روغن هم سهمیه‌ای می‌شود؟

روزنو :این روز‌ها قفسه‌های خالی از روغن در فروشگاه‌ها تا انکار مسئولین از عدم توزیع و کمبود روغن در بازار دغدغه اصلی مردم شده است.طی سال‌های اخیر روغن نباتی یارانه‌ای جزء کالا‌هایی بوده که در بازار با قیمت مصوب خود به فروش می‌رسد، یا اینکه با کمبود توزیع در بازار مواجه می‌شود.

در سال گذشته کمبود و گرانی روغن به یکی از دغدغه‌های مهم در بازار خوراکی‌ها تبدیل شده بود، کمبودی که البته با برنامه‌های وزارت صمت برای مدت زمانی رفع شد، اما این سناریو برای سال جاری نیز تکرار شد.

در حالی کمبود روغن در بازار همچنان مشهود است که مردم در سراسر کشور برای تامین روغن به ویژه روغن جامد مشکل دارند. اگر هم روغن به فروشگاهی برسد با هر کارت بانکی تنها دو بطری یک لیتری روغن داده می‌شود.افزایش بیش از ۴۰ درصدی قیمت روغن نباتی بعد از ماه مبارک رمضان به دلیل افزایش هزینه‌های سربار تولید ناشی از افزایش قیمت جهانی روغن خام، افزایش میزان دستمزد و حتی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات مواد اولیه باعث ایجاد کمبود روغن در بازار شده است.

علاوه بر موارد یاد شده افزایش قاچاق روغن به کشور‌های همسایه؛ راه منفعت قاچاق روغن برای قاچاقچایان پیدا شده، زیرا علاوه بر اینکه در کشور روغن با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد و به صورت یارانه‌ای توزیع می‌شود، قیمت جهانی این محصول در اثرهمه گیری ویروس کرونا و جنگ اکراین افزایش یافته است.

اما با وجود همه این اخبار خوب در صنعت روغن نباتی، اما بازار این محصول با تنش‌هایی همراه است. هرچند آخرین بار قیمت روغن در اردیبهشت سال گذشته افزایش یافته و تولیدکنندگان با توجه به افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت روغن خام در بازار جهانی، منتظر دریافت نرخ جدید بودند و به همین منظور برخی از آن‌ها عرضه خود را در بازار کاهش داده اند تا محصولات خود را با قیمت جدید به فروش برسانند.البته از همان ابتدای سال جاری روابط عمومی انجمن صنفی صنایع روغن نباتی اعلام کرد: ارز مورد نیاز ۶۶ هزار تن روغن خام وارداتی بخش خصوصی در بنادر کشور از سوی دولت با نرخ ۴۲۰۰ تخصیص یافت؛ این امر می‌تواند تاثیرات مثبتی بازار مصرف ایجاد کند.

این در حالی است که سید جواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه به هیچ عنوان، مشکلی در تامین روغن نداریم و بعضا اگر بعضی از قفسه فروشگاه‌ها خالی از روغن است گفت: علت نبود روغن در برخی قفسه‌های فروش به موضوع خرید مازاد برخی هموطنان مربوط می‌شود.عسگرزاده معاون بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی نیر در همین خصوص گفته؛ کمبود روغن بزودی رفع می‌شود، دولت هزینه‌های سربار تولیدکنندگان را با پرداخت یارانه مستقیم به آن‌ها برطرف می‌کند تا فشاری به قیمت مصرف کننده وارد نشود. اما به دلیل قیمت کمتر روغن در بازار در مقایسه با کشور‌های همسایه، شاهد قاچاق و خروج این محصول از کشور هستیم، به طوری که مصرف روغن نباتی قبل از اختصاص یارانه ارز ۴۲۰۰ تومانی در کشور یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن بود، اما اکنون به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن افزایش یافته است.اما در همین رابطه داود فکوری رئیس اتحادیه سوپرمارکت داران تهران نیز می‌گوید؛ در واقع قبلاً قفسه فروشگاه‌ها و مغازه‌ها پُر از روغن بود، اما هم اکنون عرضه به گونه‌ای است که هر خانوار برای میزان مصرفی که دارد می‌تواند روغن بخرد و یا در برخی موارد خرید این محصول زمان برو گران شده است.

نارضایتی مردم از وضعیت بازار

آن طور که برخی خبر‌ها گزارش می‌دهد؛ در فروشگاه‌ها و بازار روغن نباتی پیدا نمی‌شود، اما متولیان اصرار بر توزیع کافی این محصول در سطح شهر‌ها را دارند.اگرچه به گفته مسئولین؛ با اعلام قیمت‌های جدید هیچ کمبودی در زمینه روغن وجود ندارد، اما هجوم عجیب مردم برای خرید روغن در برخی فروشگاه‌ها در تهران و سایر شهر‌ها نشان از نگرانی مردم دارد.صاحب یکی از هایپر‌های شهر تهران با بیان اینکه بیش از دو هفته هست که روغن به خرده فروشی‌ها داده نمی‌شود، گفت: قبل از این ایام نیز میزان عرضه روغن بسیار محدود بود، اما مردم نگران کمبود نبودند تنها به فکر افزایش قیمت روغن بودند.

اطاعتی می‌گوید: به گفته مسئولین اگر توزیع روغن آغاز شده چرا همچنان این محصول به فروشگاه‌های سطح شهر توزیع نمی‌شود؟ البته در مدت دوهفته تنها ۷ کارتن روغن به فروشگاه داده اند که این میزان جوابگوی تقاضای مشتریان نیست.

وی درباره دلیل کمبود روغن گفت: شرکت‌های پخش روغن بین فروشگاه‌ها توزیع نمی‌کنند، اما دولت بر توزیع روغن به فروشگاه‌ها اصرار دارد. شاید توزیع روغن برای برخی فروشگاه‌ها انجام می‌گیرد، اما هنوز فروشگاه‌ها و مارکت‌های بزرگ از این توزیع بی نصیب مانده اند.

اطاعتی گفت: زمانی که زمزمه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به گوش رسید، توزیع روغن به فروشگاه‌ها نامنظم و کاهش یافت. حتی در ماه رمضان علی رغم تأکید متولیان، توزیع روغن نسبت به ماه‌های گذشته بسیار کم شده بود.
به گفته این خرده فروش مواد غذایی؛ از ابتدای سال توزیع روغن بسیار کمتر از سال گذشته شده بود، اما هر بار وعده افزایش توزیع را می‌دادند تا اینکه برای چندین روز هیچ توزیع روغن انجام نگرفت و مانند سال گذشته مردم سرگردان بدنبال روغن در فروشگاه‌ها بودند و همین محصول در بازار آزاد با قیمت‌های بالایی به فروش می‌رسید.
وی ادامه داد: اگر وضعیت توزیع روغن با همین روند پیش برود قطعاً مردم برای تهیه روغن نباتی با صف‌های طولانی و قیمت‌های غیر عادلانه روبرو خواهند شد.