌شود وزارت کار حداقل افزايش حقوق را بيش از نرخ تورم رسمي در کشور افزايش دهد و باعث بيکاري بسياري از افراد شود. مجموع اين روند نشان مي‌دهد که براي مديريت کشور نيازمند دانش و تدبير هستيم.»
اين استاد دانشگاه در بخش پاياني از گفته‌هاي خود تاکيد کرد: «براي اينکه سياست‌هاي پولي با سياست‌هاي مالي هماهنگ شده نيازمند بهره‌گيري از دو مولفه دانش و تجربيات ديگر کشورهاي در جهان است. بنابراين بايد اين ذهنيت شکل بگيرد که در فرداي بعد از احياي برجام، ورود شرکت‌هاي خارجي به نفع ما و به ضرر کشورهاي رقيب است؛ لذا ضرروي است که ما مقررات FATF (گروه اقدام مالي) را بپذيريم.»
در صورت احيا يا عدم احياي برجام، بايد تيم اقتصادي کابينه ترميم شود
حسين کنعاني مقدم، فعال سياسي اصول‌گرا، دبيرسياسي جبهه ايستادگي و موسس حزب سبز ايران، در بخش ابتدايي از گفته‌هاي خود در ارزيابي از توان و ظرفيت‌هاي دولت براي بهره‌گيري از فرصت‌هاي بعد از احياي برجام تاکيد کرد: «به طور حتم نخبگان کشور و کساني که درگير موضوع احياي برجام هستند، طرح‌هاي ويژه خود در زمينه‌هاي اقتصادي، سياسي و امنيتي را داشته و دارند. آن‌ها به طور حتم به اين مساله فکر کرده‌اند که در وضعيت بعد از لغو تحريم‌ها چه تصميماتي را اتخاذ کنند. با آزادشدن منابع مالي بلوکه شده، اين خطر وجود دارد که اختلاس‌هايي مشابه با آن‌چه در فولاد مبارکه يا توسط آقاي خاوري صورت گرفت، مجددا تکرار شود و در آينده عدم برنامه‌ريزي با وضعيت بعد از احياي برجام به يک افسوس عميق تبديل شود. همچنين، ضروري است که در آينده پس از احياي احتمالي برجام، تنظيم صحيح مناسبات کشورمان با اروپايي‌ها صورت بگيرد؛ به ويژه در زمينه صادرات گاز و نفت به اروپا مي‌بايست دستورالعملي ويژه‌اي در دستور کار قرار بگيرد.»
وي در ادامه پيرامون آمادگي کابينه فعلي براي بهره‌برداري از فرصت‌هاي پيش‌رو بعد از احياي احتمالي برجام تصريح کرد: « اساسا بحث برجام و غيربرجام موضوعيت ندارد. دولت فارغ از برجام در يک سال گذشته نتوانسته کارآمدي مناسبي را در زمينه اقتصادي داشته باشد. مسائلي همانند تورم، معيشت، مشکلات بانکي و... به طور گسترده وضعيتي ناگوار را تجريه کرده است. لذا مي‌توان گفت چه در صورت احيا و چه در صورت عدم احياي توافق، بايد تيم اقتصادي کابينه تغييراتي جدي را داشته باشد.»
کنعاني مقدم در بخش پاياني گفته‌هاي خود تصريح کرد: «در رابطه با عملياتي کردن فرصت‌هاي در وضعيت بعد از احياي برجام در پنج حوزه بايد فعاليت کرد: «يکي بحث فني و خواسته‌هاي سازمان انرژي اتمي است. بخش دوم، برنامه‌ريزي براي ايجاد يک تيم حقوقي براي مديريت مسائل بعد از احياي توافق است. حوزه سوم، ايجاد يک تيم اقتصادي به منظور مديريت امور خواهد بود. در سطح چهارم، مي‌بايست تيم روابط خارجي با ديگر کشورها با وظيفه ايجاد فرصت‌هاي بهينه باشد. حوزه پنجم نيز ايجاد تيمي براي اقناع و روشنگري ميان مردم و نخبگان است.»
منبع:آرمان امروز
