گزارش کنگره آمریکا درباره قابلیت تولید سلاح های هسته ای ایران

روزنو :گزارش کنگره آمریکا: ایران در برخی زمینه ها به ظرفیت تولید سلاح‌های هسته‌ای دست یافته، اما برنامه تسلیحات هسته‌ای خود را متوقف کرده و بر تمام فناوری‌های لازم برای ساخت چنین سلاح‌هایی مسلط نشده است.

یک گزارش کنگره آمریکا که اخیرا انتشار یافته مدعی شده که ایران در برخی زمینه ها به ظرفیت تولید سلاح‌های هسته‌ای دست یافته، اما برنامه تسلیحات هسته‌ای خود را متوقف کرده و بر تمام فناوری‌های لازم برای ساخت چنین سلاح‌هایی مسلط نشده است.

بر اساس این گزارش که در تاریخ 25 ژوئیه 2022 انتشار یافته، ارزیابی های اطلاعاتی سابق آمریکا درباره عدم تمایل تهران به تولید سلاح هسته ای مورد تایید قرار گرفته است.

در بخشی از این گزارش 3 صفحه ای آمده است:

برنامه هسته ای ایران نگرانی های گسترده ای را نسبت به اینکه تهران به دنبال سلاح های هسته ای است، ایجاد کرده است. بر اساس ارزیابی‌های اطلاعاتی آمریکا، تهران در برخی زمینه ها به ظرفیت تولید سلاح‌های هسته‌ای دست یافته، اما برنامه تسلیحات هسته‌ای خود را متوقف کرده و بر تمام فناوری‌های لازم برای ساخت چنین سلاح‌هایی مسلط نشده است.

از اوایل دهه 2000، ساخت تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم ایران منبع اصلی نگرانی در مورد گسترش سلاح‌های هسته‌ای بوده است. سانتریفیوژهای گازی با چرخاندن گاز هگزافلوورید اورانیوم (UF6) با سرعت بالا اورانیوم را غنی می کنند تا غلظت ایزوتوپ اورانیوم 235 (u-235) را افزایش دهند.

چنین سانتریفیوژهایی می‌توانند هم اورانیوم با غنای پایین (LEU) را تولید کنند که می‌تواند در راکتورهای انرژی هسته‌ای استفاده شود و هم اورانیوم با غنای بالا (HEU) که یکی از دو نوع مواد شکافت‌پذیر مورد استفاده در سلاح‌های هسته‌ای است. تهران ادعا می کند که برنامه غنی سازی اش به منظور تولید سوخت برای راکتورهای هسته ای صلح آمیز است.

برنامه جامع اقدام مشترک 2015 (برجام) ایران را ملزم می کند که محدودیت های مختلفی را بر برنامه هسته ای خود اعمال کند و همچنین الزامات نظارتی و گزارش دهی خاص را بپذیرد.

دونالد ترامپ، رییس جمهوری وقت آمریکا در ماه می 2018 ( اردیبهشت 1397) اعلام کرد که ایالات متحده به مشارکت ایالات متحده در برجام پایان می دهد. به دنبال این تصمیم، ایران اجرای بسیاری از این توافقنامه و همچنین نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) مورد نیاز برجام را متوقف کرد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ژوئیه 2019 اعلام کرد که برخی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران از محدودیت‌های تعیین شده در قالب برجام فراتر رفته است. گسترش بعدی برنامه غنی‌سازی ایران از سوی تهران، مدت زمان مورد نیاز ایران برای تولید HEU با درجه تسلیحاتی کافی برای ساخت یک سلاح هسته‌ای را کاهش داده است – اقدامی که اغلب به آن " نقطه گریز هسته ای" می‌گویند.

بر اساس ارزیابی های رسمی ایالات متحده، ایران برنامه تسلیحات هسته ای خود را در اواخر سال 2003 متوقف کرد و آن را از سر نگرفت. "ویلیام برنز" مدیر سیا در دسامبر 2021 در مصاحبه ای با "وال استریت ژورنال "گفت، سیا هیچ مدرکی دال بر اینکه رهبری ایران "تصمیم به ساخت سلاح هسته ای گرفته باشد " ندارد. به گفته مقامات آمریکایی، هدف این برنامه (که از سال 2003 متوقف شده) ساخت یک کلاهک هسته‌ای برای موشک بالستیک شهاب-3 ایران بود.

دولت ایالات متحده قبل از برجام ارزیابی کرده بود که تهران بر تمام فناوری های لازم برای ساخت سلاح هسته ای تسلط ندارد. ارزیابی تهدید سالانه جامعه اطلاعاتی ایالات متحده در سال 2022 که ظاهرا شکاف‌های موجود در دانش تسلیحات هسته‌ای ایران را تایید می‌کند، نشان می‌دهد که "ایران در حال حاضر فعالیت‌های کلیدی توسعه سلاح‌های هسته‌ای را انجام نمی‌دهد که برای تولید یک دستگاه هسته‌ای ضروری است." گزارش آوریل 2022 وزارت امور خارجه آمریکا هم حاوی نتیجه مشابهی است.

محدودیت‌های برجام بر برنامه هسته‌ای ایران و الزامات نظارت و گزارش‌دهی خاص ایران، هر دو مکمل تعهدات تهران بر اساس توافقنامه پادمان جامع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند.

چنین توافق‌هایی آژانس را قادر می‌سازد تا انحراف مواد هسته‌ای از اهداف صلح‌آمیز و همچنین فعالیت‌ها و مواد هسته‌ای اعلام‌نشده را شناسایی کند. این توافقنامه ها همچنین دولت ها را ملزم می کند که کل موجودی مواد هسته ای خود و همچنین تاسیسات مربوطه را اعلام کنند. پادمان ها شامل بازرسی آژانس و نظارت بر تاسیسات هسته ای اعلام شده است.