شکاف طبقاتی؛ از غذای قسطی تا نوشیدنی طلایی

روزنو :شاید بتوان مردم ایران را از نظر قدرت خرید اقتصادی صفر و صد دانست؛ درحالی‌که اغلب مردم در تأمین نیازهای ابتدایی زندگی ناتوان هستند جوری که کارت یارانه‌ برای خرید نان گرو می‌گذارند، عده قلیلی در نازونعمت و زندگی اشرافی خود غوطه‌ور هستند و مثل ریگ پول خرج می‌کنند. درست در همین روزها که بسیاری از مردم دغدغه نان دارند به‌نحوی‌که برخی ناچار آن را قسطی تهیه می‌کنند و برخی دیگر به استفاده از استخوان مرغ و آشغال گوشت روی آورده‌اند، عده اندکی از مردم ایران در رستوران‌های لوکس و لاکچری، خوراکی‌ها و نوشیدنی‌هایی با ورقه طلا می‌نوشند و ژست خاص و متفاوت بودن می‌گیرند. شبکه‌های اجتماعی نیز به محلی برای نمایش زندگی لاکچری آنان تبدیل‌شده است. این عده با نمایش ماشین‌های میلیاردی، ساعت‌های چندصد میلیونی، سبک زندگی اشرافی، استخرهای خصوصی لوکس، ویلاهای لاکچری، لباس‌های برند چندده میلیونی و مسافرت‌های آن‌چنانی با غذاهای متفاوت و خاص در فضای مجازی به هزاران کاربر دنبال کننده‌شان فخر می‌فروشند. داستان ازاین‌قرار است که چند روز پیش فیلمی از یک رستوران در تهران منتشر شد که برای مشتریان خاص و لاکچری خود نوشیدنی با ورقه‌های طلا سرو می‌کرد. سرو نوشیدنی با ورق طلا در رستوران لاکچری تهران باعث شوک به مردم شده و به‌سرعت این فیلم در شبکه‌های اجتماعی وایرال شد و واکنش‌های زیادی را به دنبال داشت.

البته این اولین بار نیست غذا و نوشیدنی با ورقه طلا خبرساز می‌شود، در سال‌های گذشته نیز اخباری مبنی بر غذای لاکچری با روکش طلا در تهران منتشر شد که جنجال‌برانگیز شد و واکنش‌های زیادی را به همراه داشت.

ماجرای بستنی با روکش طلا برج میلاد

سال 98 اگرچه مشکلات اقتصادی و تورم به‌اندازه این روزها نبود، اما عکس‌های از بستنی 250دلاری با روکش طلا رستوران برج میلاد با قیمت‌های نجومی آن چنان خبرساز شد که حتی پای حلال و حرام بودن آن به میان آمد.

در آن زمان، خوراکی‌های با روکش طلا انتقادهای زیادی را برانگیخت، جوری که برخی از مقام‌های ارشد کشور نیز به آن واکنش نشان دادند و از رستوران برگردان برج میلاد که گفته می‌شد اقدام به سرو این بستنی کرده است، انتقاد کردند. در آن سال و به دنبال انتشار خبر بستنی با روکش طلا در رستوران برج میلاد در رسانه‌ها، شهرداری تهران با انتقاد از اقدام رستوران گردان برج میلاد اعلام کرد: عرضه نوع خاصی بستنی در رستوران گردان برج میلاد به‌هیچ‌وجه مورد تایید شهرداری نیست.

روابط عمومی برج میلاد تهران نیز با صدور اطلاعیه‌ای ضمن غیرمسئولانه خواندن این‌گونه اظهارات تأکید کرده بود: موضوعات مطرح‌شده از سوی پیمانکار رستوران گردان درباره سرو نوع خاصی از بستنی به‌هیچ‌وجه مورد تایید شهرداری تهران نبوده و نیست و شهرداری تهران از انجام چنین اقداماتی به‌طور حتم جلوگیری خواهد کرد. ماجرای بستنی با روکش طلا حتی به دفتر رهبری نیز کشیده شد. برخی براي اطلاع از حكم فقهي خوردن چنين بستني‌هايي كه در تركيبات آن‌ها از طلای خوراكي استفاده‌شده بود، استفتايي از دفتر رهبری مبني بر حكم شرعي اين مسئله انجام دادند، مسئول پاسخگويي دفتر ایشان اعلام کرده بود درصورتی‌که در اين نوع بستني از عنصر طلا استفاده‌شده باشد، خوردن آن حرام است.

قدمت استفاده از طلای خوراکی

لازم به ذکر است که استفاده از طلای خوراکی قدمتی طولانی دارد. از زمان مصر باستان تا قرون‌وسطی اشراف و شاهزادگان برای نشان دادن میزان ثروت خود، ارزش بالای طلا و مفید بودن این فلز برای بدن، از برگ طلا در کنار غذای خود استفاده می‌کردند. در حال حاضر، یکی از کاربردهای طلا استفاده از آن در مواد خوراکی است. از برگ طلا به‌صورت پوسته‌پوسته در انواع غذاها یا برای تزیین آن‌ها و انواع نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود.
اکنون نیز در بسیاری از کشورها در مهمانی‌های مجلل و رستوران‌های لاکچری طلا در کنار خوراکی‌های دیگر سرو می‌شود. در کشور ما هم به‌رغم جنجال‌های زیاد در این زمینه، اما چند سالی است در برخی از رستوران‌های خاص و لوکس به‌عنوان روکش برخی از خوراکی‌ها مانند بستنی، همبرگر، استیک و ... استفاده و سرو می‌شود.

البته خوراک لاکچری نشین‌ها فقط در خوراکی‌های با تزیین و روکش طلا خلاصه نمی‌شود، از گوشت گوساله‌های ماساژ دیده تا میوه‌هایی که حتی اسمشان برای اغلب مردم ناآشناست در سفره‌های آنان یافت می‌شود؛ تصاویر این سفره‌های رنگی با مواد خوراکی گوناگون و ناآشنا هرازچندگاهی سر از شبکه‌های اجتماعی درمی‌آورد و جنجال‌برانگیز می‌شود.

بدیهی است سبک زندگی مسرفانه و نمایش هر آنچه همه ندارند و برخی یکجا دارند برای مردمی که اغلب آنان حتی در مرتفع کردن نیازهای ابتدایی خود ناتوان هستند، کمی بیش‌ازحد دل‌آزار است و حتی باعث نوعی عصبانیت و خشم درونی می‌شود.

شکاف عمیق طبقاتی

اگرچه اختلاف طبقاتی، موضوع جدیدی نیست و سال‌هاست مردم کم‌درآمد جامعه با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، ولی شاید هیچ‌وقت تا این اندازه، بین قشر «دارا و ندار»، «پردرآمد و کم‌درآمد» و «ثروتمند و فقیر» فاصله نبوده است.

درحالی‌که عده اندکی از زندگی اشرافی در کشور برخوردار هستند که برخی از کارشناسان مانند دکتر مراد راهداری، استاد اقتصاد می‌گویند تقریباً 70درصد مردم زیر خط فقر نسبی هستند. آمارها نیز می‌گویند بیش از 90درصد مردم درگیر مشکلات معیشتی هستند. آمارهای رسمی نیز می‌گوید آنچه در فاصله سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ و حتی پیش از آن در جریان اقتصادی ایران و توزیع درآمد گذشته نشان می‌دهد که سهم ثروتمندان به فقیران افزایش بیشتری یافته است.

این آمارها و اظهارات از فقیرشدن روزافزون مردم در حالی است که مهم‌ترین شعار انتخاباتی ابراهیم رئیسی در رقابت‌های انتخاباتی، حل مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم بود. بااین‌وجود از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم قیمت کالا‌های موردنیاز مردم نه‌تنها کاهش پیدا نکرد، بلکه با روند افزایشی نیز مواجه شد.