متن احیای توافق هسته‌ای، برای امضای نهایی طرفین آماده می‌شود
زدودن گردوخاک از پوشه برجام
خطیب‌زاده همچنین در پاسخ به سؤال دیگر همین خبرنگار در ارتباط با اظهارات بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بعد از سفر آقای مورا به تهران مبنی بر اینکه مذاکرات از بن‌بست خارج‌شده گفت: «در مورد اظهارات ایشان به نظرم باید بیشتر جنبه ایجابی این اظهارات مدنظر قرار بگیرد.
روزنو :
روزنو :گزارش‌ها از آماده شدن متن احیای توافق هسته‌ای و تمایل دوباره طرفین برای ادامه مذاکرات و امضای نتیجه نهایی حکایت دارند. این در شرایطی است که تنها چند روز از سفر انریکه مورا و امیر قطر به ایران گذشته است و بر این اساس به نظر می‌رسد که پیشنهادهای ارائه‌شده به ایران و همچنین رویکردهای میانجی‌گرایانه تا حدودی تاثیرگزار بوده‌اند.
در همین حال، معاون وزیر خارجه روسیه تأکید کرد که متن احیای توافق هسته‌ای تقریباً آماده‌شده است. به گزارش الجزیره، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه در اظهاراتی گفت که متن احیای توافق هسته‌ای تقریباً آمده و تنها تصمیمات سیاسی باقی مانده است. ریابکوف دراین‌باره گفت: «در حال حاضر احتمال زیادی برای پذیرش متن توافق وجود دارد. برخی مشکلات سیاسی وجود دارد که ارتباطی به نهایی‌سازی این سند ندارند. تمام چیزهایی را که برای نهایی‌سازی این سند لازم است واقعاً ظرف چند روز می‌توان انجام داد.»
معاون وزیر امور خارجه روسیه ادامه داد: «همان‌طور که بارها گفته‌شده، روسیه روی رسیدن به یک نتیجه کارکرده است و متن توافق در زمینه منافعمان از جمله در چارچوب همکاری هسته‌ای صلح‌آمیز با ایران تا اندازه زیادی، برای ما رضایت‌بخش است.» این دیپلمات ارشد روس همچنین با اشاره به سفر اخیر انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین گفت، «ما لب خط قرار داریم، این اتفاق یعنی ازسرگیری مذاکرات و حصول توافق می‌تواند به‌زودی بیفتد، مادامی‌که تصمیمات سیاسی در پایتخت‌ها در راستای آن باشد. ما از آن استقبال خواهیم کرد.»
در همین حال، روز گذشته سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با اشاره به روند مذاکرات وین و نتایج سفر اخیر انریکه مورا به تهران گفت: «اکنون چند قدم جلوتر از سفر آقای مور ا به تهران هستیم.» سعید خطیب زاده در نشست هفتگی دیروز خود با خبرنگاران در پاسخ به سؤالی در مورد نتایج سفر انریکه مورا مسئول هماهنگ‌کننده مذاکرات وین به تهران و تلاش‌های رژیم صهیونیستی در راستای عدم حصول نتیجه در جریان مذاکرات وین تصریح کرد: «هر موقعی که ابتکاری و تحرکی در حوزه دیپلماسی انجام می‌شود رژیم جعلی اشغالگر قدس تحریکات خود را ضد دیپلماسی انجام می‌دهد و این چیز جدیدی نیست.»
او تصریح کرد: «در ادامه تماس‌ها که بین ایران و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین انجام می‌شد آقای امیرعبدالهیان و آقای بورل در جریان مذاکره تلفنی خود توافق کردند تماس‌ها به‌صورت حضوری انجام شود و در همین چارچوب آقای مورا به تهران آمدند. مذاکرات جدی در طول این سفر و معطوف به نتیجه و همراه با ابتکارات خاص از طرف ایران انجام شد. در این سفر آقای مورا و آقای باقری چندین دور گفت‌وگوی طولانی داشتند. در مورد برخی راه‌حل‌هایی که پیشنهاد شد اگر طرف آمریکایی پاسخ دهد ما می‌توانیم در موقعیتی قرار بگیریم که همه طرف‌ها برای انجام توافق به وین برگردند.» خطیب زاده تصریح کرد: «اگر امروز آمریکا تصمیم سیاسی خود را بگیرد و اعلام کند می‌توانیم گام مهمی را در راستای پیشرفت مذاکرات انجام دهیم.»
خطیب‌زاده همچنین در پاسخ به سؤال دیگر همین خبرنگار در ارتباط با اظهارات بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بعد از سفر آقای مورا به تهران مبنی بر اینکه مذاکرات از بن‌بست خارج‌شده گفت: «در مورد اظهارات ایشان به نظرم باید بیشتر جنبه ایجابی این اظهارات مدنظر قرار بگیرد. اینکه در یک یا دونقطه اختلافاتی در مذاکرات داشته باشیم یک امر غیرطبیعی نیست. رفت‌وآمدهای پیام‌ها هیچ‌وقت در هیچ نقطه‌ای متوقف نبوده و همان‌طور که گفتم مناسب است از منظر ایجابی به این اظهارات توجه کنیم.»
او اضافه کرد: «ملاقات در تهران مسیر درستی را پیش آورده و حرکت روبه‌جلو بوده است. ابتکاراتی که اعلام‌شده از سوی ایران قابل‌اجراست و به نظر می‌رسد ازنظر اتحادیه اروپا هم قابل‌اجراست. تنها منتظر تصمیم واشنگتن هستیم. ما اکنون نسبت به قبل از سفر آقای مورا در تهران در موقعیت بهتری قرار داریم.» خطیب زاده گفت: «آنچه امروز در دسترس است چند قدم جلوتر از قبل از سفر آقای مورا به تهران است.»
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری در ارتباط با درخواست‌های فرابرجامی و اینکه آیا ایران نیز درخواست‌های فرابرجامی دارد نیز گفت: «این آمریکاست که به تعهدات خود در برجام بعضاً به‌عنوان برچسب فرابرجامی می‌زد که این از اساس غلط است. آمریکا از ابتدای مذاکرات هر آنچه باید انجام می‌داده ولی مایل به انجام آن نبوده به آن برچسب فرابرجامی زده است. آمریکا باید بر اساس برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به تعهدات خود ذیل برجام عمل کند چنانکه امکان انتفاع کامل اقتصادی ایران از برجام فراهم و تجارت خارجی ایران عادی شود. آمریکایی‌ها نمی‌توانند صحبت از توافق کنند ولی درعین‌حال بخواهند بخشی از فشار حداکثری علیه ایران را حفظ کنند.» خطیب زاده همچنین تصریح کرد: «آن‌ها نمی‌تواند فشار حداکثری و پیچ و مهره‌ها بر ای فشار بر ایران را حفظ کنند و از طرف دیگر فکر کنند که می‌توانند به توافقی برای بازگشت به برجام برسند.»
سخنگوی وزارت خارجه در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سؤالی در مورد گزارش اخیر بلومبرگ مبنی بر اینکه بازرسی‌های بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تأسیسات هسته‌ای ایران طی چند وقت اخیر رکورد زده است، تصریح کرد: «ما عضو ان پی تی و پادمان هستیم و در چارچوب توافق فنی رفتار آژانس یعنی حفظ بی‌طرفی و عدم سیاسی‌کاری آن همواره روابط نزدیکی با آژانس داشته‌ایم و در چارچوب مقررات مراودات معمول بین ایران و آژانس در جریان است. در دوران جدید نیز که اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از سوی ایران متوقف شده است در چارچوب ان پی تی همکاری بین ایران و آژانس ادامه دارد.» خطیب‌زاده گفت: «در مورد این مسائل گزارش‌های آژانس باید مبنا باشد نه گزارش‌های پراکنده‌ای که در برخی از رسانه‌ها مطرح می‌شود.»
او همچنین در پاسخ به این سؤال که شما گفتید که اگر آمریکا به پیشنهادات مطرح شده پاسخ دهد ما به وین برمی‌گردیم، آیا این بازگشت به وین برای ادامه مذاکرات است یا امضای توافق تأکید کرد: «در خصوص وین مذاکرات متوقف نشده است که بخواهد در وین ادامه پیدا کند. همان‌طور که پیش‌ازاین بارها گفته‌ام پیام‌ها بین طرفین به‌صورت مستمر ردوبدل شده است و سفر اخیر آقای مورا به تهران در این راستا بود که در رفت‌وبرگشت‌ها تسریع پیدا کند.» او گفت: «در مورد معدود مسائل باقی‌مانده اما مهم، اگر مسائل حل شود به وین برای اعلام توافق می‌رویم.»
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤال دیگری در مورد سفر انریکه مورا هماهنگ‌کننده مذاکرات وین به تهران و اینکه آیا دست‌خالی آمد و دست‌پر رفت یا آن‌ها هم ابتکار و پیشنهادی داشتند؟ گفت: «آقای مورا با دستور کار مشخصی به ایران آمدند. مذاکرات در تهران همراه با ابتکارات ویژه خاص ایران بود. ایران از آغاز مذاکرات چندین بار این خلاقیت‌ها را به کار برد که کم‌کاری‌ها و عدم تصمیمات سیاسی طرف مقابل را مرتفع کند. متأسفانه تا امروز توافق، منتظر تصمیم سیاسی در واشنگتن است.»
خطیب‌زاده با بیان اینکه بعضاً صحبت‌هایی از سوی مقامات در واشنگتن شنیده می‌شود که در راستای بازی نخ نمای مقصرنمایی است و در همین راستا برخی جملات تکراری را مدام تکرار می‌کنند و الحمدالله خسته هم نمی‌شوند، گفت: «همه واقعیت موضوع را می‌دانند، آنچه ایران خواسته تنها حقوق خودش است و چیزی بیشتر از حقوقش نخواسته و بیشتر ازآنچه در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ تعهد داده‌شده، نخواسته است.» او ادامه داد: «اصطلاحاتی مانند «فرابرجامی» که بعضاً از سوی مقامات آمریکایی می‌شنوید، موضوعی است که آن‌ها از روز اول مذاکرات هر جایی که نخواستند توافق کنند و به تعهداتشان عمل کنند یک برچسب فرابرجامی به آن زدند که به تعهداتشان عمل نکنند.»
خطیب‌زاده تصریح کرد: «آنچه ایران گفته روشن است و باید تمامی بخش‌ها و مؤلفه‌های فشار حداکثری و هر آنچه دولت قبلی آمریکا یعنی ترامپ گذاشته باید این پیچ و مهره‌ها باز شود. دولت بایدن یک‌بار باید تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد در میراث ترامپ باقی بماند یا به تعهداتش ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ پایبند باشد و میراث جدیدی را برای آمریکا در عرصه حقوق بین‌الملل به‌جا بگذارد؟»
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤال دیگری در ارتباط با مذاکرات برجامی اخیر وزیران خارجه آمریکا و فرانسه گفت: «ما همچنان منتظر پاسخ واشنگتن به خواسته‌های منطقی و اصولی ایران و متنی هستیم که ایران و ۱+۴ در مورد آن توافق کرده‌اند. فکر می‌کنیم واشنگتن می‌داند که باید چه‌کاری کند که توافق در دسترس‌تر از آن چیزی که امروز است قرار گیرد. در مسیر درستی حرکت شده و ابتکارات خوبی هم روی میز است. فکر می‌کنیم یک تصمیم سیاسی در واشنگتن گرفته شود می‌توانیم پرونده این مذاکرات را ببندیم.»
در همین حال، روز گذشته یک مجله آمریکایی در گزارشی با تأکید بر اهمیت به نتیجه رسیدن مذاکرات وین در راستای احیای توافق هسته‌ای، راهکارهایی را برای دولت بایدن جهت تسریع روند توافق با ایران مطرح کرد. مجله آمریکایی نشنال اینترست در گزارشی درباره تلاش‌های دیپلماتیک برای احیای توافق هسته‌ای نوشت: «دولت آمریکا به درک بهتری از عزم ایران برای حفظ توافق نهایی نیاز دارد. پابرجا بودن تحریم‌ها دست‌یابی به یک توافق را سخت‌تر می‌کند. تهدید و اجبار طی مذاکرات می‌تواند به‌طور ناخواسته مانعی سر راه رسیدن به هدف باشند. با افزایش یافتن هزینه پابرجا بودن خصومت‌ها، تحریم‌ها موجب فرستادن سیگنال‌های منفی درباره آمادگی طرف مقابل برای حل‌وفصل مسائل از طریق افزودن بر حداقل ملزومات رسیدن یک توافق می‌شود.»
این مجله می‌افزاید: «عزم ایران بدون شک نسبت به مذاکرات اصلی بالاتر رفته است. انتخاب شدن ابراهیم رئیسی گواهی بر آن است. درکی قوی‌تر و بهتر از این موضوع برای اجرای توافق و تشخیص موارد ناکارآمد در ادامه راه، حیاتی خواهد بود. رئیس‌جمهور بایدن برای حل کردن این مسائل به رویکردی استراتژیک برای مذاکرات نیاز دارد که پاسخگوی سیاست‌های آمریکا، محدودیت‌های منطقه‌ای و وضعیت داخلی ایران باشد.»
نشنال اینترست همچنین مطرح کرد: «دولت بایدن باید برای پرداختن به محدودیت‌های سیاسی داخلی ترک کردن توافق را سخت‌تر کند. یکپارچگی تجارت و اقتصاد می‌تواند با ذی‌نفع کردن دو طرف در صلح، این روند را تسهیل کند. واشنگتن باید کسب‌وکارها را به سرمایه‌گذاری در ایران تشویق کند، وابستگی متقابل را توسعه داده و برای اطمینان‌یابی از پایبندی به توافق، حمایت‌های داخلی قوی ایجاد کند. پیشرفت‌های سریع ایران در علم و تکنولوژی، همچنین وجود جمعیت تحصیل‌کرده آن سرمایه‌گذاری را برای صنعت تکنولوژی آمریکا سودمند می‌سازد. واشنگتن با ایجاد روابط ایرانی-آمریکایی می‌تواند آن اعتماد موردنیاز را به ایران بدهد که بتواند باور کند این توافق ارزشش را دارد.»همچنین این مجله در گزارشش آورده است: «علاوه بر این، دولت بایدن باید فضای مذاکراتی را با لغو تحریم‌هایی که پس از خروج دولت دونالد ترامپ از توافق اصلی اعمال شدند، گسترش دهد. این تحریم‌ها در دوره‌ای اعمال شدند که مذاکرات [میان ایران و آمریکا] از سر گرفته‌شده بود و بنابراین، با شدت بخشیدن به سو تفاهم‌ها، رسیدن به یک توافق را سخت‌تر کرد. تحریم‌هایی که به‌طور غیرمستقیم بر غذا و دارو اثر می‌گذارند، باید فوراً لغو شوند، چون موجب برانگیختن خصومت می‌شوند که هیچ سودی برای امنیت آمریکا ندارد.»
