حقوق بازنشستگان کی افزایش می یابد؟

مجلس می‌تواند به بازنشستگان صندوق‌های مختلف در جهت بهبود وضع معیشتی کمک کند؛ اما این کمک چگونه امکان‌پذیر است؛ وحید محمدزاده (فعال صنفی بازنشستگان کشوری و کارشناس مسائل بازنشستگان) در این رابطه می‌گوید: تورم و عدم توانایی کاهش و کنترل آن، فشار معیشتی روز افزونی بر اقشار حقوق بگیر ثابت از جمله کارمندان و بازنشستگان وارد نموده است به نحوی که قادر به تامین نیازهای اساسی حیاتی خانواده از جمله خوراک، پوشاک و مسکن نیستند. بر اساس اصول قانون اساسی، سیستم قانونگذاری دارای دو بعد است: اول، تقنین که وظیفه قوه مقننه است و دوم، نظارت بر اجرای صحیح و به موقع قانون که بر اساس اصول ۸۸ و ۸۹ قانون اساسی توسط مجلس و از طریق سوال، بازخواست و استیضاح مقامات اجرایی صورت می‌پذیرد.

او اضافه می‌کند: قانون دایمی مدیریت خدمات کشوری که روابط و تعهدات متقابل کارگزاران و دولت را تعریف و تبیین می‌کند برای ساماندهی نظام جبران خدمت ابواب جمعی دولت و حفظ کیفیت زندگی آن‌ها در مقابل افزایش هزینه‌ها در تبصره ماده ۶۴ و ماده ۱۲۵ نحوه افزایش ضریب سنواتی کارمندان و بازنشستگان دولت را بر اساس هزینه معاش، شاخص هزینه زندگی و حداقل به میزان تورم رسمی تبیین نموده است و دولت‌های مستقر طبق قانون موظفند این موضوع را در زمان تدوین لایحه بودجه سنواتی پیش بینی و جهت تصویب به مجلس ارائه نمایند. شورایعالی کار نیز که طبق ماده ۴۱ قانون کار بالاترین مرجع قانونی تعیین حداقل مزد مشمولین قانون کار است، مکلف است بر اساس درصد تورمی که از سوی بانک مرکزی اعلام می‌شود و همچنین محاسبات هزینه‌های زندگی، میزان افزایش و حداقل مزد کارگران مشمول قانون کار را تعیین و توسط وزیر کار به کارفرمایان و مراجع رسمی ابلاغ نماید. افزایش حداقل مزد سال ۱۴۰۱ نیز از مختصات و استانداردهای قانونی تبعیت کرد و به سازمان‌ها و کارگاه‌های مشمول قانون کار ابلاغ شد که توسط کارفرمایان دولتی و غیر دولتی در حال اجراست و مراعات می‌شود.

محمدزاده می‌افزاید: افزایش حقوق سالانه مستمری بگیران تامین اجتماعی نیز در قالب مواد ۹۶ و ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی باید عملی شود که مسیر تعیین و تصویب آن با پیشنهاد سازمان تامین اجتماعی که موسسه‌ای عمومی غیر دولتی است و تصویب هیات وزیران انجام می‌شود که هیات وزیران مصوبه هیات امنا و پیشنهاد سازمان تامین اجتماعی را برای تعیین مستمری بگیران که حداقل حقوق را دریافت می‌کنند به میزان ۵۷.۴ درصد تصویب نمود لیکن افزایش حقوق سایر سطوح که بیش از حداقل مستمری دریافت می‌کنند با مکانیزم دیگری تعیین و تصویب کرد که با مفاد ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی که شاخص افزایش هزینه زندگی را ملاک افزایش قرار داده سازگاری و هم خوانی ندارد و مجلس و هیات بررسی و تطبیق مصوبات دولت با قانون در حال بررسی موضوع هستند تا چنانچه تصویب‌نامه هیات وزیران با قانون مغایرت داشته باشد این مغایرت با اصلاح مصوبه هیات وزیران بازنگری و اصلاح شود.

اما در مورد کارکنان دولت اوضاع چگونه است؛ محمدزاده می‌گوید: مجلس شورای اسلامی در مفاد بند پ ماده ۲۸ قانون برنامه ششم توسعه که بازه زمانی ۵ساله دارد و به مدت یک سال تا پایان سال ۱۴۰۱ تمدید شده است اختیار تعیین ضریب افزایش سنواتی کارکنان دولت اعم از مشمولین و غیر مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری را متناسب با میزان تورم به دولت تفویض نموده است و اعمال ماده ۱۲۵ قانون مدیریت خدمات کشوری را تا پایان برنامه ششم توسعه بطور موقت از حیز انتفاع ساقط نموده است. این در حالیست که دولت ضریب افزایش حقوق ۱۴۰۱ کارکنان و بازنشستگان دولت را ۱۰ درصد تعیین نموده که با تورم رسمی ۳۸ درصدی پایان سال ۱۴۰۰ که در ابتدای سال جاری با حذف ارز ترجیحی و افزایش چند ده درصدی قیمت کالاها و اجناس این تورم به بیش از ۵۰ درصد صعود کرده است، همخوانی ندارد و لذا فاصله عمیقی بین تورم و افزایش سنواتی کارکنان و بازنشستگان دولت ایجاد شده که مستلزم بازنگری و مصوبه جدید خواهد بود.

حال مجلس چگونه می‌تواند ورود کند؛ این فعال صنفی توضیح می‌دهد: با توجه به وظایف و مسئولیت‌های تقنینی و نظارتی مجلس شورای اسلامی مناسب است با بازنگری و اصلاح قوانینی که خود وضع نموده‌اند شرایط اجرای قانون توسط دولت را تسهیل و بر اجرای به موقع آن نظارت نمایند که دو راهکار در این راستا جهت بذل توجه نمایندگان محترم مجلس پیشنهاد می‌شود:

۱- با اصلاح قسمت موخر ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی وظیفه تعیین افزایش حقوق مستمری بگیران سازمان تامین اجتماعی را به عهده هیات امنای این سازمان محول نمایند و هیات محترم وزیران را از این امر فارغ کنند (با حذف عبارت با تصویب هیات وزیران).

۲- با عدم تنفیذ و حذف بند پ ماده ۲۸ قانون برنامه ششم در قانون برنامه هفتم توسعه به مفاد تبصره ماده ۶۴ و ماده ۱۲۵ قانون مدیریت خدمات کشوری رجعت دهند و دولت مکلف شود طبق ماده ۱۲۵ اقدامات لازم را در لوایح بودجه سنواتی اعمال کند.

نشست هم‌اندیشی بازنشستگان جامعه کارگری شرق تهران در محل حسینیه صاحب‌الزمان (عج) شرق تهران برگزار شد. این نشست به دعوت از اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری شرق تهران برگزار شد.

در ابتدای این نشست، فتح‌الله بیان، معاون اجرایی خانه کارگر شرق تهران ضمن خیرمقدم به بازنشستگان حاضر در نشست و دعوت از آنان برای شرکت در انتخابات هفته آینده کانون بازنشستگان، گفت: هدف ما احقاق حقوق بازنشستگان به عنوان کسانی است که سه دهه خدمت کرده و اکنون حقوق خود را طلب می‌کنند.

مهدی مجیدی، عضو کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی استان تهران نیز در ادامه این نشست اظهار امیدواری کرد که پیگیری‌های مجلس در زمینه تحقق افزایش حقوق قانونی مصوب شورای عالی کار و هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی نهایی شود.

وی ادامه داد: امیدواریم در زمینه بیمه تکمیلی نیز پیگیری فعالان به نتیجه برسد و بتوانیم خدمات بهتری را برای بازنشستگان فراهم شود.

عضو کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی استان تهران با اشاره به انتخابات هیات مدیره کانون عالی بازنشستگان از بازنشستگان خواست تا برای بهبود فرآیند پیگیری حقوق بازنشستگان در انتخابات کانون شرکت کنند تا در ادامه خدمات، پیگیری‌ها و مطالبه‌گری‌ها قوی‌تر پیش برود.

در ادامه، عبدالله مختاری، عضو علی البدل کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران هم گفت: سازمان تامین اجتماعی مدعی است که ما نسبت به آورده خود به صندوق از تامین اجتماعی بهره‌مند می‌شوند ولی دولت و تامین اجتماعی با مصوبه خود اصول همسان‌سازی و قوانین تامین اجتماعی را نقض کردند. این درحالی است دولت که مزایای ریالی بازنشستگان و کارمندان خود را چراغ خاموش افزایش داده است.

وی با تاکید بر اینکه نمایندگان بازنشستگان نباید صرفا با وزیران و وکیلان نشست و برخواست داشته باشند، گفت: نمایندگان بازنشستگان نباید بگویند سازمان تامین اجتماعی ورشکسته است و باید پیگیر حقوق خود بازنشستگان باشند و حقوق آنان را استیفا کنند و نباید برای دولت دلسوزی کنند.

این فعال کارگری با تاکید بر اینکه کانون بازنشستگان تنها در تهران نیم میلیون نفر را پشت خود دارد و قدرتش کم نیست، اظهار داشت: ما نباید در مقابل دولتی‌ها و تامین اجتماعی برای بیان حقوق خود لکنت داشته باشیم و باید با قدرت از گفتن اینکه دولت به ما بدهکار است و مهمانان ناخوانده روی دوش صندوق تامین اجتماعی آورده، سر باز نزنیم.

حسن صادقی، رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری در ادامه این نشست تصریح کرد: ما حدود ۹۰۰ هزار نفر بازنشسته زیر حداقل‌بگیر داریم. یک میلیون و ۲۲۵ هزار نفر نیز حداقل‌بگیر داریم. این طیف، دو میلیون و ۱۲۵ هزار نفر از ماده ۴۱ قانون کار و ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی و افزایش ۵۷.۴ درصدی شدند. مابقی سه میلیون و ۴۰۰ هزار نفر بازنشسته تامین اجتماعی که حدود یک و نیم میلیون نفر هستند، متوسط‌بگیر و سایر سطوح هستند.

وی ادامه داد: ۲۲۵ هزار نفر سقف حقوق را می‌گیرند و مابقی متوسط‌بگیر محسوب می‌شوند. در صندوق تامین اجتماعی براساس مزایای تعریف شده و میزان پرداخت حق بیمه و آورده تعیین می‌کند که حقوق بازنشسته چه باشد. دولتمردان مدعی هستند که دولت میزان حقوق بازنشستگان سایر سطوح را تعیین کند، ما اما می‌گوییم باید براساس محاسبات اکچوئری و آورده حقوق را افزایش دهید.

این فعال کارگری اضافه کرد: دولت مدعی است اگر حقوق بازنشستگان را زیاد کنم، باید حقوق کارمندان خود را نیز زیاد کنیم و پول نداریم. حرف ما این است که حقوق بازنشستگان شما چند برابر ماست و این قیاس غلط است و مشکل بودجه دولت ربطی به ما ندارد. ما برمبنای مزایای تعریف شده و آورده افراد به صندوق، افزایش حقوق را میخواهیم و دولت باید منطق را قبول کنید.

به گفته معاون امور استان‌های خانه کارگر، دولت حق خود کارگران را از جیب خودشان به آنها می‌دهد و ما چیز اضافه‌ای نمی‌خواهیم. مطالبات ما ۳۶۲ هزار میلیارد از دولت مطالبه داریم و حقوق ما مهمانی پای جیب خودمان است. این درحالی است که ما متعجب هستیم که چرا کانون عالی بازنشستگان اجازه داده تا سازمان تامین اجتماعی قبل از تصمیم نهایی احکام حقوقی بازنشستگان را در پروفایل بازنشستگان گذاشتند؟

صادقی در ادامه تصریح کرد: فشار ما موثر است. پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با نظر ما مخالف بود اما مذاکره و فشار ما بود که باعث شد با ما بازنشستگان همراه شود. نمایندگان مجلس در کمیته تطبیق تشخیص دادند که مصوبه دولت خلاف قانون اساسی است. رئیس مجلس بین ۱۰ تا ۳۰ روز مهلت دارد تا تصمیم مجلس را برای اجرا به دولت ابلاغ کند و وی تنها تا ۲۳ تیرماه فرصت این کار را دارد.

رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری گفت: دولت موظف است براساس تبصره چهار قانون بودجه ۱۴۰۱ و بند (ع) سازمان تامین اجتماعی را مکلف کند تا نسبت به اجرای متناسب سازی حقوق بازنشستگان برمبنای آن احکام حقوق را صادر کند. ضمن اینکه هرچه از متناسب‌سازی‌های سال‌های قبل مانده باشد دولت باید اضافه کند. راهبرد دیگر ما نیز شکایت به دیوان عدالت اداری پس از عدم رسیدگی مجلس است.

وی اضافه کرد: ما هر سه این سناریو را با مذاکره در حال پیش بردن هستیم. در رابطه با متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان نیز مذاکره خواهیم کرد. ما از زمان دولت احمدی نژاد طلب متناسب‌سازی داریم زیرا کسانی سه برابر حداقل می‌گرفتند، بخش زیادی از مطالبات خود را طی سال‌ها نگرفتند. اکنون نیز ۹۰۰ هزار نفر هنوز ۲۵درصد طلب از متناسب سازی سال‌های گذشته باقی مانده که باید پرداخت شود.

صادقی در پایان گفت: در زمان شریعتمداری و دولت قبل، قرار بود پنج درصد از شستا به صندوق تامین اجتماعی سهام بگیریم که هنوز متوقف شده است.