ایران و آمریکا همچنان یکدیگر را به کارشکنی در نتیجه‌بخشی مذاکرات، متهم می‌کنند
چراغ برجام؛ خاموش‌تر از همیشه
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز در گفت‌وگویی با شبکه سی ان ان، درباره احیای توافق هسته‌ای گفت: «این تصمیم ایران است که بخواهد به میز گفت‌وگو برگردد.
روزنو :
روزنو :با وجود کمرنگ شدن مذاکرات برجامی، دو طرف این گفت‌وگوها همچنان یکدیگر را به عدم جدیت در به نتیجه رساندن این مذاکرات متهم می‌کنند. در شرایطی که وزیر خارجه ایران اذعان کرده است که در مورد بیش از ۹۶درصد از محتوای تنظیم‌شده بین طرفین برای بازگشت به برجام توافق انجام‌گرفته است اما طرفین اروپایی ادعا می‌کنند باوجودآنکه «توافق کاملاً روی میز است»، اما ایرانی‌ها به دنبال نیستند. دراین‌بین، ایران همچنین اعلام کرده است که در متن موجود همچنان یک نقص مهم وجود دارد و آن به این مربوط می‌شود که مزایای اقتصادی ایران به‌صورت کامل در آن لحاظ نشده است.
از سوی دیگر، مقام‌های آمریکایی نیز می‌گویند که اگرچه ماه‌هاست توافقی روی میز قرار دارد و ما دیپلماسی غیرمستقیم با ایران را نیز ادامه داده‌ایم اما ایران حداقل تا این زمان نشانه‌ای از تلاش برای دستیابی به توافق را از خود نشان نداده است.در همین زمینه، وزیر امور خارجه ایران در این گفت‌وگوی اخیر خود یک شبکه تلویزیونی در پاسخ به سؤالی در مورد روند مذاکرات احیای برجام و رفع تحریم‌ها خاطرنشان کرد: «سیاست خارجی دولت سیزدهم در نگاه به برجام این‌گونه است که دولت باید برنامه توسعه اقتصادی پایدار را بدون نگاه به برجام دنبال کند و وزارت خارجه برای توسعه اقتصادی پایدار باید همه ظرفیت مطلوب خود را به کار بگیرد و از طرف دیگر برای لغو تحریم‌ها بر سر میز مذاکره حضورداشته باشد که این‌یک کارزار مذاکراتی است.» وزیر امور خارجه ادامه داد: «ما الان در نقطه‌ای هستیم که متن آماده‌ای پیش روی ماست که در مورد بیش از ۹۶درصد آن در محتوا بین طرفین اتفاق‌نظر وجود دارد ولی در این متن همچنان یک نقص مهم وجود دارد و همان‌طور که بارها اعلام کرده‌ایم و آن اینکه ایران باید از مزایای اقتصادی این توافق به‌صورت کامل برخوردار شود.»امیر عبداللهیان دراین‌ارتباط اضافه کرد: «ما نمی‌خواهیم از یک روزنه دو بار گزیده شویم برای برخورداری ایران از منافع اقتصادی این توافق به‌صورت کامل، آمریکایی‌ها باید تعهدات و تضمین‌هایی را بپذیرند.» وزیر امور خارجه در ادامه تصریح کرد: «ما برای رسیدن به توافق خوب،قوی و پایدار جدی هستیم. توافق را به هر قیمت و هر توافقی را نمی‌خواهیم، ما به دنبال توافقی خوب، پایدار و قوی هستیم.» او با بیان اینکه برای رسیدن به توافق پیام‌ها و رایزنی‌ها ادامه داد: «هنوز آمریکایی‌ها ما را مطمئن نکرده‌اند که می‌توانیم از منافع اقتصادی برجام به‌صورت کامل برخوردار باشیم.»
وزیر امور خارجه همچنین تأکید کرد: «در حال تماس و تبادل پیام هستیم که شاخص‌های موردنظر ما در این زمینه به‌صورت ملموس و دقیق روی کاغذ بیاید تا سپس اعلام کنیم که در نقطه خوب توافق قرار داریم.»وزیر خارجه روز گذشته نیز در گفتگوی تلفنی با همتای قطری خود، ضرورت کنار گذاشتن زیاده‌خواهی از سوی طرف آمریکایی و لزوم واقع‌بینی در مسیر دستیابی به راه‌حل و حصول توافق را مورد تأکید قرار داد. امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در گفت‌وگوی تلفنی با شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر آخرین تحولات مربوط به گفت‌وگوها برای رفع تحریم‌ها را با همتای قطری خود مورد رایزنی و تبادل‌نظر قرار داد. او در این گفت‌وگوی تلفنی بار دیگر اراده دولت جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار را مورداشاره قرار داد و ضرورت کنار گذاشتن زیاده‌خواهی از سوی طرف آمریکایی و لزوم واقع‌بینی در مسیر دستیابی به راه‌حل و حصول توافق را مورد تأکید قرار داد. حسین امیر عبداللهیان، پیشتر نیز پس از انجام گفت‌وگوهای اخیر هسته‌ای در قطر، در یک کنفرانس خبری مشترک با همتای قطری‌اش در تهران دراین‌باره بیان کرد: «ما برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار مصمم هستیم و برخلاف برخی از ادعاهای رسانه‌ای طرف آمریکایی ما هیچ‌گونه مطالبه زیاده‌خواهانه و هیچ‌گونه مطالبه فرابرجامی موردادعای آمریکا را نداریم.» او ادامه داد: «مطالبات ما کاملاً در چارچوب توافق سال ۲۰۱۵ است و اگر در حوزه‌ای طرف آمریکایی احساس می‌کند موضوع فرابرجامی است ما در درون گفت‌وگوها به‌طرف آمریکایی تأکید کرده‌ایم بر اساس آنچه در ماه‌های گذشته در مذاکرات رخ داد و بارها طرف‌های غربی اعلام کردند که هر آنچه مانع نفع اقتصادی ایران از برجام می‌شود را برمی‌دارد. ما در گفت‌وگوهای اخیر بر یک موضوع اساسی تمرکز کردیم و آن بحث تضمین مؤثر از سوی آمریکا در حوزه‌های هر آن چیزی است که بخواهد نفع اقتصادی ایران از برجام را تحت تأثیر قرار دهد و مطالبه و خواسته ما زیاده‌خواهانِ نیست.» از سوی دیگر ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه نیز روز گذشته در توییتی نوشت: «دوگانه کاذب میان برجام (که ایران، بر خلاف آمریکا، هنوز عضو آن است) و روابط خوب بین ایران و همسایگانش از جمله روسیه، این واقعیت را پنهان نمی‌کند که بی‌تصمیمی آمریکای عهدشکن مهم‌ترین مانع رسیدن به توافق است. سیاست همسایگی ما مشروط به برجام یا اجازه آمریکا نیست.» بااین‌وجود، ادعاهای همیشگی مقام‌های غربی در مورد عدم تصمیم قطعی ایران برای بازگشت به برجام، همچنان ادامه دارد. در این زمینه، رئیس سازمان اطلاعات انگلیس در همایشی مدعی شد که احیای برنامه جامع اقدام مشترک بهترین راه برای مهار برنامه هسته‌ای ایران است. به گزارش رویترز، ریچارد مور، رئیس سازمان اطلاعات انگلیس روز پنج‌شنبه در همایش امنیتی آسپن گفت: «دستیابی به توافق درباره احیای برجام، بهترین ابزار برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران است؛ اما تاکنون متقاعد نشده‌ام که به این نقطه خواهیم رسید.» رئیس سازمان اطلاعاتی انگلیس همچنین در جریان همایش امنیتی آسپن با بیان اینکه «توافق کاملاً روی میز است»، اضافه کرد: «فکر نمی‌کنم که چینی‌ها و روس‌ها مانع توافق شوند، اما فکر نمی‌کنم ایرانی‌ها به دنبال توافق باشند.» رئیس سی‌آی‌ای نیز در جریان این همایش گفت: «بهترین برآورد اطلاعاتی ما این است که ایرانی‌ها تلاش‌های تسلیحاتی را که تا سال ۲۰۰۴ در جریان بود و سپس به حالت تعلیق درآورده بودند، از سر نگرفته‌اند.» ویلیام برنز همچنین با تأکید بر اهمیت این موضوع اضافه کرد: «بدیهی است که ما در سی‌آی‌ای و در سراسر جامعه اطلاعاتی ایالات‌متحده تمرکز بسیار دقیقی روی این مسئله داریم.»در همین حال، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز روز گذشته در کنفرانسی خبری در انگلیس این زمینه گفت: «حقیقت این است که ماه‌هاست توافقی روی میز قرار دارد. ما به دیپلماسی غیرمستقیم با ایران ادامه داده‌ایم اما ایران حداقل تا این زمان نشانه‌ای از تلاش برای دستیابی به آن توافق نشان نداده است پس این اظهارات درست هستند.» ند پرایس در ادامه گفت: «انگلیس همیشه بخشی از 1 + 5 بوده است. انگلیس نیز به آنچه جو بایدن گفته علی‌الخصوص دراین‌باره که ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد، متعهد است. تحریم‌های ما تا زمانی که بازگشت دوجانبه به برجام اتفاق بیفتد، در جای‌شان باقی خواهند ماند. ما کاملاً انتظار دارم که متحدانمان در سرتاسر جهان علی‌الخصوص متحدانمان در 1 + 5 به اعمال فشار مالی و اقتصادی قوی علیه ایران تا زمان تغییر رویه ادامه دهند.»او همچنین با تأکید بر اینکه آزادی زندانیان آمریکایی در ایران یکی از اولویت‌های دولت بایدن است، ادامه داد: «ایران سابقه طولانی در زندانی کردن‌های ناعادلانه اتباع خارجی دارد تا از آن‌ها به‌عنوان اهرم سیاسی استفاده کند. این شامل حبس غیرقانونی و خودسرانه اشخاص می‌شود. این اقدامات شنیع است. ایران به حبس کردن آمریکایی‌ها ادامه می‌دهد. ایران به‌طور نادرست و ناعادلانه اتباع کشورهای ثالث را زندانی می‌کند. این مسئله یکی از اولویت‌های این دولت است و تا زمان آزادی آمریکایی‌ها اولویت این دولت باقی خواهد ماند. ما به همکاری با شرکی‌مان برای رسیدگی به رفتار شنیع ایران در حبس نادرست اتباع خارجی ادامه خواهیم داد.»از سوی دیگر روز گذشته وزیر جنگ رژیم صهیونیستی نیز در نشستی امنیتی مدعی شد که جهان باید ایران هسته‌ای را متوقف کند. به گزارش اورشلیم پست، بنی گانتس، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در رابطه با تقابل با ایران گفت: «آیا باید بتوانیم در صورت لزوم عملیات نظامی برای جلوگیری از دستیابی به سلاح هسته‌ای انجام دهیم؟ بله. آیا ما توانایی‌مان در این رابطه رو تقویت می‌کنیم؟ بله. آیا ما باید به این راه به‌عنوان آخرین راه متوسل شویم؟ بله و امیدوارم که حمایت آمریکا در این زمینه را نیز داشته باشیم.» او در ادامه گفت که منطقه و جهان باید برای توقف ایران هسته‌ای اقدام کنند. گانتس مدعی شد: «ما به‌عنوان دولت اسراییل وظیفه‌ای تاریخی داریم که این اتفاق هسته‌ای شدن ایران، هرگز رخ ندهد.»
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز در گفت‌وگویی با شبکه سی ان ان، درباره احیای توافق هسته‌ای گفت: «این تصمیم ایران است که بخواهد به میز گفت‌وگو برگردد. ایران می‌گوید که مایل است به مذاکرات بازگردد، اما واقعیت این است که این فرصت به‌طور روزانه از دست می‌رود و این گزینه برای همیشه در دسترس نخواهد بود.» مالی در پاسخ به اینکه او بارها گفته است فرصت مذاکرات تا همیشه وجود نخواهد داشت و آیا با توجه به این، ضرب‌الاجلی برای مذاکرات وجود دارد یا نه گفت: «هیچ تاریخ مشخصی برای پایان دادن به مذاکرات تعیین نشده است.»
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران همچنین در واکنش به سفر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به ایران درباره روابط ایران و روسیه مدعی شد: «ایران یا می‌تواند در موقعیت وابستگی نسبی به روسیه قرار بگیرد، درحالی‌که روسیه خود در سطح جهان منزوی‌شده است و فرصت‌های اقتصادی قابل‌توجهی ارائه نمی‌کند، یا می‌تواند به برجام برگردد که نتیجه آن روابط عادی‌تر با کشورهای همسایه، اروپا و بقیه جهان خواهد بود.» او همچنین درباره ادعاهایی که در زمینه فروش پهپاد از جمله پهپادهای جنگی توسط ایران به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین مطرح است، گفت که این تصمیم به عهده تهران خواهد بود اما این اقدام ادعایی را با توجه به اینکه ایران مخالفت خود را با جنگ اعلام کرده، گزینه‌ای نه‌چندان جالب تلقی کرد. مالی با مطرح کردن اظهاراتی تهدیدآمیز در زمینه به کار بردن تحریم‌های آمریکا علیه ایران و روسیه، گفت: «ابزارهایی در اختیار داریم و به‌وسیله آن‌ها هرگونه انتقال چنین پهپادهایی به روسیه را تحریم خواهیم کرد.» ادعاهای رابرت مالی درباره موضع ایران در مذاکرات و تأثیر روابط دوجانبه آن با روسیه بر این مذاکرات در پی این مطرح می‌شود که آخرین دور از گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان آمریکا و ایران برای حل‌وفصل آخرین مسائل حل‌نشده در زمینه احیای توافق هسته‌ای، اخیراً با تسهیلگری اتحادیه اروپا در دوحه انجام شد. این مذاکرات نتیجه راهگشایی به دنبال نداشت.
